Share this page:  
 

Multilingual Scriptures

(Compare books in 2 different language versions of your choice)

Comparison Search:

Select Language version and font:
You can only select max. of two versions.
Book:
Chapter:
Verse:
---------
From: To:

Free Search:

Select Language version and font:
Enter search text:

Multilingual Scriptures Home » Icelandic Bible » Matthew

Icelandic Bible
Chapter # Verse # Verse Detail
11Ættartala Jesú Krists, sonar Davíðs, sonar Abrahams.
12Abraham gat Ísak, Ísak gat Jakob, Jakob gat Júda og bræður hans.
13Júda gat Peres og Sara við Tamar, Peres gat Esrom, Esrom gat Ram,
14Ram gat Ammínadab, Ammínadab gat Nakson, Nakson gat Salmon,
15Salmon gat Bóas við Rahab, og Bóas gat Óbeð við Rut. Óbeð gat Ísaí,
16og Ísaí gat Davíð konung. Davíð gat Salómon við konu Úría,
17Salómon gat Róbóam, Róbóam gat Abía, Abía gat Asaf,
18Asaf gat Jósafat, Jósafat gat Jóram, Jóram gat Ússía,
19Ússía gat Jótam, Jótam gat Akas, Akas gat Esekía,
110Esekía gat Manasse, Manasse gat Amos, Amos gat Jósía.
111Jósía gat Jekonja og bræður hans á tíma herleiðingarinnar til Babýlonar.
112Eftir herleiðinguna til Babýlonar gat Jekonja Sealtíel, Sealtíel gat Serúbabel,
113Serúbabel gat Abíúd, Abíúd gat Eljakím, Eljakím gat Asór,
114Asór gat Sadók, Sadók gat Akím, Akím gat Elíúd,
115Elíúd gat Eleasar, Eleasar gat Mattan, Mattan gat Jakob,
116og Jakob gat Jósef, mann Maríu, en hún ól Jesú, sem kallast Kristur.
117Þannig eru alls fjórtán ættliðir frá Abraham til Davíðs, fjórtán ættliðir frá Davíð fram að herleiðingunni til Babýlonar og fjórtán ættliðir frá herleiðingunni til Krists.
118Fæðing Jesú Krists varð með þessum atburðum: María, móðir hans, var föstnuð Jósef. En áður en þau komu saman, reyndist hún þunguð af heilögum anda.
119Jósef, festarmaður hennar, sem var grandvar, vildi ekki gjöra henni opinbera minnkun og hugðist skilja við hana í kyrrþey.
120Hann hafði ráðið þetta með sér, en þá vitraðist honum engill Drottins í draumi og sagði: ,,Jósef, sonur Davíðs, óttastu ekki að taka til þín Maríu, heitkonu þína. Barnið, sem hún gengur með, er af heilögum anda.
121Hún mun son ala, og hann skaltu láta heita Jesú, því að hann mun frelsa lýð sinn frá syndum þeirra.``
122Allt varð þetta til þess, að rætast skyldu orð Drottins fyrir munn spámannsins:
123,,Sjá, mærin mun þunguð verða og son ala. Nafn hans mun vera Immanúel,`` það þýðir: Guð með oss.
124Þegar Jósef vaknaði, gjörði hann eins og engill Drottins hafði boðið honum og tók konu sína til sín.
125Hann kenndi hennar ekki fyrr en hún hafði alið son. Og hann gaf honum nafnið JESÚS.
21Þegar Jesús var fæddur í Betlehem í Júdeu á dögum Heródesar konungs, komu vitringar frá Austurlöndum til Jerúsalem
22og sögðu: ,,Hvar er hinn nýfæddi konungur Gyðinga? Vér sáum stjörnu hans renna upp og erum komnir að veita honum lotningu.``
23Þegar Heródes heyrði þetta, varð hann skelkaður og öll Jerúsalem með honum.
24Og hann stefndi saman öllum æðstu prestum og fræðimönnum lýðsins og spurði þá: ,,Hvar á Kristur að fæðast?``
25Þeir svöruðu honum: ,,Í Betlehem í Júdeu. En þannig er ritað hjá spámanninum:
26Þú Betlehem, í landi Júda, ekki ertu síst meðal hefðarborga Júda. Því að höfðingi mun frá þér koma, sem verður hirðir lýðs míns, Ísraels.``
27Þá kallaði Heródes vitringana til sín á laun og grófst eftir því hjá þeim, nær stjarnan hefði birst.
28Hann sendi þá síðan til Betlehem og sagði: ,,Farið og spyrjist vandlega fyrir um barnið, og er þér finnið það látið mig vita, til þess að ég geti einnig komið og veitt því lotningu.``
29Þeir hlýddu á konung og fóru. Og stjarnan, sem þeir sáu austur þar, fór fyrir þeim, uns hana bar þar yfir, sem barnið var.
210Þegar þeir sáu stjörnuna, glöddust þeir harla mjög,
211þeir gengu inn í húsið og sáu barnið og Maríu, móður þess, féllu fram og veittu því lotningu. Síðan luku þeir upp fjárhirslum sínum og færðu því gjafir, gull, reykelsi og myrru.
212En þar sem þeir fengu bendingu í draumi að snúa ekki aftur til Heródesar, fóru þeir aðra leið heim í land sitt.
213Þegar þeir voru farnir, þá vitrast engill Drottins Jósef í draumi og segir: ,,Rís upp, tak barnið og móður þess og flý til Egyptalands. Þar skaltu vera, uns ég segi þér, því að Heródes mun leita barnsins til að fyrirfara því.``
214Hann vaknaði, tók barnið og móður þess um nóttina og fór til Egyptalands.
215Þar dvaldist hann þangað til Heródes var allur. Það sem Drottinn sagði fyrir munn spámannsins, skyldi rætast: ,,Frá Egyptalandi kallaði ég son minn.``
216Þá sá Heródes, að vitringarnir höfðu gabbað hann, og varð afar reiður, sendi menn og lét myrða öll sveinbörn í Betlehem og nágrenni hennar, tvævetur og yngri, en það svaraði þeim tíma, er hann hafði komist að hjá vitringunum.
217Nú rættist það, sem sagt var fyrir munn Jeremía spámanns:
218Rödd heyrðist í Rama, grátur og kveinstafir miklir, Rakel grætur börnin sín og vill ekki huggast láta, því að þau eru ekki framar lífs.
219Þegar Heródes var dáinn, þá vitrast engill Drottins Jósef í draumi í Egyptalandi
220og segir: ,,Rís upp, tak barnið og móður þess og far til Ísraelslands. Nú eru þeir dánir, sem sátu um líf barnsins.``
221Hann tók sig upp og fór til Ísraelslands með barnið og móður þess.
