Share this page:  
 

Multilingual Scriptures

(Compare books in 2 different language versions of your choice)

Comparison Search:

Select Language version and font:
You can only select max. of two versions.
Book:
Chapter:
Verse:
---------
From: To:

Free Search:

Select Language version and font:
Enter search text:

Multilingual Scriptures Home » Latin Vulgate NT » Proverbs

Latin Vulgate NT
Chapter # Verse # Verse Detail
11parabolae Salomonis filii David regis Israhel
12ad sciendam sapientiam et disciplinam
13ad intellegenda verba prudentiae et suscipiendam eruditionem doctrinae iustitiam et iudicium et aequitatem
14ut detur parvulis astutia adulescenti scientia et intellectus
15audiens sapiens sapientior erit et intellegens gubernacula possidebit
16animadvertet parabolam et interpretationem verba sapientium et enigmata eorum
17timor Domini principium scientiae sapientiam atque doctrinam stulti despiciunt
18audi fili mi disciplinam patris tui et ne dimittas legem matris tuae
19ut addatur gratia capiti tuo et torques collo tuo
110fili mi si te lactaverint peccatores ne adquiescas
111si dixerint veni nobiscum insidiemur sanguini abscondamus tendiculas contra insontem frustra
112degluttiamus eum sicut infernus viventem et integrum quasi descendentem in lacum
113omnem pretiosam substantiam repperiemus implebimus domos nostras spoliis
114sortem mitte nobiscum marsuppium unum sit omnium nostrum
115fili mi ne ambules cum eis prohibe pedem tuum a semitis eorum
116pedes enim illorum ad malum currunt et festinant ut effundant sanguinem
117frustra autem iacitur rete ante oculos pinnatorum
118ipsique contra sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas suas
119sic semitae omnis avari animas possidentium rapiunt
120sapientia foris praedicat in plateis dat vocem suam
121in capite turbarum clamitat in foribus portarum urbis profert verba sua dicens
122usquequo parvuli diligitis infantiam et stulti ea quae sibi sunt noxia cupiunt et inprudentes odibunt scientiam
123convertimini ad correptionem meam en proferam vobis spiritum meum et ostendam verba mea
124quia vocavi et rennuistis extendi manum meam et non fuit qui aspiceret
125despexistis omne consilium meum et increpationes meas neglexistis
126ego quoque in interitu vestro ridebo et subsannabo cum vobis quod timebatis advenerit
127cum inruerit repentina calamitas et interitus quasi tempestas ingruerit quando venerit super vos tribulatio et angustia
128tunc invocabunt me et non exaudiam mane consurgent et non invenient me
129eo quod exosam habuerint disciplinam et timorem Domini non susceperint
130nec adquieverint consilio meo et detraxerint universae correptioni meae
131comedent igitur fructus viae suae suisque consiliis saturabuntur
132aversio parvulorum interficiet eos et prosperitas stultorum perdet illos
133qui autem me audierit absque terrore requiescet et abundantia perfruetur malorum timore sublato
21fili mi si susceperis sermones meos et mandata mea absconderis penes te
22ut audiat sapientiam auris tua inclina cor tuum ad noscendam prudentiam
23si enim sapientiam invocaveris et inclinaveris cor tuum prudentiae
24si quaesieris eam quasi pecuniam et sicut thesauros effoderis illam
25tunc intelleges timorem Domini et scientiam Dei invenies
26quia Dominus dat sapientiam et ex ore eius scientia et prudentia
27custodiet rectorum salutem et proteget gradientes simpliciter
28servans semitas iustitiae et vias sanctorum custodiens
29tunc intelleges iustitiam et iudicium et aequitatem et omnem semitam bonam
210si intraverit sapientia cor tuum et scientia animae tuae placuerit
211consilium custodiet te prudentia servabit te
212ut eruaris de via mala ab homine qui perversa loquitur
213qui relinquunt iter rectum et ambulant per vias tenebrosas
214qui laetantur cum malefecerint et exultant in rebus pessimis
215quorum viae perversae et infames gressus eorum
216ut eruaris a muliere aliena et ab extranea quae mollit sermones suos
217et relinquit ducem pubertatis suae
218et pacti Dei sui oblita est inclinata est enim ad mortem domus eius et ad impios semitae ipsius
219omnes qui ingrediuntur ad eam non revertentur nec adprehendent semitas vitae
220ut ambules in via bona et calles iustorum custodias
221qui enim recti sunt habitabunt in terra et simplices permanebunt in ea
222impii vero de terra perdentur et qui inique agunt auferentur ex ea
31fili mi ne obliviscaris legis meae et praecepta mea custodiat cor tuum
32longitudinem enim dierum et annos vitae et pacem adponent tibi
33misericordia et veritas non te deserant circumda eas gutturi tuo et describe in tabulis cordis tui
34et invenies gratiam et disciplinam bonam coram Deo et hominibus
35habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo et ne innitaris prudentiae tuae
36in omnibus viis tuis cogita illum et ipse diriget gressus tuos
37ne sis sapiens apud temet ipsum time Dominum et recede a malo
38sanitas quippe erit umbilico tuo et inrigatio ossuum tuorum
39honora Dominum de tua substantia et de primitiis omnium frugum tuarum
310et implebuntur horrea tua saturitate et vino torcularia redundabunt
311disciplinam Domini fili mi ne abicias nec deficias cum ab eo corriperis
312quem enim diligit Dominus corripit et quasi pater in filio conplacet sibi
313beatus homo qui invenit sapientiam et qui affluit prudentia
314melior est adquisitio eius negotiatione argenti et auro primo fructus eius
315pretiosior est cunctis opibus et omnia quae desiderantur huic non valent conparari
316longitudo dierum in dextera eius in sinistra illius divitiae et gloria
317viae eius viae pulchrae et omnes semitae illius pacificae
318lignum vitae est his qui adprehenderint eam et qui tenuerit eam beatus
319Dominus sapientia fundavit terram stabilivit caelos prudentia
320sapientia illius eruperunt abyssi et nubes rore concrescunt
321fili mi ne effluant haec ab oculis tuis custodi legem atque consilium
322et erit vita animae tuae et gratia faucibus tuis
323tunc ambulabis fiducialiter in via tua et pes tuus non inpinget
324si dormieris non timebis quiesces et suavis erit somnus tuus
325ne paveas repentino terrore et inruentes tibi potentias impiorum
326Dominus enim erit in latere tuo et custodiet pedem tuum ne capiaris
327noli prohibere benefacere eum qui potest si vales et ipse benefac
328ne dicas amico tuo vade et revertere et cras dabo tibi cum statim possis dare
329ne moliaris amico tuo malum cum ille in te habeat fiduciam
330ne contendas adversus hominem frustra cum ipse tibi nihil mali fecerit
331ne aemuleris hominem iniustum nec imiteris vias eius
332quia abominatio Domini est omnis inlusor et cum simplicibus sermocinatio eius
333egestas a Domino in domo impii habitacula autem iustorum benedicentur
334inlusores ipse deludet et mansuetis dabit gratiam
335gloriam sapientes possidebunt stultorum exaltatio ignominia
41audite filii disciplinam patris et adtendite ut sciatis prudentiam
42donum bonum tribuam vobis legem meam ne derelinquatis
43nam et ego filius fui patris mei tenellus et unigenitus coram matre mea
44et docebat me atque dicebat suscipiat verba mea cor tuum custodi praecepta mea et vives
45posside sapientiam posside prudentiam ne obliviscaris neque declines a verbis oris mei
46ne dimittas eam et custodiet te dilige eam et servabit te
47principium sapientiae posside sapientiam et in omni possessione tua adquire prudentiam
48arripe illam et exaltabit te glorificaberis ab ea cum eam fueris amplexatus
49dabit capiti tuo augmenta gratiarum et corona inclita proteget te
410audi fili mi et suscipe verba mea ut multiplicentur tibi anni vitae
411viam sapientiae monstravi tibi duxi te per semitas aequitatis
412quas cum ingressus fueris non artabuntur gressus tui et currens non habebis offendiculum
413tene disciplinam ne dimittas eam custodi illam quia ipsa est vita tua
414ne delecteris semitis impiorum nec tibi placeat malorum via
415fuge ab ea ne transeas per illam declina et desere eam
416non enim dormiunt nisi malefecerint et rapitur somnus ab eis nisi subplantaverint
417comedunt panem impietatis et vinum iniquitatis bibunt
418iustorum autem semita quasi lux splendens procedit et crescit usque ad perfectam diem
419via impiorum tenebrosa nesciunt ubi corruant
420fili mi ausculta sermones meos et ad eloquia mea inclina aurem tuam
421ne recedant ab oculis tuis custodi ea in medio cordis tui
422vita enim sunt invenientibus ea et universae carni sanitas
423omni custodia serva cor tuum quia ex ipso vita procedit
424remove a te os pravum et detrahentia labia sint procul a te
425oculi tui recta videant et palpebrae tuae praecedant gressus tuos