222En þá er hann heyrði, að Arkelás réð ríkjum í Júdeu í stað Heródesar föður síns, óttaðist hann að fara þangað, og hélt til Galíleubyggða eftir bendingu í draumi.
223Þar settist hann að í borg, sem heitir Nasaret, en það átti að rætast, sem sagt var fyrir munn spámannanna: ,,Nasarei skal hann kallast.``
31Á þeim dögum kemur Jóhannes skírari fram og prédikar í óbyggðum Júdeu.
32Hann sagði: ,,Gjörið iðrun, himnaríki er í nánd.``
33Jóhannes er sá sem svo er um mælt hjá Jesaja spámanni: Rödd hrópanda í eyðimörk: Greiðið veg Drottins, gjörið beinar brautir hans.
34Jóhannes bar klæði úr úlfaldahári og leðurbelti um lendar sér og hafði til matar engisprettur og villihunang.
35Menn streymdu til hans frá Jerúsalem, allri Júdeu og Jórdanbyggð,
36létu skírast af honum í ánni Jórdan og játuðu syndir sínar.
37Þegar hann sá, að margir farísear og saddúkear komu til skírnar, sagði hann við þá: ,,Þér nöðru kyn, hver kenndi yður að flýja komandi reiði?
38Berið þá ávöxt samboðinn iðruninni!
39Látið yður ekki til hugar koma, að þér getið sagt með sjálfum yður: ,Vér eigum Abraham að föður.` Ég segi yður, að Guð getur vakið Abraham börn af steinum þessum.
310Öxin er þegar lögð að rótum trjánna, og hvert það tré, sem ber ekki góðan ávöxt, verður upp höggvið og í eld kastað.
311Ég skíri yður með vatni til iðrunar, en sá sem kemur eftir mig, er mér máttugri, og er ég ekki verður að bera skó hans. Hann mun skíra yður með heilögum anda og eldi.
312Hann er með varpskófluna í hendi sér og mun gjörhreinsa láfa sinn og safna hveiti sínu í hlöðu, en hismið mun hann brenna í óslökkvanda eldi.``
313Þá kemur Jesús frá Galíleu að Jórdan til Jóhannesar að taka skírn hjá honum.
314Jóhannes vildi varna honum þess og sagði: ,,Mér er þörf að skírast af þér, og þú kemur til mín!``
315Jesús svaraði honum: ,,Lát það nú eftir. Þannig ber okkur að fullnægja öllu réttlæti.`` Og hann lét það eftir honum.
316En þegar Jesús hafði verið skírður, sté hann jafnskjótt upp úr vatninu. Og þá opnuðust himnarnir, og hann sá anda Guðs stíga niður eins og dúfu og koma yfir sig.
317Og rödd kom af himnum: ,,Þessi er minn elskaði sonur, sem ég hef velþóknun á.``
41Þá leiddi andinn Jesú út í óbyggðina, að hans yrði freistað af djöflinum.
42Þar fastaði hann fjörutíu daga og fjörutíu nætur og var þá orðinn hungraður.
43Þá kom freistarinn og sagði við hann: ,,Ef þú ert sonur Guðs, þá bjóð þú, að steinar þessir verði að brauðum.``
44Jesús svaraði: ,,Ritað er: ,Eigi lifir maðurinn á einu saman brauði, heldur á hverju því orði, sem fram gengur af Guðs munni.```
45Þá tekur djöfullinn hann með sér í borgina helgu, setur hann á brún musterisins
46og segir við hann: ,,Ef þú ert sonur Guðs, þá kasta þér ofan, því að ritað er: Hann mun fela þig englum sínum, og þeir munu bera þig á höndum sér, að þú steytir ekki fót þinn við steini.``
47Jesús svaraði honum: ,,Aftur er ritað: ,Ekki skalt þú freista Drottins, Guðs þíns.```
48Enn tekur djöfullinn hann með sér upp á ofurhátt fjall, sýnir honum öll ríki heims og dýrð þeirra
49og segir: ,,Allt þetta mun ég gefa þér, ef þú fellur fram og tilbiður mig.``
410En Jesús sagði við hann: ,,Vík brott, Satan! Ritað er: ,Drottin, Guð þinn, skalt þú tilbiðja og þjóna honum einum.```
411Þá fór djöfullinn frá Jesú. Og englar komu og þjónuðu honum.
412Þegar hann heyrði, að Jóhannes hefði verið tekinn höndum, hélt hann til Galíleu.
413Hann fór frá Nasaret og settist að í Kapernaum við vatnið í byggðum Sebúlons og Naftalí.
414Þannig rættist það, sem sagt er fyrir munn Jesaja spámanns:
415Sebúlonsland og Naftalíland við vatnið, landið handan Jórdanar, Galílea heiðingjanna.
416Sú þjóð, sem í myrkri sat, sá mikið ljós. Þeim er sátu í skuggalandi dauðans, er ljós upp runnið.
417Upp frá þessu tekur Jesús að prédika og segja: ,,Gjörið iðrun, himnaríki er í nánd.``
418Hann gekk með Galíleuvatni og sá tvo bræður, Símon, sem kallaður var Pétur, og Andrés, bróður hans, vera að kasta neti í vatnið, en þeir voru fiskimenn.
419Hann sagði við þá: ,,Komið og fylgið mér, og mun ég láta yður menn veiða.``
420Og þegar í stað yfirgáfu þeir netin og fylgdu honum.
421Hann gekk áfram þaðan og sá tvo aðra bræður, Jakob Sebedeusson og Jóhannes, bróður hans. Þeir voru í bátnum með Sebedeusi, föður sínum, að búa net sín. Jesús kallaði þá,
422og þeir yfirgáfu jafnskjótt bátinn og föður sinn og fylgdu honum.
423Hann fór nú um alla Galíleu, kenndi í samkundum þeirra, prédikaði fagnaðarerindið um ríkið og læknaði hvers kyns sjúkdóm og veikindi meðal lýðsins.
424Orðstír hans barst um allt Sýrland, og menn færðu til hans alla, sem þjáðust af ýmsum sjúkdómum og kvölum, voru haldnir illum öndum, tunglsjúka menn og lama. Og hann læknaði þá.
425Mikill mannfjöldi fylgdi honum úr Galíleu, Dekapólis, Jerúsalem, Júdeu og landinu handan Jórdanar.
51Þegar hann sá mannfjöldann, gekk hann upp á fjallið. Þar settist hann, og lærisveinar hans komu til hans.
52Þá lauk hann upp munni sínum, kenndi þeim og sagði:
53,,Sælir eru fátækir í anda, því að þeirra er himnaríki.
54Sælir eru sorgbitnir, því að þeir munu huggaðir verða.
55Sælir eru hógværir, því að þeir munu jörðina erfa.
56Sælir eru þeir, sem hungrar og þyrstir eftir réttlætinu, því að þeir munu saddir verða.
57Sælir eru miskunnsamir, því að þeim mun miskunnað verða.
58Sælir eru hjartahreinir, því að þeir munu Guð sjá.
59Sælir eru friðflytjendur, því að þeir munu Guðs börn kallaðir verða.
510Sælir eru þeir, sem ofsóttir eru fyrir réttlætis sakir, því að þeirra er himnaríki.
511Sælir eruð þér, þá er menn smána yður, ofsækja og ljúga á yður öllu illu mín vegna.
512Verið glaðir og fagnið, því að laun yðar eru mikil á himnum. Þannig ofsóttu þeir spámennina, sem voru á undan yður.
513Þér eruð salt jarðar. Ef saltið dofnar, með hverju á að selta það? Það er þá til einskis nýtt, menn fleygja því og troða undir fótum.
514Þér eruð ljós heimsins. Borg, sem á fjalli stendur, fær ekki dulist.
515Ekki kveikja menn heldur ljós og setja undir mæliker, heldur á ljósastiku, og þá lýsir það öllum í húsinu.
516Þannig lýsi ljós yðar meðal mannanna, að þeir sjái góð verk yðar og vegsami föður yðar, sem er á himnum.
517Ætlið ekki, að ég sé kominn til að afnema lögmálið eða spámennina. Ég kom ekki til að afnema, heldur uppfylla.
518Sannlega segi ég yður: Þar til himinn og jörð líða undir lok, mun ekki einn smástafur eða stafkrókur falla úr lögmálinu, uns allt er komið fram.
519Hver sem því brýtur eitt af þessum minnstu boðum og kennir öðrum það, mun kallast minnstur í himnaríki, en sá, sem heldur þau og kennir, mun mikill kallast í himnaríki.
520Ég segi yður: Ef réttlæti yðar ber ekki af réttlæti fræðimanna og farísea, komist þér aldrei í himnaríki.
521Þér hafið heyrt, að sagt var við forfeðurna: ,Þú skalt ekki morð fremja. Sá sem morð fremur, skal svara til saka fyrir dómi.`
522En ég segi yður: Hver sem reiðist bróður sínum, skal svara til saka fyrir dómi. Sá sem hrakyrðir bróður sinn skal svara til saka fyrir ráðinu og hver sem svívirðir hann, hefur unnið til eldsvítis.
523Sértu því að færa fórn þína á altarið og minnist þess þar, að bróðir þinn hefur eitthvað á móti þér,
524þá skaltu skilja gjöf þína eftir fyrir framan altarið, fara fyrst og sættast við bróður þinn, koma síðan og færa fórn þína.
525Vertu skjótur til sátta við andstæðing þinn, meðan þú ert enn á vegi með honum, til þess að hann selji þig ekki dómaranum í hendur og dómarinn þjóninum og þér verði varpað í fangelsi.
526Sannlega segi ég þér: Eigi munt þú komast út þaðan, fyrr en þú hefur borgað síðasta eyri.
527Þér hafið heyrt, að sagt var: ,Þú skalt ekki drýgja hór.`
528En ég segi yður: Hver sem horfir á konu í girndarhug, hefur þegar drýgt hór með henni í hjarta sínu.
529Ef hægra auga þitt tælir þig til falls, þá ríf það úr og kasta frá þér. Betra er þér, að einn lima þinna glatist, en öllum líkama þínum verði kastað í helvíti.
530Ef hægri hönd þín tælir þig til falls, þá sníð hana af og kasta frá þér. Betra er þér, að einn lima þinna glatist, en allur líkami þinn fari til helvítis.
531Þá var og sagt: ,Sá sem skilur við konu sína, skal gefa henni skilnaðarbréf.`
532En ég segi yður: Hver sem skilur við konu sína, nema fyrir hórsök, verður til þess, að hún drýgir hór. Og sá sem gengur að eiga fráskilda konu, drýgir hór.
533Enn hafið þér heyrt, að sagt var við forfeðurna: ,Þú skalt ekki vinna rangan eið, en halda skaltu eiða þína við Drottin.`
534En ég segi yður, að þér eigið alls ekki að sverja, hvorki við himininn, því hann er hásæti Guðs,
535né við jörðina, því hún er skör fóta hans, né við Jerúsalem, því hún er borg hins mikla konungs.
536Og eigi skaltu sverja við höfuð þitt, því að þú getur ekki gjört eitt hár hvítt eða svart.
537En þegar þér talið, sé já yðar já og nei sé nei. Það sem umfram er, kemur frá hinum vonda.
538Þér hafið heyrt, að sagt var: ,Auga fyrir auga og tönn fyrir tönn.`
539En ég segi yður: Rísið ekki gegn þeim, sem gerir yður mein. Nei, slái einhver þig á hægri kinn, þá bjóð honum einnig hina.
540Og vilji einhver þreyta lög við þig og hafa af þér kyrtil þinn, gef honum eftir yfirhöfnina líka.
541Og neyði einhver þig með sér eina mílu, þá far með honum tvær.
542Gef þeim, sem biður þig, og snú ekki baki við þeim, sem vill fá lán hjá þér.
543Þér hafið heyrt, að sagt var: ,Þú skalt elska náunga þinn og hata óvin þinn.`
544En ég segi yður: Elskið óvini yðar, og biðjið fyrir þeim, sem ofsækja yður,
545svo að þér reynist börn föður yðar á himnum, er lætur sól sína renna upp yfir vonda sem góða og rigna yfir réttláta sem rangláta.
546Þótt þér elskið þá, sem yður elska, hver laun eigið þér fyrir það? Gjöra ekki tollheimtumenn hið sama?
547Og hvað er það, þótt þér heilsið bræðrum yðar einum. Gjöra heiðnir menn ekki hið sama?
548Verið þér því fullkomnir, eins og faðir yðar himneskur er fullkominn.
61Varist að iðka réttlæti yðar fyrir mönnum, þeim til sýnis, annars eigið þér engin laun hjá föður yðar á himnum.
62Þegar þú gefur ölmusu, skaltu ekki láta þeyta lúður fyrir þér, eins og hræsnarar gjöra í samkunduhúsum og á strætum til þess að hljóta lof af mönnum. Sannlega segi ég yður, þeir hafa tekið út laun sín.