426dirige semitam pedibus tuis et omnes viae tuae stabilientur
427ne declines ad dexteram et ad sinistram averte pedem tuum a malo
51fili mi adtende sapientiam meam et prudentiae meae inclina aurem tuam
52ut custodias cogitationes et disciplinam labia tua conservent
53favus enim stillans labia meretricis et nitidius oleo guttur eius
54novissima autem illius amara quasi absinthium et acuta quasi gladius biceps
55pedes eius descendunt in mortem et ad inferos gressus illius penetrant
56per semitam vitae non ambulat vagi sunt gressus eius et investigabiles
57nunc ergo fili audi me et ne recedas a verbis oris mei
58longe fac ab ea viam tuam et ne adpropinques foribus domus eius
59ne des alienis honorem tuum et annos tuos crudeli
510ne forte impleantur extranei viribus tuis et labores tui sint in domo aliena
511et gemas in novissimis quando consumpseris carnes et corpus tuum et dicas
512cur detestatus sum disciplinam et increpationibus non adquievit cor meum
513nec audivi vocem docentium me et magistris non inclinavi aurem meam
514paene fui in omni malo in medio ecclesiae et synagogae
515bibe aquam de cisterna tua et fluenta putei tui
516deriventur fontes tui foras et in plateis aquas tuas divide
517habeto eas solus nec sint alieni participes tui
518sit vena tua benedicta et laetare cum muliere adulescentiae tuae
519cerva carissima et gratissimus hinulus ubera eius inebrient te omni tempore in amore illius delectare iugiter
520quare seduceris fili mi ab aliena et foveris sinu alterius
521respicit Dominus vias hominis et omnes gressus illius considerat
522iniquitates suae capiunt impium et funibus peccatorum suorum constringitur
523ipse morietur quia non habuit disciplinam et multitudine stultitiae suae decipietur
61fili mi si spoponderis pro amico tuo defixisti apud extraneum manum tuam
62inlaqueatus es verbis oris tui et captus propriis sermonibus
63fac ergo quod dico fili mi et temet ipsum libera quia incidisti in manu proximi tui discurre festina suscita amicum tuum
64ne dederis somnum oculis tuis nec dormitent palpebrae tuae
65eruere quasi dammula de manu et quasi avis de insidiis aucupis
66vade ad formicam o piger et considera vias eius et disce sapientiam
67quae cum non habeat ducem nec praeceptorem nec principem
68parat aestate cibum sibi et congregat in messe quod comedat
69usquequo piger dormis quando consurges ex somno tuo
610paululum dormies paululum dormitabis paululum conseres manus ut dormias
611et veniet tibi quasi viator egestas et pauperies quasi vir armatus
612homo apostata vir inutilis graditur ore perverso
613annuit oculis terit pede digito loquitur
614pravo corde machinatur malum et in omni tempore iurgia seminat
615huic extemplo veniet perditio sua et subito conteretur nec habebit ultra medicinam
616sex sunt quae odit Dominus et septimum detestatur anima eius
617oculos sublimes linguam mendacem manus effundentes innoxium sanguinem
618cor machinans cogitationes pessimas pedes veloces ad currendum in malum
619proferentem mendacia testem fallacem et eum qui seminat inter fratres discordias
620conserva fili mi praecepta patris tui et ne dimittas legem matris tuae
621liga ea in corde tuo iugiter et circumda gutturi tuo
622cum ambulaveris gradiantur tecum cum dormieris custodiant te et evigilans loquere cum eis
623quia mandatum lucerna est et lex lux et via vitae increpatio disciplinae
624ut custodiant te a muliere mala et a blanda lingua extraneae
625non concupiscat pulchritudinem eius cor tuum nec capiaris nutibus illius
626pretium enim scorti vix unius est panis mulier autem viri pretiosam animam capit
627numquid abscondere potest homo ignem in sinu suo ut vestimenta illius non ardeant
628aut ambulare super prunas et non conburentur plantae eius
629sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui non erit mundus cum tetigerit eam
630non grandis est culpae cum quis furatus fuerit furatur enim ut esurientem impleat animam
631deprehensus quoque reddet septuplum et omnem substantiam domus suae tradet
632qui autem adulter est propter cordis inopiam perdet animam suam
633turpitudinem et ignominiam congregat sibi et obprobrium illius non delebitur
634quia zelus et furor viri non parcet in die vindictae
635nec adquiescet cuiusquam precibus nec suscipiet pro redemptione dona plurima
71fili mi custodi sermones meos et praecepta mea reconde tibi
72serva mandata mea et vives et legem meam quasi pupillam oculi tui
73liga eam in digitis tuis scribe illam in tabulis cordis tui
74dic sapientiae soror mea es et prudentiam voca amicam tuam
75ut custodiat te a muliere extranea et ab aliena quae verba sua dulcia facit
76de fenestra enim domus meae per cancellos prospexi
77et video parvulos considero vecordem iuvenem
78qui transit in platea iuxta angulum et propter viam domus illius graditur
79in obscuro advesperascente die in noctis tenebris et caligine
710et ecce mulier occurrit illi ornatu meretricio praeparata ad capiendas animas garrula et vaga
711quietis inpatiens nec valens in domo consistere pedibus suis
712nunc foris nunc in plateis nunc iuxta angulos insidians
713adprehensumque deosculatur iuvenem et procaci vultu blanditur dicens
714victimas pro salute debui hodie reddidi vota mea
715idcirco egressa sum in occursum tuum desiderans te videre et repperi
716intexui funibus lectum meum stravi tapetibus pictis ex Aegypto
717aspersi cubile meum murra et aloe et cinnamomo
718veni inebriemur uberibus donec inlucescat dies et fruamur cupitis amplexibus
719non est enim vir in domo sua abiit via longissima
720sacculum pecuniae secum tulit in die plenae lunae reversurus est domum suam
721inretivit eum multis sermonibus et blanditiis labiorum protraxit illum
722statim eam sequitur quasi bos ductus ad victimam et quasi agnus lasciviens et ignorans quod ad vincula stultus trahatur
723donec transfigat sagitta iecur eius velut si avis festinet ad laqueum et nescit quia de periculo animae illius agitur
724nunc ergo fili audi me et adtende verba oris mei
725ne abstrahatur in viis illius mens tua neque decipiaris semitis eius
726multos enim vulneratos deiecit et fortissimi quique interfecti sunt ab ea
727viae inferi domus eius penetrantes interiora mortis
81numquid non sapientia clamitat et prudentia dat vocem suam
82in summis excelsisque verticibus super viam in mediis semitis stans
83iuxta portas civitatis in ipsis foribus loquitur dicens
84o viri ad vos clamito et vox mea ad filios hominum
85intellegite parvuli astutiam et insipientes animadvertite
86audite quoniam de rebus magnis locutura sum et aperientur labia mea ut recta praedicent
87veritatem meditabitur guttur meum et labia mea detestabuntur impium
88iusti sunt omnes sermones mei non est in eis pravum quid neque perversum
89recti sunt intellegentibus et aequi invenientibus scientiam
810accipite disciplinam meam et non pecuniam doctrinam magis quam aurum eligite
811melior est enim sapientia cunctis pretiosissimis et omne desiderabile ei non potest conparari
812ego sapientia habito in consilio et eruditis intersum cogitationibus
813timor Domini odit malum arrogantiam et superbiam et viam pravam et os bilingue detestor
814meum est consilium et aequitas mea prudentia mea est fortitudo
815per me reges regnant et legum conditores iusta decernunt
816per me principes imperant et potentes decernunt iustitiam
817ego diligentes me diligo et qui mane vigilant ad me invenient me
818mecum sunt divitiae et gloria opes superbae et iustitia
819melior est fructus meus auro et pretioso lapide et genimina mea argento electo
820in viis iustitiae ambulo in medio semitarum iudicii
821ut ditem diligentes me et thesauros eorum repleam
822Dominus possedit me initium viarum suarum antequam quicquam faceret a principio
823ab aeterno ordita sum et ex antiquis antequam terra fieret
824necdum erant abyssi et ego iam concepta eram necdum fontes aquarum eruperant
825necdum montes gravi mole constiterant ante colles ego parturiebar
826adhuc terram non fecerat et flumina et cardines orbis terrae
827quando praeparabat caelos aderam quando certa lege et gyro vallabat abyssos
828quando aethera firmabat sursum et librabat fontes aquarum
829quando circumdabat mari terminum suum et legem ponebat aquis ne transirent fines suos quando adpendebat fundamenta terrae
830cum eo eram cuncta conponens et delectabar per singulos dies ludens coram eo omni tempore
831ludens in orbe terrarum et deliciae meae esse cum filiis hominum
832nunc ergo filii audite me beati qui custodiunt vias meas
833audite disciplinam et estote sapientes et nolite abicere eam
834beatus homo qui audit me qui vigilat ad fores meas cotidie et observat ad postes ostii mei
835qui me invenerit inveniet vitam et hauriet salutem a Domino
836qui autem in me peccaverit laedet animam suam omnes qui me oderunt diligunt mortem
91sapientia aedificavit sibi domum excidit columnas septem
92immolavit victimas suas miscuit vinum et proposuit mensam suam
93misit ancillas suas ut vocarent ad arcem et ad moenia civitatis
94si quis est parvulus veniat ad me et insipientibus locuta est
95venite comedite panem meum et bibite vinum quod miscui vobis
96relinquite infantiam et vivite et ambulate per vias prudentiae
97qui erudit derisorem ipse sibi facit iniuriam et qui arguit impium generat maculam sibi
98noli arguere derisorem ne oderit te argue sapientem et diliget te
99da sapienti et addetur ei sapientia doce iustum et festinabit accipere
910principium sapientiae timor Domini et scientia sanctorum prudentia
911per me enim multiplicabuntur dies tui et addentur tibi anni vitae
912si sapiens fueris tibimet ipsi eris si inlusor solus portabis malum
913mulier stulta et clamosa plenaque inlecebris et nihil omnino sciens
914sedit in foribus domus suae super sellam in excelso urbis loco
915ut vocaret transeuntes viam et pergentes itinere suo
916quis est parvulus declinet ad me et vecordi locuta est
917aquae furtivae dulciores sunt et panis absconditus suavior
918et ignoravit quod gigantes ibi sint et in profundis inferni convivae eius
101parabolae Salomonis filius sapiens laetificat patrem filius vero stultus maestitia est matris suae
102non proderunt thesauri impietatis iustitia vero liberabit a morte
103non adfliget Dominus fame animam iusti et insidias impiorum subvertet
104egestatem operata est manus remissa manus autem fortium divitias parat
105qui congregat in messe filius sapiens est qui autem stertit aestate filius confusionis
106benedictio super caput iusti os autem impiorum operit iniquitatem
107memoria iusti cum laudibus et nomen impiorum putrescet
108sapiens corde praecepta suscipiet stultus caeditur labiis
109qui ambulat simpliciter ambulat confidenter qui autem depravat vias suas manifestus erit
1010qui annuit oculo dabit dolorem stultus labiis verberabitur
1011vena vitae os iusti et os impiorum operiet iniquitatem
1012odium suscitat rixas et universa delicta operit caritas
1013in labiis sapientis invenietur sapientia et virga in dorso eius qui indiget corde
1014sapientes abscondunt scientiam os autem stulti confusioni proximum est
1015substantia divitis urbs fortitudinis eius pavor pauperum egestas eorum
1016opus iusti ad vitam fructus impii ad peccatum
1017via vitae custodienti disciplinam qui autem increpationes relinquit errat
1018abscondunt odium labia mendacia qui profert contumeliam insipiens est
1019in multiloquio peccatum non deerit qui autem moderatur labia sua prudentissimus est
1020argentum electum lingua iusti cor impiorum pro nihilo
1021labia iusti erudiunt plurimos qui autem indocti sunt in cordis egestate morientur
1022benedictio Domini divites facit nec sociabitur ei adflictio
1023quasi per risum stultus operatur scelus sapientia autem est viro prudentia
1024quod timet impius veniet super eum desiderium suum iustis dabitur
1025quasi tempestas transiens non erit impius iustus autem quasi fundamentum sempiternum
1026sicut acetum dentibus et fumus oculis sic piger his qui miserunt eum
1027timor Domini adponet dies et anni impiorum breviabuntur
1028expectatio iustorum laetitia spes autem impiorum peribit
1029fortitudo simplicis via Domini et pavor his qui operantur malum
1030iustus in aeternum non commovebitur impii autem non habitabunt in terram
1031os iusti parturiet sapientiam lingua pravorum peribit
1032labia iusti considerant placita et os impiorum perversa
111statera dolosa abominatio apud Dominum et pondus aequum voluntas eius
112ubi fuerit superbia ibi erit et contumelia ubi autem humilitas ibi et sapientia
113simplicitas iustorum diriget eos et subplantatio perversorum vastabit illos
114non proderunt divitiae in die ultionis iustitia autem liberabit a morte
115iustitia simplicis diriget viam eius et in impietate sua corruet impius
116iustitia rectorum liberabit eos et in insidiis suis capientur iniqui
117mortuo homine impio nulla erit ultra spes et expectatio sollicitorum peribit
118iustus de angustia liberatus est et tradetur impius pro eo
119simulator ore decipit amicum suum iusti autem liberabuntur scientia
1110in bonis iustorum exultabit civitas et in perditione impiorum erit laudatio
1111benedictione iustorum exaltabitur civitas et ore impiorum subvertetur
1112qui despicit amicum suum indigens corde est vir autem prudens tacebit
1113qui ambulat fraudulenter revelat arcana qui autem fidelis est animi celat commissum
1114ubi non est gubernator populus corruet salus autem ubi multa consilia
1115adfligetur malo qui fidem facit pro extraneo qui autem cavet laqueos securus erit
1116mulier gratiosa inveniet gloriam et robusti habebunt divitias
1117benefacit animae suae vir misericors qui autem crudelis est et propinquos abicit
1118impius facit opus instabile seminanti autem iustitiam merces fidelis
1119clementia praeparat vitam et sectatio malorum mortem
1120abominabile Domino pravum cor et voluntas eius in his qui simpliciter ambulant
1121manus in manu non erit innocens malus semen autem iustorum salvabitur
1122circulus aureus in naribus suis mulier pulchra et fatua
1123desiderium iustorum omne bonum est praestolatio impiorum furor
1124alii dividunt propria et ditiores fiunt alii rapiunt non sua et semper in egestate sunt
1125anima quae benedicit inpinguabitur et qui inebriat ipse quoque inebriabitur
1126qui abscondit frumenta maledicetur in populis benedictio autem super caput vendentium
1127bene consurgit diluculo qui quaerit bona qui autem investigator malorum est opprimetur ab eis
1128qui confidet in divitiis suis corruet iusti autem quasi virens folium germinabunt
1129qui conturbat domum suam possidebit ventos et qui stultus est serviet sapienti
1130fructus iusti lignum vitae et qui suscipit animas sapiens est
1131si iustus in terra recipit quanto magis impius et peccator
121qui diligit disciplinam diligit scientiam qui autem odit increpationes insipiens est
122qui bonus est hauriet a Domino gratiam qui autem confidit cogitationibus suis impie agit
123non roborabitur homo ex impietate et radix iustorum non commovebitur
124mulier diligens corona viro suo et putredo in ossibus eius quae confusione res dignas gerit
125cogitationes iustorum iudicia et consilia impiorum fraudulentia
126verba impiorum insidiantur sanguini os iustorum liberabit eos
127verte impios et non erunt domus autem iustorum permanebit
128doctrina sua noscetur vir qui autem vanus et excors est patebit contemptui
129melior est pauper et sufficiens sibi quam gloriosus et indigens pane
1210novit iustus animas iumentorum suorum viscera autem impiorum crudelia
1211qui operatur terram suam saturabitur panibus qui autem sectatur otium stultissimus est
1212desiderium impii munimentum est pessimorum radix autem iustorum proficiet
1213propter peccata labiorum ruina proximat malo effugiet autem iustus de angustia
1214de fructu oris sui unusquisque replebitur bonis et iuxta opera manuum suarum retribuetur ei
1215via stulti recta in oculis eius qui autem sapiens est audit consilia
1216fatuus statim indicat iram suam qui autem dissimulat iniuriam callidus est
1217qui quod novit loquitur index iustitiae est qui autem mentitur testis est fraudulentus
1218est qui promittit et quasi gladio pungitur conscientiae lingua autem sapientium sanitas est
1219labium veritatis firmum erit in perpetuum qui autem testis est repentinus concinnat linguam mendacii
1220dolus in corde cogitantium mala qui autem ineunt pacis consilia sequitur eos gaudium
1221non contristabit iustum quicquid ei acciderit impii autem replebuntur malo
1222abominatio Domino labia mendacia qui autem fideliter agunt placent ei
1223homo versutus celat scientiam et cor insipientium provocabit stultitiam
1224manus fortium dominabitur quae autem remissa est tributis serviet
1225maeror in corde viri humiliabit illud et sermone bono laetificabitur
1226qui neglegit damnum propter amicum iustus est iter autem impiorum decipiet eos
1227non inveniet fraudulentus lucrum et substantia hominis erit auri pretium
1228in semita iustitiae vita iter autem devium ducit ad mortem
131filius sapiens doctrina patris qui autem inlusor est non audit cum arguitur
132de fructu oris homo saturabitur bonis anima autem praevaricatorum iniqua
133qui custodit os suum custodit animam suam qui autem inconsideratus est ad loquendum sentiet mala
134vult et non vult piger anima autem operantium inpinguabitur