63En þegar þú gefur ölmusu, viti vinstri hönd þín ekki, hvað sú hægri gjörir,
64svo að ölmusa þín sé í leynum, og faðir þinn, sem sér í leynum, mun umbuna þér.
65Og þegar þér biðjist fyrir, þá verið ekki eins og hræsnararnir. Þeir vilja helst standa og biðjast fyrir í samkundum og á gatnamótum, til þess að menn sjái þá. Sannlega segi ég yður, þeir hafa tekið út laun sín.
66En nær þú biðst fyrir, skaltu ganga inn í herbergi þitt, loka dyrunum og biðja föður þinn, sem er í leynum. Faðir þinn, sem sér í leynum, mun umbuna þér.
67Þegar þér biðjist fyrir, skuluð þér ekki fara með fánýta mælgi að hætti heiðingja. Þeir hyggja, að þeir verði bænheyrðir fyrir mælgi sína.
68Líkist þeim ekki. Faðir yðar veit, hvers þér þurfið, áður en þér biðjið hann.
69En þannig skuluð þér biðja: Faðir vor, þú sem ert á himnum. Helgist þitt nafn,
610til komi þitt ríki, verði þinn vilji, svo á jörðu sem á himni.
611Gef oss í dag vort daglegt brauð.
612Fyrirgef oss vorar skuldir, svo sem vér og fyrirgefum vorum skuldunautum.
613Og eigi leið þú oss í freistni, heldur frelsa oss frá illu. [Því að þitt er ríkið, mátturinn og dýrðin að eilífu, amen.]
614Ef þér fyrirgefið mönnum misgjörðir þeirra, þá mun og faðir yðar himneskur fyrirgefa yður.
615En ef þér fyrirgefið ekki öðrum, mun faðir yðar ekki heldur fyrirgefa misgjörðir yðar.
616Þegar þér fastið, þá verið ekki daprir í bragði, eins og hræsnarar. Þeir afmynda andlit sín, svo að engum dyljist, að þeir fasta. Sannlega segi ég yður, þeir hafa tekið út laun sín.
617En nær þú fastar, þá smyr höfuð þitt og þvo andlit þitt,
618svo að menn verði ekki varir við, að þú fastar, heldur faðir þinn, sem er í leynum. Og faðir þinn, sem sér í leynum, mun umbuna þér.
619Safnið yður ekki fjársjóðum á jörðu, þar sem mölur og ryð eyðir og þjófar brjótast inn og stela.
620Safnið yður heldur fjársjóðum á himni, þar sem hvorki eyðir mölur né ryð og þjófar brjótast ekki inn og stela.
621Því hvar sem fjársjóður þinn er, þar mun og hjarta þitt vera.
622Augað er lampi líkamans. Sé auga þitt heilt, mun allur líkami þinn bjartur.
623En sé auga þitt spillt, verður allur líkami þinn dimmur. Ef nú ljósið í þér er myrkur, hvílíkt verður þá myrkrið.
624Enginn getur þjónað tveimur herrum. Annaðhvort hatar hann annan og elskar hinn eða þýðist annan og afrækir hinn. Þér getið ekki þjónað Guði og mammón.
625Því segi ég yður: Verið ekki áhyggjufullir um líf yðar, hvað þér eigið að eta eða drekka, né heldur um líkama yðar, hverju þér eigið að klæðast. Er lífið ekki meira en fæðan og líkaminn meira en klæðin?
626Lítið til fugla himinsins. Hvorki sá þeir né uppskera né safna í hlöður og faðir yðar himneskur fæðir þá. Eruð þér ekki miklu fremri þeim?
627Og hver yðar getur með áhyggjum aukið einni spönn við aldur sinn?
628Og hví eruð þér áhyggjufullir um klæði? Hyggið að liljum vallarins, hversu þær vaxa. Hvorki vinna þær né spinna.
629En ég segi yður: Jafnvel Salómon í allri sinni dýrð var ekki svo búinn sem ein þeirra.
630Fyrst Guð skrýðir svo gras vallarins, sem í dag stendur, en á morgun verður í ofn kastað, skyldi hann þá ekki miklu fremur klæða yður, þér trúlitlir!
631Segið því ekki áhyggjufullir: ,Hvað eigum vér að eta? Hvað eigum vér að drekka? Hverju eigum vér að klæðast?`
632Allt þetta stunda heiðingjarnir, og yðar himneski faðir veit, að þér þarfnist alls þessa.
633En leitið fyrst ríkis hans og réttlætis, þá mun allt þetta veitast yður að auki.
634Hafið því ekki áhyggjur af morgundeginum. Morgundagurinn mun hafa sínar áhyggjur. Hverjum degi nægir sín þjáning.
71Dæmið ekki, svo að þér verðið ekki dæmdir.
72Því að með þeim dómi, sem þér dæmið, munuð þér dæmdir, og með þeim mæli, sem þér mælið, mun yður mælt verða.
73Hví sér þú flísina í auga bróður þíns, en tekur ekki eftir bjálkanum í auga þínu?
74Eða hvernig fær þú sagt við bróður þinn: ,Lát mig draga flísina úr auga þér?` Og þó er bjálki í auga sjálfs þín.
75Hræsnari, drag fyrst bjálkann úr auga þér, og þá sérðu glöggt til að draga flísina úr auga bróður þíns.
76Gefið ekki hundum það sem heilagt er, og kastið eigi perlum yðar fyrir svín. Þau mundu troða þær undir fótum, og þeir snúa sér við og rífa yður í sig.
77Biðjið, og yður mun gefast, leitið, og þér munuð finna, knýið á, og fyrir yður mun upp lokið verða.
78Því að hver sá öðlast, sem biður, sá finnur, sem leitar, og fyrir þeim, sem á knýr, mun upp lokið verða.
79Eða hver er sá maður meðal yðar, sem gefur syni sínum stein, er hann biður um brauð?
710Eða höggorm, þegar hann biður um fisk?
711Fyrst þér, sem eruð vondir, hafið vit á að gefa börnum yðar góðar gjafir, hve miklu fremur mun þá faðir yðar á himnum gefa þeim góðar gjafir, sem biðja hann?
712Allt sem þér viljið, að aðrir menn gjöri yður, það skuluð þér og þeim gjöra. Þetta er lögmálið og spámennirnir.
713Gangið inn um þrönga hliðið. Því að vítt er hliðið og vegurinn breiður, sem liggur til glötunar, og margir þeir, sem þar fara inn.
714Hve þröngt er það hlið og mjór sá vegur, er liggur til lífsins, og fáir þeir, sem finna hann.