135verbum mendax iustus detestabitur impius confundit et confundetur
136iustitia custodit innocentis viam impietas vero peccato subplantat
137est quasi dives cum nihil habeat et est quasi pauper cum in multis divitiis sit
138redemptio animae viri divitiae suae qui autem pauper est increpationem non sustinet
139lux iustorum laetificat lucerna autem impiorum extinguetur
1310inter superbos semper iurgia sunt qui autem agunt cuncta consilio reguntur sapientia
1311substantia festinata minuetur quae autem paulatim colligitur manu multiplicabitur
1312spes quae differtur adfligit animam lignum vitae desiderium veniens
1313qui detrahit alicui rei ipse se in futurum obligat qui autem timet praeceptum in pace versabitur
1314lex sapientis fons vitae ut declinet a ruina mortis
1315doctrina bona dabit gratiam in itinere contemptorum vorago
1316astutus omnia agit cum consilio qui autem fatuus est aperit stultitiam
1317nuntius impii cadet in malum legatus fidelis sanitas
1318egestas et ignominia ei qui deserit disciplinam qui autem adquiescit arguenti glorificabitur
1319desiderium si conpleatur delectat animam detestantur stulti eos qui fugiunt mala
1320qui cum sapientibus graditur sapiens erit amicus stultorum efficietur similis
1321peccatores persequetur malum et iustis retribuentur bona
1322bonus relinquet heredes filios et nepotes et custoditur iusto substantia peccatoris
1323multi cibi in novalibus patrum et alii congregantur absque iudicio
1324qui parcit virgae suae odit filium suum qui autem diligit illum instanter erudit
1325iustus comedit et replet animam suam venter autem impiorum insaturabilis
141sapiens mulier aedificavit domum suam insipiens instructam quoque destruet manibus
142ambulans recto itinere et timens Deum despicitur ab eo qui infami graditur via
143in ore stulti virga superbiae labia sapientium custodiunt eos
144ubi non sunt boves praesepe vacuum est ubi autem plurimae segetes ibi manifesta fortitudo bovis
145testis fidelis non mentietur profert mendacium testis dolosus
146quaerit derisor sapientiam et non inveniet doctrina prudentium facilis
147vade contra virum stultum et nescito labia prudentiae
148sapientia callidi est intellegere viam suam et inprudentia stultorum errans
149stultis inludet peccatum inter iustos morabitur gratia
1410cor quod novit amaritudinem animae suae in gaudio eius non miscebitur extraneus
1411domus impiorum delebitur tabernacula iustorum germinabunt
1412est via quae videtur homini iusta novissima autem eius deducunt ad mortem
1413risus dolore miscebitur et extrema gaudii luctus occupat
1414viis suis replebitur stultus et super eum erit vir bonus
1415innocens credit omni verbo astutus considerat gressus suos
1416sapiens timet et declinat malum stultus transilit et confidit
1417inpatiens operabitur stultitiam et vir versutus odiosus est
1418possidebunt parvuli stultitiam et astuti expectabunt scientiam
1419iacebunt mali ante bonos et impii ante portas iustorum
1420etiam proximo suo pauper odiosus erit amici vero divitum multi
1421qui despicit proximum suum peccat qui autem miseretur pauperi beatus erit
1422errant qui operantur malum misericordia et veritas praeparant bona
1423in omni opere erit abundantia ubi autem verba sunt plurima frequenter egestas
1424corona sapientium divitiae eorum fatuitas stultorum inprudentia
1425liberat animas testis fidelis et profert mendacia versipellis
1426in timore Domini fiducia fortitudinis et filiis eius erit spes
1427timor Domini fons vitae ut declinet a ruina mortis
1428in multitudine populi dignitas regis et in paucitate plebis ignominia principis
1429qui patiens est multa gubernatur prudentia qui autem inpatiens exaltat stultitiam suam
1430vita carnium sanitas cordis putredo ossuum invidia
1431qui calumniatur egentem exprobrat factori eius honorat autem eum qui miseretur pauperis
1432in malitia sua expelletur impius sperat autem iustus in morte sua
1433in corde prudentis requiescit sapientia et indoctos quoque erudiet
1434iustitia elevat gentem miseros facit populos peccatum
1435acceptus est regi minister intellegens iracundiam eius inutilis sustinebit
151responsio mollis frangit iram sermo durus suscitat furorem
152lingua sapientium ornat scientiam os fatuorum ebullit stultitiam
153in omni loco oculi Domini contemplantur malos et bonos
154lingua placabilis lignum vitae quae inmoderata est conteret spiritum
155stultus inridet disciplinam patris sui qui autem custodit increpationes astutior fiet
156domus iusti plurima fortitudo et in fructibus impii conturbatur
157labia sapientium disseminabunt scientiam cor stultorum dissimile erit
158victimae impiorum abominabiles Domino vota iustorum placabilia
159abominatio est Domino via impii qui sequitur iustitiam diligetur ab eo
1510doctrina mala deserenti viam qui increpationes odit morietur
1511infernus et perditio coram Domino quanto magis corda filiorum hominum
1512non amat pestilens eum qui se corripit nec ad sapientes graditur
1513cor gaudens exhilarat faciem in maerore animi deicitur spiritus
1514cor sapientis quaerit doctrinam et os stultorum pascetur inperitia
1515omnes dies pauperis mali secura mens quasi iuge convivium
1516melius est parum cum timore Domini quam thesauri magni et insatiabiles
1517melius est vocare ad holera cum caritate quam ad vitulum saginatum cum odio
1518vir iracundus provocat rixas qui patiens est mitigat suscitatas
1519iter pigrorum quasi sepes spinarum via iustorum absque offendiculo
1520filius sapiens laetificat patrem et stultus homo despicit matrem suam
1521stultitia gaudium stulto et vir prudens dirigit gressus
1522dissipantur cogitationes ubi non est consilium ubi vero plures sunt consiliarii confirmantur
1523laetatur homo in sententia oris sui et sermo oportunus est optimus
1524semita vitae super eruditum ut declinet de inferno novissimo
1525domum superborum demolietur Dominus et firmos facit terminos viduae
1526abominatio Domini cogitationes malae et purus sermo pulcherrimus
1527conturbat domum suam qui sectatur avaritiam qui autem odit munera vivet
1528mens iusti meditatur oboedientiam os impiorum redundat malis
1529longe est Dominus ab impiis et orationes iustorum exaudiet
1530lux oculorum laetificat animam fama bona inpinguat ossa
1531auris quae audit increpationes vitae in medio sapientium commorabitur
1532qui abicit disciplinam despicit animam suam qui adquiescit increpationibus possessor est cordis
1533timor Domini disciplina sapientiae et gloriam praecedit humilitas
161hominis est animum praeparare et Dei gubernare linguam
162omnes viae hominum patent oculis eius spirituum ponderator est Dominus
163revela Domino opera tua et dirigentur cogitationes tuae
164universa propter semet ipsum operatus est Dominus impium quoque ad diem malum
165abominatio Domini omnis arrogans etiam si manus ad manum fuerit non erit innocens
166misericordia et veritate redimitur iniquitas et in timore Domini declinatur a malo
167cum placuerint Domino viae hominis inimicos quoque eius convertet ad pacem
168melius est parum cum iustitia quam multi fructus cum iniquitate
169cor hominis disponet viam suam sed Domini est dirigere gressus eius
1610divinatio in labiis regis in iudicio non errabit os eius
1611pondus et statera iudicia Domini sunt et opera eius omnes lapides sacculi
1612abominabiles regi qui agunt impie quoniam iustitia firmatur solium
1613voluntas regum labia iusta qui recta loquitur diligetur
1614indignatio regis nuntii mortis et vir sapiens placabit eam
1615in hilaritate vultus regis vita et clementia eius quasi imber serotinus
1616posside sapientiam quia auro melior est et adquire prudentiam quia pretiosior est argento
1617semita iustorum declinat mala custos animae suae servat viam suam
1618contritionem praecedit superbia et ante ruinam exaltatur spiritus
1619melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis
1620eruditus in verbo repperiet bona et qui in Domino sperat beatus est
1621qui sapiens corde est appellabitur prudens et qui dulcis eloquio maiora percipiet
1622fons vitae eruditio possidentis doctrina stultorum fatuitas
1623cor sapientis erudiet os eius et labiis illius addet gratiam
1624favus mellis verba conposita dulcedo animae et sanitas ossuum
1625est via quae videtur homini recta et novissimum eius ducit ad mortem
1626anima laborantis laborat sibi quia conpulit eum os suum
1627vir impius fodit malum et in labiis eius ignis ardescit
1628homo perversus suscitat lites et verbosus separat principes
1629vir iniquus lactat amicum suum et ducit eum per viam non bonam
1630qui adtonitis oculis cogitat prava mordens labia sua perficit malum