715Varist falsspámenn. Þeir koma til yðar í sauðaklæðum, en innra eru þeir gráðugir vargar.
716Af ávöxtum þeirra skuluð þér þekkja þá. Hvort lesa menn vínber af þyrnum eða fíkjur af þistlum?
717Þannig ber sérhvert gott tré góða ávöxtu, en slæmt tré vonda.
718Gott tré getur ekki borið vonda ávöxtu, ekki heldur slæmt tré góða ávöxtu.
719Hvert það tré, sem ber ekki góðan ávöxt, verður upp höggvið og í eld kastað.
720Af ávöxtum þeirra skuluð þér því þekkja þá.
721Ekki mun hver sá, sem við mig segir: ,Herra, herra,` ganga inn í himnaríki, heldur sá einn, er gjörir vilja föður míns, sem er á himnum.
722Margir munu segja við mig á þeim degi: ,Herra, herra, höfum vér ekki kennt í þínu nafni, rekið út illa anda í þínu nafni og gjört í þínu nafni mörg kraftaverk?`
723Þá mun ég votta þetta: ,Aldrei þekkti ég yður. Farið frá mér, illgjörðamenn.`
724Hver sem heyrir þessi orð mín og breytir eftir þeim, sá er líkur hyggnum manni, er byggði hús sitt á bjargi.
725Nú skall á steypiregn, vatnið flæddi, stormar blésu og buldu á því húsi, en það féll eigi, því það var grundvallað á bjargi.
726En hver sem heyrir þessi orð mín og breytir ekki eftir þeim, sá er líkur heimskum manni, er byggði hús sitt á sandi.
727Steypiregn skall á, vatnið flæddi, stormar blésu og buldu á því húsi. Það féll, og fall þess var mikið.``
728Þegar Jesús hafði lokið þessari ræðu, undraðist mannfjöldinn mjög kenningu hans,
729því að hann kenndi þeim eins og sá, er vald hefur, og ekki eins og fræðimenn þeirra.
81Nú gekk Jesús niður af fjallinu, og fylgdi honum mikill mannfjöldi.
82Þá kom til hans líkþrár maður, laut honum og sagði: ,,Herra, ef þú vilt, getur þú hreinsað mig.``
83Jesús rétti út höndina, snart hann og mælti: ,,Ég vil, verð þú hreinn!`` Jafnskjótt varð hann hreinn af líkþránni.
84Jesús sagði við hann: ,,Gæt þess að segja þetta engum, en far þú, sýn þig prestinum, og færðu þá fórn, sem Móse bauð, þeim til vitnisburðar.``
85Þegar hann kom til Kapernaum, gekk til hans hundraðshöfðingi og bað hann:
86,,Herra, sveinn minn liggur heima lami, mjög þungt haldinn.``
87Jesús sagði: ,,Ég kem og lækna hann.``
88Þá sagði hundraðshöfðinginn: ,,Herra, ég er ekki verður þess, að þú gangir inn undir þak mitt. Mæl þú aðeins eitt orð, og mun sveinn minn heill verða.
89Því að sjálfur er ég maður, sem verð að lúta valdi og ræð yfir hermönnum, og ég segi við einn: ,Far þú,` og hann fer, og við annan: ,Kom þú,` og hann kemur, og við þjón minn: ,Gjör þetta,` og hann gjörir það.``
810Þegar Jesús heyrði þetta, undraðist hann og mælti við þá, sem fylgdu honum: ,,Sannlega segi ég yður, þvílíka trú hef ég ekki fundið hjá neinum í Ísrael.
811En ég segi yður: Margir munu koma frá austri og vestri og sitja til borðs með Abraham, Ísak og Jakob í himnaríki,
812en synir ríkisins munu út reknir í ystu myrkur. Þar verður grátur og gnístran tanna.``
813Þá sagði Jesús við hundraðshöfðingjann: ,,Far þú, verði þér sem þú trúir.`` Og sveinninn varð heill á þeirri stundu.
814Jesús kom í hús Péturs og sá, að tengdamóðir hans lá með sótthita.
815Hann snart hönd hennar, og sótthitinn fór úr henni. Hún reis á fætur og gekk honum fyrir beina.
816Þegar kvöld var komið, færðu menn til hans marga, er haldnir voru illum öndum. Illu andana rak hann út með orði einu, og alla þá, er sjúkir voru, læknaði hann.
817Það átti að rætast, sem sagt er fyrir munn Jesaja spámanns: ,,Hann tók á sig mein vor og bar sjúkdóma vora.``
818En þegar Jesús sá mikinn mannfjölda kringum sig, bauð hann að fara yfir um vatnið.
819Þá kom fræðimaður einn til hans og sagði: ,,Meistari, ég vil fylgja þér, hvert sem þú ferð.``
820Jesús sagði við hann: ,,Refar eiga greni og fuglar himins hreiður, en Mannssonurinn á hvergi höfði sínu að að halla.``
821Annar, úr hópi lærisveinanna, sagði við hann: ,,Herra, leyf mér fyrst að fara og jarða föður minn.``
822Jesús svarar honum: ,,Fylg þú mér, en lát hina dauðu jarða sína dauðu.``
823Nú fór hann í bátinn og lærisveinar hans fylgdu honum.
824Þá gjörði svo mikið veður á vatninu, að bylgjurnar gengu yfir bátinn. En Jesús svaf.
825Þeir fara til, vekja hann og segja: ,,Herra, bjarga þú, vér förumst.``
826Hann sagði við þá: ,,Hví eruð þér hræddir, þér trúlitlir?`` Síðan reis hann upp og hastaði á vindinn og vatnið, og varð stillilogn.
827Mennirnir undruðust og sögðu: ,,Hvílíkur maður er þetta? Jafnvel vindar og vatn hlýða honum.``
828Þegar hann kom yfir um, í byggð Gadarena, komu á móti honum frá gröfunum tveir menn haldnir illum öndum, svo skæðir, að enginn mátti þann veg fara.
829Þeir æpa: ,,Hvað vilt þú okkur, sonur Guðs? Komstu hingað að kvelja okkur fyrir tímann?``
830En langt frá þeim var mikil svínahjörð á beit.
831Illu andarnir báðu hann og sögðu: ,,Ef þú rekur okkur út, sendu okkur þá í svínahjörðina.``
832Hann sagði: ,,Farið!`` Út fóru þeir og í svínin, og öll hjörðin ruddist fram af hamrinum í vatnið og týndist þar.
833En hirðarnir flýðu, komu til borgarinnar og sögðu öll tíðindin, líka frá mönnunum, sem haldnir voru illum öndum.