1631corona dignitatis senectus in viis iustitiae repperietur
1632melior est patiens viro forte et qui dominatur animo suo expugnatore urbium
1633sortes mittuntur in sinu sed a Domino temperantur
171melior est buccella sicca cum gaudio quam domus plena victimis cum iurgio
172servus sapiens dominabitur filiis stultis et inter fratres hereditatem dividet
173sicut igne probatur argentum et aurum camino ita corda probat Dominus
174malus oboedit linguae iniquae et fallax obtemperat labiis mendacibus
175qui despicit pauperem exprobrat factori eius et qui in ruina laetatur alterius non erit inpunitus
176corona senum filii filiorum et gloria filiorum patres sui
177non decent stultum verba conposita nec principem labium mentiens
178gemma gratissima expectatio praestolantis quocumque se verterit prudenter intellegit
179qui celat delictum quaerit amicitias qui altero sermone repetit separat foederatos
1710plus proficit correptio apud prudentem quam centum plagae apud stultum
1711semper iurgia quaerit malus angelus autem crudelis mittetur contra eum
1712expedit magis ursae occurrere raptis fetibus quam fatuo confidenti sibi in stultitia sua
1713qui reddit mala pro bonis non recedet malum de domo eius
1714qui dimittit aquam caput est iurgiorum et antequam patiatur contumeliam iudicium deserit
1715et qui iustificat impium et qui condemnat iustum abominabilis est uterque apud Dominum
1716quid prodest habere divitias stultum cum sapientiam emere non possit
1717omni tempore diligit qui amicus est et frater in angustiis conprobatur
1718homo stultus plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo
1719qui meditatur discordiam diligit rixas et qui exaltat ostium quaerit ruinam
1720qui perversi cordis est non inveniet bonum et qui vertit linguam incidet in malum
1721natus est stultus in ignominiam suam sed nec pater in fatuo laetabitur
1722animus gaudens aetatem floridam facit spiritus tristis exsiccat ossa
1723munera de sinu impius accipit ut pervertat semitas iudicii
1724in facie prudentis lucet sapientia oculi stultorum in finibus terrae
1725ira patris filius stultus et dolor matris quae genuit eum
1726non est bonum damnum inferre iusto nec percutere principem qui recta iudicat
1727qui moderatur sermones suos doctus et prudens est et pretiosi spiritus vir eruditus
1728stultus quoque si tacuerit sapiens putabitur et si conpresserit labia sua intellegens
181occasiones quaerit qui vult recedere ab amico omni tempore erit exprobrabilis
182non recipit stultus verba prudentiae nisi ea dixeris quae versantur in corde eius
183impius cum in profundum venerit peccatorum contemnit sed sequitur eum ignominia et obprobrium
184aqua profunda verba ex ore viri et torrens redundans fons sapientiae
185accipere personam impii non est bonum ut declines a veritate iudicii
186labia stulti inmiscunt se rixis et os eius iurgia provocat
187os stulti contritio eius et labia illius ruina animae eius
188verba bilinguis quasi simplicia et ipsa perveniunt usque ad interiora ventris
189qui mollis et dissolutus est in opere suo frater est sua opera dissipantis
1810turris fortissima nomen Domini ad ipsum currit iustus et exaltabitur
1811substantia divitis urbs roboris eius et quasi murus validus circumdans eum
1812antequam conteratur exaltatur cor hominis et antequam glorificetur humiliatur
1813qui prius respondit quam audiat stultum se esse demonstrat et confusione dignum
1814spiritus viri sustentat inbecillitatem suam spiritum vero ad irascendum facilem quis poterit sustinere
1815cor prudens possidebit scientiam et auris sapientium quaerit doctrinam
1816donum hominis dilatat viam eius et ante principes spatium ei facit
1817iustus prior est accusator sui venit amicus eius et investigavit eum
1818contradictiones conprimit sors et inter potentes quoque diiudicat
1819frater qui adiuvatur a fratre quasi civitas firma et iudicia quasi vectes urbium
1820de fructu oris viri replebitur venter eius et genimina labiorum illius saturabunt eum
1821mors et vita in manu linguae qui diligunt eam comedent fructus eius
1822qui invenit mulierem invenit bonum et hauriet iucunditatem a Domino
1823cum obsecrationibus loquetur pauper et dives effabitur rigide
1824vir amicalis ad societatem magis amicus erit quam frater
191melior est pauper qui ambulat in simplicitate sua quam torquens labia insipiens
192ubi non est scientia animae non est bonum et qui festinus est pedibus offendit
193stultitia hominis subplantat gressus eius et contra Deum fervet animo suo
194divitiae addunt amicos plurimos a paupere autem et hii quos habuit separantur
195testis falsus non erit inpunitus et qui mendacia loquitur non effugiet
196multi colunt personam potentis et amici sunt dona tribuenti
197fratres hominis pauperis oderunt eum insuper et amici procul recesserunt ab eo qui tantum verba sectatur nihil habebit
198qui autem possessor est mentis diligit animam suam et custos prudentiae inveniet bona
199testis falsus non erit inpunitus et qui loquitur mendacia peribit
1910non decent stultum deliciae nec servum dominari principibus
1911doctrina viri per patientiam noscitur et gloria eius est iniqua praetergredi
1912sicut fremitus leonis ita et regis ira et sicut ros super herbam ita hilaritas eius
1913dolor patris filius stultus et tecta iugiter perstillantia litigiosa mulier
1914domus et divitiae dantur a patribus a Domino autem proprie uxor prudens
1915pigredo inmittit soporem et anima dissoluta esuriet
1916qui custodit mandatum custodit animam suam qui autem neglegit vias suas mortificabitur
1917feneratur Domino qui miseretur pauperis et vicissitudinem suam reddet ei
1918erudi filium tuum ne desperes ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam
1919qui inpatiens est sustinebit damnum et cum rapuerit aliud adponet
1920audi consilium et suscipe disciplinam ut sis sapiens in novissimis tuis
1921multae cogitationes in corde viri voluntas autem Domini permanebit
1922homo indigens misericors est et melior pauper quam vir mendax
1923timor Domini ad vitam et in plenitudine commorabitur absque visitatione pessimi
1924abscondit piger manum suam sub ascella nec ad os suum adplicat eam
1925pestilente flagellato stultus sapientior erit sin autem corripueris sapientem intelleget disciplinam
1926qui adfligit patrem et fugat matrem ignominiosus est et infelix
1927non cesses fili audire doctrinam nec ignores sermones scientiae
1928testis iniquus deridet iudicium et os impiorum devorat iniquitatem
1929parata sunt derisoribus iudicia et mallei percutientes stultorum corporibus
201luxuriosa res vinum et tumultuosa ebrietas quicumque his delectatur non erit sapiens
202sicut rugitus leonis ita terror regis qui provocat eum peccat in animam suam
203honor est homini qui separat se a contentionibus omnes autem stulti miscentur contumeliis
204propter frigus piger arare noluit mendicabit ergo aestate et non dabitur ei
205sicut aqua profunda sic consilium in corde viri sed homo sapiens exhauriet illud
206multi homines misericordes vocantur virum autem fidelem quis inveniet
207iustus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet
208rex qui sedet in solio iudicii dissipat omne malum intuitu suo
209quis potest dicere mundum est cor meum purus sum a peccato
2010pondus et pondus mensura et mensura utrumque abominabile est apud Deum
2011ex studiis suis intellegitur puer si munda et si recta sint opera eius
2012aurem audientem et oculum videntem Dominus fecit utrumque
2013noli diligere somnum ne te egestas opprimat aperi oculos tuos et saturare panibus
2014malum est malum est dicit omnis emptor et cum recesserit tunc gloriabitur
2015est aurum et multitudo gemmarum vas autem pretiosum labia scientiae
2016tolle vestimentum eius qui fideiussor extitit alieni et pro extraneis aufer pignus ab eo
2017suavis est homini panis mendacii et postea implebitur os eius calculo
2018cogitationes consiliis roborantur et gubernaculis tractanda sunt bella
2019ei qui revelat mysteria et ambulat fraudulenter et dilatat labia sua ne commiscearis
2020qui maledicit patri suo et matri extinguetur lucerna eius in mediis tenebris
2021hereditas ad quam festinatur in principio in novissimo benedictione carebit
2022ne dicas reddam malum expecta Dominum et liberabit te
2023abominatio est apud Deum pondus et pondus statera dolosa non est bona
2024a Domino diriguntur gressus viri quis autem hominum intellegere potest viam suam
2025ruina est hominis devorare sanctos et post vota tractare
2026dissipat impios rex sapiens et curvat super eos fornicem
2027lucerna Domini spiraculum hominis quae investigat omnia secreta ventris
2028misericordia et veritas custodiunt regem et roboratur clementia thronus eius