834Og allir borgarmenn fóru út til móts við Jesú, og þegar þeir sáu hann, báðu þeir hann að fara burt úr héruðum þeirra.
91Þá sté Jesús í bát og hélt yfir um og kom til borgar sinnar.
92Þar færa menn honum lama mann, sem lá í rekkju. Þegar Jesús sá trú þeirra, sagði hann við lama manninn: ,,Vertu hughraustur, barnið mitt, syndir þínar eru fyrirgefnar.``
93Nokkrir fræðimenn sögðu þá með sjálfum sér: ,,Hann guðlastar!``
94En Jesús þekkti hugsanir þeirra og sagði: ,,Hví hugsið þér illt í hjörtum yðar?
95Hvort er auðveldara að segja: ,Syndir þínar eru fyrirgefnar` eða: ,Statt upp og gakk`?
96En til þess að þér vitið, að Mannssonurinn hefur vald á jörðu að fyrirgefa syndir, þá segi ég þér`` _ og nú talar hann við lama manninn: ,,Statt upp, tak rekkju þína, og far heim til þín!``
97Og hann stóð upp og fór heim til sín.
98En fólkið, sem horfði á þetta, varð ótta slegið og lofaði Guð, sem gefið hafði mönnum slíkt vald.
99Þá er hann gekk þaðan, sá hann mann sitja hjá tollbúðinni, Matteus að nafni, og hann segir við hann: ,,Fylg þú mér!`` Og hann stóð upp og fylgdi honum.
910Nú bar svo við, er Jesús sat að borði í húsi hans, að margir tollheimtumenn og bersyndugir komu og settust þar með honum og lærisveinum hans.
911Þegar farísear sáu það, sögðu þeir við lærisveina hans: ,,Hvers vegna etur meistari yðar með tollheimtumönnum og bersyndugum?``
912Jesús heyrði þetta og sagði: ,,Ekki þurfa heilbrigðir læknis við, heldur þeir sem sjúkir eru.
913Farið og nemið, hvað þetta merkir: ,Miskunnsemi vil ég, ekki fórnir.` Ég er ekki kominn til að kalla réttláta, heldur syndara.``
914Þá koma til hans lærisveinar Jóhannesar og segja: ,,Hví föstum vér og farísear, en þínir lærisveinar fasta ekki?``
915Jesús svaraði þeim: ,,Hvort geta brúðkaupsgestir verið hryggir, meðan brúðguminn er hjá þeim? En koma munu þeir dagar, er brúðguminn verður frá þeim tekinn. Þá munu þeir fasta.
916Enginn lætur bót af óþæfðum dúk á gamalt fat, því þá rífur bótin út frá sér og verður af verri rifa.
917Ekki láta menn heldur nýtt vín á gamla belgi, því þá springa belgirnir, og vínið fer niður, en belgirnir ónýtast. Menn láta nýtt vín á nýja belgi, og varðveitist þá hvort tveggja.``
918Meðan hann var að segja þetta við þá, kom forstöðumaður einn, laut honum og sagði: ,,Dóttir mín var að skilja við, kom og legg hönd þína yfir hana, þá mun hún lifna.``
919Jesús stóð upp og fór með honum og lærisveinar hans.
920Kona, sem hafði haft blóðlát í tólf ár, kom þá að baki honum og snart fald klæða hans.
921Hún hugsaði með sér: ,,Ef ég fæ aðeins snert klæði hans, mun ég heil verða.``
922Jesús sneri sér við, og er hann sá hana, sagði hann: ,,Vertu hughraust, dóttir, trú þín hefur bjargað þér.`` Og konan varð heil frá þeirri stundu.
923Þegar Jesús kom að húsi forstöðumannsins og sá pípuleikara og fólkið í uppnámi,
924sagði hann: ,,Farið burt! Stúlkan er ekki dáin, hún sefur.`` En þeir hlógu að honum.
925Þegar fólkið hafði verið látið fara, gekk hann inn og tók hönd hennar, og reis þá stúlkan upp.
926Og þessi tíðindi bárust um allt það hérað.
927Þá er Jesús hélt þaðan, fóru tveir blindir menn eftir honum og kölluðu: ,,Miskunna þú okkur, sonur Davíðs.``
928Þegar hann kom heim, gengu blindu mennirnir til hans. Jesús spyr þá: ,,Trúið þið, að ég geti gjört þetta?`` Þeir sögðu: ,,Já, herra.``
929Þá snart hann augu þeirra og mælti: ,,Verði ykkur að trú ykkar.``
930Og augu þeirra lukust upp. Jesús lagði ríkt á við þá og sagði: ,,Gætið þess, að enginn fái að vita þetta.``
931En þeir fóru og víðfrægðu hann í öllu því héraði.
932Þegar þeir voru að fara, var komið til hans með mállausan mann, haldinn illum anda.
933Og er illi andinn var út rekinn, tók málleysinginn að mæla. Mannfjöldinn undraðist og sagði: ,,Aldrei hefur þvílíkt sést í Ísrael.``
934En farísearnir sögðu: ,,Með fulltingi höfðingja illra anda rekur hann út illu andana.``
935Jesús fór nú um allar borgir og þorp og kenndi í samkundum þeirra. Hann flutti fagnaðarerindið um ríkið og læknaði hvers kyns sjúkdóm og veikindi.
936En er hann sá mannfjöldann, kenndi hann í brjósti um þá, því þeir voru hrjáðir og umkomulausir eins og sauðir, er engan hirði hafa.
937Þá sagði hann við lærisveina sína: ,,Uppskeran er mikil, en verkamenn fáir.
938Biðjið því herra uppskerunnar að senda verkamenn til uppskeru sinnar.``
101Og hann kallaði til sín lærisveina sína tólf og gaf þeim vald yfir óhreinum öndum, að þeir gætu rekið þá út og læknað hvers kyns sjúkdóm og veikindi.
102Nöfn postulanna tólf eru þessi: Fyrstur Símon, sem kallast Pétur, og Andrés bróðir hans, þá Jakob Sebedeusson og Jóhannes bróðir hans,
103Filippus og Bartólómeus, Tómas og Matteus tollheimtumaður, Jakob Alfeusson og Taddeus,
104Símon vandlætari og Júdas Ískaríot, sá er sveik hann.
105Þessa tólf sendi Jesús út og mælti svo fyrir: ,,Haldið ekki til heiðinna manna og farið ekki í samverska borg.
106Farið heldur til týndra sauða af Ísraelsætt.
107Farið og prédikið: ,Himnaríki er í nánd.`
108Læknið sjúka, vekið upp dauða, hreinsið líkþráa, rekið út illa anda. Gefins hafið þér fengið, gefins skuluð þér láta í té.