2029exultatio iuvenum fortitudo eorum et dignitas senum canities
2030livor vulneris absterget mala et plagae in secretioribus ventris
211sicut divisiones aquarum ita cor regis in manu Domini quocumque voluerit inclinabit illud
212omnis via viri recta sibi videtur adpendit autem corda Dominus
213facere misericordiam et iudicium magis placent Domino quam victimae
214exaltatio oculorum et dilatatio cordis lucerna impiorum peccatum
215cogitationes robusti semper in abundantia omnis autem piger semper in egestate
216qui congregat thesauros lingua mendacii vanus est et inpingetur ad laqueos mortis
217rapinae impiorum detrahent eos quia noluerunt facere iudicium
218perversa via viri aliena est qui autem mundus est rectum opus eius
219melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi
2110anima impii desiderat malum non miserebitur proximo suo
2111multato pestilente sapientior erit parvulus et si sectetur sapientem sumet scientiam
2112excogitat iustus de domo impii ut detrahat impios in malum
2113qui obturat aurem suam ad clamorem pauperis et ipse clamabit et non exaudietur
2114munus absconditum extinguet iras et donum in sinu indignationem maximam
2115gaudium iusto est facere iudicium et pavor operantibus iniquitatem
2116vir qui erraverit a via doctrinae in coetu gigantum commorabitur
2117qui diligit epulas in egestate erit qui amat vinum et pinguia non ditabitur
2118pro iusto datur impius et pro rectis iniquus
2119melius est habitare in terra deserta quam cum muliere rixosa et iracunda
2120thesaurus desiderabilis et oleum in habitaculo iusti et inprudens homo dissipabit illud
2121qui sequitur iustitiam et misericordiam inveniet vitam et iustitiam et gloriam
2122civitatem fortium ascendit sapiens et destruxit robur fiduciae eius
2123qui custodit os suum et linguam suam custodit ab angustiis animam suam
2124superbus et arrogans vocatur indoctus qui in ira operatur superbiam
2125desideria occidunt pigrum noluerunt enim quicquam manus eius operari
2126tota die concupiscit et desiderat qui autem iustus est tribuet et non cessabit
2127hostiae impiorum abominabiles quia offeruntur ex scelere
2128testis mendax peribit vir oboediens loquitur victoriam
2129vir impius procaciter obfirmat vultum suum qui autem rectus est corrigit viam suam
2130non est sapientia non est prudentia non est consilium contra Dominum
2131equus paratur ad diem belli Dominus autem salutem tribuet
221melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona
222dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
223callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno
224finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
225arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis
226proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea
227dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis
228qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur
229qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi
2210eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae
2211qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
2212oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
2213dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum
2214fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
2215stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam
2216qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit
2217inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam
2218quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis
2219ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie
2220ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
2221ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te
2222non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta
2223quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius
2224noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso
2225ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
2226noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis
2227si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
2228ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
2229vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles
231quando sederis ut comedas cum principe diligenter adtende quae posita sunt ante faciem tuam
232et statue cultrum in gutture tuo si tamen habes in potestate animam tuam
233ne desideres de cibis eius in quo est panis mendacii
234noli laborare ut diteris sed prudentiae tuae pone modum
235ne erigas oculos tuos ad opes quas habere non potes quia facient sibi pinnas quasi aquilae et avolabunt in caelum
236ne comedas cum homine invido et ne desideres cibos eius
237quoniam in similitudinem arioli et coniectoris aestimat quod ignorat comede et bibe dicet tibi et mens eius non est tecum
238cibos quos comederas evomes et perdes pulchros sermones tuos
239in auribus insipientium ne loquaris quia despicient doctrinam eloquii tui
2310ne adtingas terminos parvulorum et agrum pupillorum ne introeas
2311propinquus enim eorum Fortis est et ipse iudicabit contra te causam illorum
2312ingrediatur ad doctrinam cor tuum et aures tuae ad verba scientiae
2313noli subtrahere a puero disciplinam si enim percusseris eum virga non morietur
2314tu virga percuties eum et animam eius de inferno liberabis
2315fili mi si sapiens fuerit animus tuus gaudebit tecum cor meum
2316et exultabunt renes mei cum locuta fuerint rectum labia tua
2317non aemuletur cor tuum peccatores sed in timore Domini esto tota die
2318quia habebis spem in novissimo et praestolatio tua non auferetur
2319audi fili mi et esto sapiens et dirige in via animum tuum
2320noli esse in conviviis potatorum nec in comesationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt
2321quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur et vestietur pannis dormitatio
2322audi patrem tuum qui genuit te et ne contemnas cum senuerit mater tua
2323veritatem eme et noli vendere sapientiam et doctrinam et intellegentiam
2324exultat gaudio pater iusti qui sapientem genuit laetabitur in eo
2325gaudeat pater tuus et mater tua et exultet quae genuit te
2326praebe fili mi cor tuum mihi et oculi tui vias meas custodiant
2327fovea enim profunda est meretrix et puteus angustus aliena
2328insidiatur in via quasi latro et quos incautos viderit interficit
2329cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum
2330nonne his qui morantur in vino et student calicibus epotandis
2331ne intuearis vinum quando flavescit cum splenduerit in vitro color eius ingreditur blande
2332sed in novissimo mordebit ut coluber et sicut regulus venena diffundet
2333oculi tui videbunt extraneas et cor tuum loquetur perversa
2334et eris sicut dormiens in medio mari et quasi sopitus gubernator amisso clavo
2335et dices verberaverunt me sed non dolui traxerunt me et ego non sensi quando evigilabo et rursum vina repperiam
241ne aemuleris viros malos nec desideres esse cum eis
242quia rapinas meditatur mens eorum et fraudes labia eorum loquuntur
243sapientia aedificabitur domus et prudentia roborabitur
244in doctrina replebuntur cellaria universa substantia pretiosa et pulcherrima
245vir sapiens et fortis est et vir doctus robustus et validus
246quia cum dispositione initur bellum et erit salus ubi multa consilia sunt
247excelsa stulto sapientia in porta non aperiet os suum
248qui cogitat malefacere stultus vocabitur
249cogitatio stulti peccatum est et abominatio hominum detractor
2410si desperaveris lassus in die angustiae inminuetur fortitudo tua
2411erue eos qui ducuntur ad mortem et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses
2412si dixeris vires non suppetunt qui inspector est cordis ipse intellegit et servatorem animae tuae nihil fallit reddetque homini iuxta opera sua
2413comede fili mi mel quia bonum est et favum dulcissimum gutturi tuo
2414sic et doctrina sapientiae animae tuae quam cum inveneris habebis in novissimis et spes tua non peribit
2415ne insidieris et quaeras impietatem in domo iusti neque vastes requiem eius
2416septies enim cadet iustus et resurget impii autem corruent in malum
2417cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas et in ruina eius ne exultet cor tuum
2418ne forte videat Dominus et displiceat ei et auferat ab eo iram suam
2419ne contendas cum pessimis nec aemuleris impios
2420quoniam non habent futurorum spem mali et lucerna impiorum extinguetur
2421time Dominum fili mi et regem et cum detractoribus non commiscearis
2422quoniam repente consurget perditio eorum et ruinam utriusque quis novit
2423haec quoque sapientibus cognoscere personam in iudicio non est bonum
2424qui dicit impio iustus es maledicent ei populi et detestabuntur eum tribus
2425qui arguunt laudabuntur et super ipsos veniet benedictio
2426labia deosculabitur qui recta verba respondet
2427praepara foris opus tuum et diligenter exerce agrum tuum ut postea aedifices domum tuam
2428ne sis testis frustra contra proximum tuum nec lactes quemquam labiis tuis
2429ne dicas quomodo fecit mihi sic faciam ei reddam unicuique secundum opus suum
2430per agrum hominis pigri transivi et per vineam viri stulti
2431et ecce totum repleverant urticae operuerant superficiem eius spinae et maceria lapidum destructa erat
2432quod cum vidissem posui in corde meo et exemplo didici disciplinam
2433parum inquam dormies modicum dormitabis pauxillum manus conseres ut quiescas
2434et veniet quasi cursor egestas tua et mendicitas quasi vir armatus
251haec quoque parabolae Salomonis quas transtulerunt viri Ezechiae regis Iuda
252gloria Dei celare verbum et gloria regum investigare sermonem
253caelum sursum et terra deorsum et cor regum inscrutabile
254aufer robiginem de argento et egredietur vas purissimum
255aufer impietatem de vultu regis et firmabitur iustitia thronus eius
256ne gloriosus appareas coram rege et in loco magnorum ne steteris
257melius est enim ut dicatur tibi ascende huc quam ut humilieris coram principe
258quae viderunt oculi tui ne proferas in iurgio cito ne postea emendare non possis cum dehonestaveris amicum tuum
259causam tuam tracta cum amico tuo et secretum extraneo non reveles
2510ne forte insultet tibi cum audierit et exprobrare non cesset
2511mala aurea in lectis argenteis qui loquitur verbum in tempore suo
2512inauris aurea et margaritum fulgens qui arguit sapientem et aurem oboedientem
2513sicut frigus nivis in die messis ita legatus fidelis ei qui misit eum animam illius requiescere facit
2514nubes et ventus et pluviae non sequentes vir gloriosus et promissa non conplens
2515patientia lenietur princeps et lingua mollis confringet duritiam
2516mel invenisti comede quod sufficit tibi ne forte saturatus evomas illud
2517subtrahe pedem tuum de domo proximi tui nequando satiatus oderit te
2518iaculum et gladius et sagitta acuta homo qui loquitur contra proximum suum testimonium falsum
2519dens putridus et pes lapsus qui sperat super infideli in die angustiae
2520et amittit pallium in die frigoris acetum in nitro et qui cantat carmina cordi pessimo
2521si esurierit inimicus tuus ciba illum et si sitierit da ei aquam bibere
2522prunam enim congregabis super caput eius et Dominus reddet tibi
2523ventus aquilo dissipat pluvias et facies tristis linguam detrahentem
2524melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi
2525aqua frigida animae sitienti et nuntius bonus de terra longinqua
2526fons turbatus pede et vena corrupta iustus cadens coram impio
2527sicut qui mel multum comedit non est ei bonum sic qui scrutator est maiestatis opprimitur gloria
2528sicut urbs patens et absque murorum ambitu ita vir qui non potest in loquendo cohibere spiritum suum
261quomodo nix aestate et pluvia in messe sic indecens est stulto gloria
262sicut avis ad alia transvolans et passer quolibet vadens sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet
263flagellum equo et camus asino et virga dorso inprudentium
264ne respondeas stulto iuxta stultitiam suam ne efficiaris ei similis
265responde stulto iuxta stultitiam suam ne sibi sapiens esse videatur
266claudus pedibus et iniquitatem bibens qui mittit verba per nuntium stultum
267quomodo pulchras frustra habet claudus tibias sic indecens est in ore stultorum parabola
268sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii ita qui tribuit insipienti honorem
269quomodo si spina nascatur in manu temulenti sic parabola in ore stultorum
2610iudicium determinat causas et qui inponit stulto silentium iras mitigat
2611sicut canis qui revertitur ad vomitum suum sic inprudens qui iterat stultitiam suam
2612vidisti hominem sapientem sibi videri magis illo spem habebit stultus
2613dicit piger leaena in via leo in itineribus
2614sicut ostium vertitur in cardine suo ita piger in lectulo suo
2615abscondit piger manus sub ascellas suas et laborat si ad os suum eas converterit
2616sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias
2617sicut qui adprehendit auribus canem sic qui transit et inpatiens commiscetur rixae alterius
2618sicut noxius est qui mittit lanceas et sagittas et mortem
2619sic vir qui fraudulenter nocet amico suo et cum fuerit deprehensus dicit ludens feci
2620cum defecerint ligna extinguetur ignis et susurrone subtracto iurgia conquiescunt
2621sicut carbones ad prunam et ligna ad ignem sic homo iracundus suscitat rixas
2622verba susurronis quasi simplicia et ipsa perveniunt ad intima ventris
2623quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile sic labia tumentia cum pessimo corde sociata
2624labiis suis intellegitur inimicus cum in corde tractaverit dolos
2625quando submiserit vocem suam ne credideris ei quoniam septem nequitiae sunt in corde illius
2626qui operit odium fraudulenter revelabitur malitia eius in concilio
2627qui fodit foveam incidet in eam et qui volvit lapidem revertetur ad eum
2628lingua fallax non amat veritatem et os lubricum operatur ruinas
271ne glorieris in crastinum ignorans quid superventura pariat dies
272laudet te alienus et non os tuum extraneus et non labia tua
273grave est saxum et onerosa harena sed ira stulti utroque gravior
274ira non habet misericordiam nec erumpens furor et impetum concitati ferre quis poterit
275melior est manifesta correptio quam amor absconditus
276meliora sunt vulnera diligentis quam fraudulenta odientis oscula
277anima saturata calcabit favum anima esuriens et amarum pro dulce sumet
278sicut avis transmigrans de nido suo sic vir qui relinquit locum suum
279unguento et variis odoribus delectatur cor et bonis amici consiliis anima dulcoratur
2710amicum tuum et amicum patris tui ne dimiseris et domum fratris tui ne ingrediaris in die adflictionis tuae melior est vicinus iuxta quam frater procul
2711stude sapientiae fili mi et laetifica cor meum ut possim exprobranti respondere sermonem
2712astutus videns malum absconditus est parvuli transeuntes sustinuere dispendia
2713tolle vestimentum eius qui spopondit pro extraneo et pro alienis auferto pignus
2714qui benedicit proximo suo voce grandi de nocte consurgens maledicenti similis erit
2715tecta perstillantia in die frigoris et litigiosa mulier conparantur
2716qui retinet eam quasi qui ventum teneat et oleum dexterae suae vocabit
2717ferrum ferro acuitur et homo exacuit faciem amici sui
2718qui servat ficum comedet fructus eius et qui custos est domini sui glorificabitur
2719quomodo in aquis resplendent vultus prospicientium sic corda hominum manifesta sunt prudentibus
2720infernus et perditio non replentur similiter et oculi hominum insatiabiles
2721quomodo probatur in conflatorio argentum et in fornace aurum sic probatur homo ore laudantis
2722si contuderis stultum in pila quasi tisanas feriente desuper pilo non auferetur ab eo stultitia eius
2723diligenter agnosce vultum pecoris tui tuosque greges considera
2724non enim habebis iugiter potestatem sed corona tribuetur in generatione generationum
2725aperta sunt prata et apparuerunt herbae virentes et collecta sunt faena de montibus
2726agni ad vestimentum tuum et hedi agri pretium
2727sufficiat tibi lac caprarum in cibos tuos in necessaria domus tuae et ad victum ancillis tuis
281fugit impius nemine persequente iustus autem quasi leo confidens absque terrore erit
282propter peccata terrae multi principes eius et propter hominis sapientiam et horum scientiam quae dicuntur vita ducis longior erit
283vir pauper calumnians pauperes similis imbri vehementi in quo paratur fames
284qui derelinquunt legem laudant impium qui custodiunt succenduntur contra eum
285viri mali non cogitant iudicium qui autem requirunt Dominum animadvertunt omnia
286melior est pauper ambulans in simplicitate sua quam dives pravis itineribus
287qui custodit legem filius sapiens est qui pascit comesatores confundit patrem suum
288qui coacervat divitias usuris et fenore liberali in pauperes congregat eas
289qui declinat aurem suam ne audiat legem oratio eius erit execrabilis
2810qui decipit iustos in via mala in interitu suo corruet et simplices possidebunt bona
2811sapiens sibi videtur vir dives pauper autem prudens scrutabitur eum
2812in exultatione iustorum multa gloria regnantibus impiis ruinae hominum
2813qui abscondit scelera sua non dirigetur qui confessus fuerit et reliquerit ea misericordiam consequetur