109Takið ekki gull, silfur né eir í belti,
1010eigi mal til ferðar eða tvo kyrtla og hvorki skó né staf. Verður er verkamaðurinn fæðis síns.
1011Hvar sem þér komið í borg eða þorp, spyrjist þá fyrir um, hver þar sé verðugur, og þar sé aðsetur yðar, uns þér leggið upp að nýju.
1012Þegar þér komið í hús, þá árnið því góðs,
1013og sé það verðugt, skal friður yðar koma yfir það, en sé það ekki verðugt, skal friður yðar aftur hverfa til yðar.
1014Og taki einhver ekki við yður né hlýði á orð yðar, farið þá úr því húsi eða þeirri borg og hristið dustið af fótum yðar.
1015Sannlega segi ég yður: Bærilegra mun landi Sódómu og Gómorru á dómsdegi en þeirri borg.
1016Sjá, ég sendi yður eins og sauði meðal úlfa. Verið því kænir sem höggormar og falslausir sem dúfur.
1017Varið yður á mönnunum. Þeir munu draga yður fyrir dómstóla og húðstrýkja yður í samkundum sínum.
1018Þér munuð leiddir fyrir landshöfðingja og konunga mín vegna þeim og heiðingjunum til vitnisburðar.
1019En þá er menn draga yður fyrir rétt, skuluð þér ekki hafa áhyggjur af því, hvernig eða hvað þér eigið að tala. Yður verður gefið á sömu stundu, hvað segja skal.
1020Þér eruð ekki þeir sem tala, heldur andi föður yðar, hann talar í yður.
1021Bróðir mun selja bróður í dauða og faðir barn sitt. Börn munu rísa gegn foreldrum og valda þeim dauða.
1022Og þér munuð hataðir af öllum vegna nafns míns. En sá sem staðfastur er allt til enda, mun hólpinn verða.
1023Þegar þeir ofsækja yður í einni borg, þá flýið í aðra. Sannlega segi ég yður: Þér munuð ekki hafa náð til allra borga Ísraels, áður en Mannssonurinn kemur.
1024Ekki er lærisveinn meistaranum fremri né þjónn herra sínum.
1025Nægja má lærisveini að vera sem meistari hans og þjóni sem herra hans. Fyrst þeir kölluðu húsföðurinn Beelsebúl, hvað kalla þeir þá heimamenn hans?
1026Óttist þá því eigi. Ekkert er hulið, sem eigi verður opinbert, né leynt, er eigi verður kunnugt.
1027Það sem ég segi yður í myrkri, skuluð þér tala í birtu, og það sem þér heyrið hvíslað í eyra, skuluð þér kunngjöra á þökum uppi.
1028Hræðist ekki þá, sem líkamann deyða, en fá ekki deytt sálina. Hræðist heldur þann, sem megnar að tortíma bæði sálu og líkama í helvíti.
1029Eru ekki tveir spörvar seldir fyrir smápening? Og ekki fellur einn þeirra til jarðar án vitundar föður yðar.
1030Á yður eru jafnvel höfuðhárin öll talin.
1031Verið því óhræddir, þér eruð meira verðir en margir spörvar.
1032Hvern þann sem kannast við mig fyrir mönnum, mun og ég við kannast fyrir föður mínum á himnum.
1033En þeim sem afneitar mér fyrir mönnum, mun og ég afneita fyrir föður mínum á himnum.
1034Ætlið ekki, að ég sé kominn að færa frið á jörð. Ég kom ekki að færa frið, heldur sverð.
1035Ég er kominn að gjöra ,son andvígan föður sínum, dóttur móður sinni og tengdadóttur tengdamóður sinni.
1036Og heimamenn manns verða óvinir hans.`
1037Sá sem ann föður eða móður meir en mér, er mín ekki verður, og sá sem ann syni eða dóttur meir en mér, er mín ekki verður.
1038Hver sem tekur ekki sinn kross og fylgir mér, er mín ekki verður.
1039Sá sem ætlar að finna líf sitt, týnir því, og sá sem týnir lífi sínu mín vegna, finnur það.
1040Sá sem tekur við yður, tekur við mér, og sá sem tekur við mér, tekur við þeim, er sendi mig.
1041Sá sem tekur við spámanni, vegna þess að hann er spámaður, mun fá spámanns laun, og sá sem tekur við réttlátum manni, vegna þess að hann er réttlátur, mun fá laun réttláts manns.
1042Og hver sem gefur einum þessara smælingja svaladrykk vegna þess eins, að hann er lærisveinn, sannlega segi ég yður, hann mun alls ekki missa af launum sínum.``
111Þá er Jesús hafði mælt svo fyrir við lærisveina sína tólf, hélt hann þaðan að kenna og prédika í borgum þeirra.
112Jóhannes heyrði í fangelsinu um verk Krists. Þá sendi hann honum orð með lærisveinum sínum og spurði:
113,,Ert þú sá, sem koma skal, eða eigum vér að vænta annars?``
114Jesús svaraði þeim: ,,Farið og kunngjörið Jóhannesi það, sem þér heyrið og sjáið:
115Blindir fá sýn og haltir ganga, líkþráir hreinsast og daufir heyra, dauðir rísa upp, og fátækum er flutt fagnaðarerindi.
116Og sæll er sá, sem hneykslast ekki á mér.``
117Þegar þeir voru farnir, tók Jesús að tala til mannfjöldans um Jóhannes: ,,Hvað fóruð þér að sjá í óbyggðum? Reyr af vindi skekinn?
118Hvað fóruð þér að sjá? Prúðbúinn mann? Nei, prúðbúna menn er að finna í sölum konunga.
119Til hvers fóruð þér? Að sjá spámann? Já, segi ég yður, og það meira en spámann.
1110Hann er sá, sem um er ritað: Sjá, ég sendi sendiboða minn á undan þér, er greiða mun veg þinn fyrir þér.
1111Sannlega segi ég yður: Enginn er sá af konu fæddur, sem meiri sé en Jóhannes skírari. En hinn minnsti í himnaríki er honum meiri.
1112Frá dögum Jóhannesar skírara og til þessa er ríki himnanna ofríki beitt, og ofríkismenn vilja hremma það.
1113Spámennirnir allir og lögmálið, allt fram að Jóhannesi, sögðu fyrir um þetta.
1114Og ef þér viljið við því taka, þá er hann Elía sá, sem koma skyldi.
1115Hver sem eyru hefur, hann heyri.