2814beatus homo qui semper est pavidus qui vero mentis est durae corruet in malum
2815leo rugiens et ursus esuriens princeps impius super populum pauperem
2816dux indigens prudentia multos opprimet per calumniam qui autem odit avaritiam longi fient dies eius
2817hominem qui calumniatur animae sanguinem si usque ad lacum fugerit nemo sustentet
2818qui ambulat simpliciter salvus erit qui perversis ingreditur viis concidet semel
2819qui operatur terram suam saturabitur panibus qui sectatur otium replebitur egestate
2820vir fidelis multum laudabitur qui autem festinat ditari non erit innocens
2821qui cognoscit in iudicio faciem non facit bene iste et pro buccella panis deserit veritatem
2822vir qui festinat ditari et aliis invidet ignorat quod egestas superveniat ei
2823qui corripit hominem gratiam postea inveniet apud eum magis quam ille qui per linguae blandimenta decipit
2824qui subtrahit aliquid a patre suo et matre et dicit hoc non est peccatum particeps homicidae est
2825qui se iactat et dilatat iurgia concitat qui sperat in Domino saginabitur
2826qui confidit in corde suo stultus est qui autem graditur sapienter iste salvabitur
2827qui dat pauperi non indigebit qui despicit deprecantem sustinebit penuriam
2828cum surrexerint impii abscondentur homines cum illi perierint multiplicabuntur iusti
291viro qui corripientem dura cervice contemnit repentinus superveniet interitus et eum sanitas non sequitur
292in multiplicatione iustorum laetabitur vulgus cum impii sumpserint principatum gemet populus
293vir qui amat sapientiam laetificat patrem suum qui autem nutrit scorta perdet substantiam
294rex iustus erigit terram vir avarus destruet eam
295homo qui blandis fictisque sermonibus loquitur amico suo rete expandit gressibus eius
296peccantem virum iniquum involvet laqueus et iustus laudabit atque gaudebit
297novit iustus causam pauperum impius ignorat scientiam
298homines pestilentes dissipant civitatem sapientes avertunt furorem
299vir sapiens si cum stulto contenderit sive irascatur sive rideat non inveniet requiem
2910viri sanguinum oderunt simplicem iusti quaerunt animam eius
2911totum spiritum suum profert stultus sapiens differt et reservat in posterum
2912princeps qui libenter audit verba mendacii omnes ministros habebit impios
2913pauper et creditor obviam fuerunt sibi utriusque inluminator est Dominus
2914rex qui iudicat in veritate pauperes thronus eius in aeternum firmabitur
2915virga atque correptio tribuet sapientiam puer autem qui dimittitur voluntati suae confundet matrem suam
2916in multiplicatione impiorum multiplicabuntur scelera et iusti ruinas eorum videbunt
2917erudi filium tuum et refrigerabit te et dabit delicias animae tuae
2918cum prophetia defecerit dissipabitur populus qui custodit legem beatus est
2919servus verbis non potest erudiri quia quod dicis intellegit et respondere contemnit
2920vidisti hominem velocem ad loquendum stulti magis speranda est quam illius correptio
2921qui delicate a pueritia nutrit servum suum postea illum sentiet contumacem
2922vir iracundus provocat rixas et qui ad indignandum facilis est erit ad peccata proclivior
2923superbum sequitur humilitas et humilem spiritu suscipiet gloria
2924qui cum fure partitur odit animam suam adiurantem audit et non indicat
2925qui timet hominem cito corruet qui sperat in Domino sublevabitur
2926multi requirunt faciem principis et a Domino iudicium egreditur singulorum
2927abominantur iusti virum impium et abominantur impii eos qui in recta sunt via
301verba Congregantis filii Vomentis visio quam locutus est vir cum quo est Deus et qui Deo secum morante confortatus ait
302stultissimus sum virorum et sapientia hominum non est mecum
303non didici sapientiam et non novi sanctorum scientiam
304quis ascendit in caelum atque descendit quis continuit spiritum manibus suis quis conligavit aquas quasi in vestimento quis suscitavit omnes terminos terrae quod nomen eius et quod nomen filii eius si nosti
305omnis sermo Dei ignitus clypeus est sperantibus in se
306ne addas quicquam verbis illius et arguaris inveniarisque mendax
307duo rogavi te ne deneges mihi antequam moriar
308vanitatem et verba mendacia longe fac a me mendicitatem et divitias ne dederis mihi tribue tantum victui meo necessaria
309ne forte saturatus inliciar ad negandum et dicam quis est Dominus et egestate conpulsus furer et peierem nomen Dei mei
3010ne accuses servum ad dominum suum ne forte maledicat tibi et corruas
3011generatio quae patri suo maledicit et quae non benedicit matri suae
3012generatio quae sibi munda videtur et tamen non est lota a sordibus suis
3013generatio cuius excelsi sunt oculi et palpebrae eius in alta subrectae
3014generatio quae pro dentibus gladios habet et commandit molaribus suis ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus
3015sanguisugae duae sunt filiae dicentes adfer adfer tria sunt insaturabilia et quartum quod numquam dicit sufficit
3016infernus et os vulvae et terra quae non satiatur aqua ignis vero numquam dicit sufficit
3017oculum qui subsannat patrem et qui despicit partum matris suae effodiant corvi de torrentibus et comedant illum filii aquilae
3018tria sunt difficilia mihi et quartum penitus ignoro
3019viam aquilae in caelo viam colubri super petram viam navis in medio mari et viam viri in adulescentula
3020talis est via mulieris adulterae quae comedit et tergens os suum dicit non sum operata malum
3021per tria movetur terra et quartum non potest sustinere
3022per servum cum regnaverit per stultum cum saturatus fuerit cibo
3023per odiosam mulierem cum in matrimonio fuerit adsumpta et per ancillam cum heres fuerit dominae suae
3024quattuor sunt minima terrae et ipsa sunt sapientiora sapientibus
3025formicae populus infirmus quae praeparant in messe cibum sibi
3026lepusculus plebs invalida quae conlocat in petra cubile suum
3027regem lucusta non habet et egreditur universa per turmas
3028stilio manibus nititur et moratur in aedibus regis
3029tria sunt quae bene gradiuntur et quartum quod incedit feliciter
3030leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum
3031gallus succinctus lumbos et aries nec est rex qui resistat ei
3032et qui stultus apparuit postquam elatus est in sublime si enim intellexisset ori inposuisset manum
3033qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum et qui vehementer emungitur elicit sanguinem et qui provocat iras producit discordias
311verba Lamuhel regis visio qua erudivit eum mater sua
312quid dilecte mi quid dilecte uteri mei quid dilecte votorum meorum
313ne dederis mulieribus substantiam tuam et vias tuas ad delendos reges
314noli regibus o Lamuhel noli regibus dare vinum quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas
315ne forte bibat et obliviscatur iudiciorum et mutet causam filiorum pauperis
316date siceram maerentibus et vinum his qui amaro sunt animo
317bibant ut obliviscantur egestatis suae et doloris non recordentur amplius
318aperi os tuum muto et causis omnium filiorum qui pertranseunt
319aperi os tuum decerne quod iustum est et iudica inopem et pauperem
3110aleph mulierem fortem quis inveniet procul et de ultimis finibus pretium eius
3111beth confidit in ea cor viri sui et spoliis non indigebit
3112gimel reddet ei bonum et non malum omnibus diebus vitae suae
3113deleth quaesivit lanam et linum et operata est consilio manuum suarum
3114he facta est quasi navis institoris de longe portat panem suum
3115vav et de nocte surrexit deditque praedam domesticis suis et cibaria ancillis suis
3116zai consideravit agrum et emit eum de fructu manuum suarum plantavit vineam
3117heth accinxit fortitudine lumbos suos et roboravit brachium suum
3118teth gustavit quia bona est negotiatio eius non extinguetur in nocte lucerna illius
3119ioth manum suam misit ad fortia et digiti eius adprehenderunt fusum
3120caph manum suam aperuit inopi et palmas suas extendit ad pauperem
3121lameth non timebit domui suae a frigoribus nivis omnes enim domestici eius vestiti duplicibus
3122mem stragulam vestem fecit sibi byssus et purpura indumentum eius
3123nun nobilis in portis vir eius quando sederit cum senatoribus terrae
3124samech sindonem fecit et vendidit et cingulum tradidit Chananeo
3125ain fortitudo et decor indumentum eius et ridebit in die novissimo
3126phe os suum aperuit sapientiae et lex clementiae in lingua eius
3127sade considerat semitas domus suae et panem otiosa non comedet
3128coph surrexerunt filii eius et beatissimam praedicaverunt vir eius et laudavit eam
3129res multae filiae congregaverunt divitias tu supergressa es universas
3130sin fallax gratia et vana est pulchritudo mulier timens Dominum ipsa laudabitur