1116Við hvað á ég að líkja þessari kynslóð? Lík er hún börnum, sem á torgum sitja og kallast á:
1117,Vér lékum fyrir yður á flautu og ekki vilduð þér dansa. Vér sungum yður sorgarljóð, og ekki vilduð þér syrgja.`
1118Jóhannes kom, át hvorki né drakk, og menn segja: ,Hann hefur illan anda.`
1119Mannssonurinn kom, át og drakk, og menn segja: ,Hann er mathákur og vínsvelgur, vinur tollheimtumanna og bersyndugra!` En spekin sannast af verkum sínum.``
1120Þá tók hann að ávíta borgirnar, þar sem hann hafði gjört flest kraftaverk sín, fyrir að hafa ekki gjört iðrun.
1121,,Vei þér, Korasín! Vei þér, Betsaída! Ef gjörst hefðu í Týrus og Sídon kraftaverkin, sem gjörðust í ykkur, hefðu þær löngu iðrast í sekk og ösku.
1122En ég segi ykkur: Týrus og Sídon mun bærilegra á dómsdegi en ykkur.
1123Og þú Kapernaum. Verður þú hafin til himins? Nei, til heljar mun þér steypt verða. Ef gjörst hefðu í Sódómu kraftaverkin, sem gjörðust í þér, þá stæði hún enn í dag.
1124En ég segi yður: Landi Sódómu mun bærilegra á dómsdegi en þér.``
1125Á þeim tíma tók Jesús svo til orða: ,,Ég vegsama þig, faðir, herra himins og jarðar, að þú hefur hulið þetta spekingum og hyggindamönnum, en opinberað það smælingjum.
1126Já, faðir, svo var þér þóknanlegt.
1127Allt er mér falið af föður mínum, og enginn þekkir soninn nema faðirinn, né þekkir nokkur föðurinn nema sonurinn og sá er sonurinn vill opinbera hann.
1128Komið til mín, allir þér sem erfiði hafið og þungar byrðar, og ég mun veita yður hvíld.
1129Takið á yður mitt ok og lærið af mér, því að ég er hógvær og af hjarta lítillátur, og þá munuð þér finna hvíld sálum yðar.
1130Því að mitt ok er ljúft og byrði mín létt.``
121Um þessar mundir fór Jesús um sáðlönd á hvíldardegi. Lærisveinar hans kenndu hungurs og tóku að tína kornöx og eta.
122Þegar farísear sáu það, sögðu þeir við hann: ,,Lít á, lærisveinar þínir gjöra það, sem ekki er leyft að gjöra á hvíldardegi.``
123Hann svaraði þeim: ,,Hafið þér eigi lesið, hvað Davíð gjörði, þegar hann hungraði og menn hans?
124Hann fór inn í Guðs hús, og þeir átu skoðunarbrauðin, sem hvorki hann né menn hans og engir nema prestarnir máttu eta.
125Eða hafið þér ekki lesið í lögmálinu, að prestar vanhelga hvíldardaginn í musterinu á hvíldardögum, og eru þó án saka?
126En ég segi yður: Hér er meira en musterið.
127Ef þér hefðuð skilið, hvað felst í orðunum: ,Miskunnsemi vil ég, ekki fórnir,` munduð þér ekki hafa sakfellt saklausa menn.
128Því að Mannssonurinn er herra hvíldardagsins.``
129Hann fór þaðan og kom í samkundu þeirra.
1210Þar var maður með visna hönd. Og þeir spurðu Jesú: ,,Er leyfilegt að lækna á hvíldardegi?`` Þeir hugðust kæra hann.
1211Hann svarar þeim: ,,Nú á einhver yðar eina sauðkind, og hún fellur í gryfju á hvíldardegi. Mundi hann ekki taka hana og draga upp úr?
1212Hve miklu er þó maðurinn sauðkindinni fremri! Það er því leyfilegt að gjöra góðverk á hvíldardegi.``
1213Síðan segir hann við manninn: ,,Réttu fram hönd þína.`` Hann rétti fram höndina, og hún varð heil sem hin.
1214Þá gengu farísearnir út og tóku saman ráð sín gegn honum, hvernig þeir gætu náð lífi hans.
1215Þegar Jesús varð þess vís, fór hann þaðan. Margir fylgdu honum, og alla læknaði hann.
1216En hann lagði ríkt á við þá, að þeir gjörðu hann eigi kunnan.
1217Þannig rættist það, sem sagt er fyrir munn Jesaja spámanns:
1218Sjá þjón minn, sem ég hef útvalið, minn elskaða, sem sál mín hefur þóknun á. Ég mun láta anda minn koma yfir hann, og hann mun boða þjóðunum rétt.
1219Eigi mun hann þrátta né hrópa, og eigi mun raust hans heyrast á strætum.
1220Brákaðan reyr brýtur hann ekki, og rjúkandi hörkveik mun hann ekki slökkva, uns hann hefur leitt réttinn til sigurs.
1221Á nafn hans munu þjóðirnar vona.
1222Þá var færður til hans maður haldinn illum anda, blindur og mállaus. Hann læknaði hann, svo að hinn dumbi gat talað og séð.
1223Allt fólkið varð furðu lostið og sagði: ,,Hann er þó ekki sonur Davíðs?``
1224Þegar farísear heyrðu það, sögðu þeir: ,,Þessi rekur ekki út illa anda nema með fulltingi Beelsebúls, höfðingja illra anda.``
1225En Jesús vissi hugsanir þeirra og sagði við þá: ,,Hvert það ríki, sem er sjálfu sér sundurþykkt, leggst í auðn, og hver sú borg eða heimili, sem er sjálfu sér sundurþykkt, fær ekki staðist.
1226Ef Satan rekur Satan út, er hann sjálfum sér sundurþykkur. Hvernig fær ríki hans þá staðist?
1227Og ef ég rek illu andana út með fulltingi Beelsebúls, með hverju reka þá yðar menn þá út? Því skulu þeir vera dómarar yðar.
1228En ef ég rek illu andana út með Guðs anda, þá er Guðs ríki þegar yfir yður komið.
1229Eða hvernig fær nokkur brotist inn í hús hins sterka og rænt föngum hans, nema hann bindi áður hinn sterka, þá getur hann rænt hús hans.
1230Hver sem er ekki með mér, er á móti mér, og hver sem safnar ekki saman með mér, hann sundurdreifir.
1231Þess vegna segi ég yður: Hver synd og guðlöstun verður mönnum fyrirgefin, en guðlast gegn andanum verður ekki fyrirgefið.
1232Hverjum sem mælir gegn Mannssyninum, verður það fyrirgefið, en þeim sem mælir gegn heilögum anda, verður ekki fyrirgefið, hvorki í þessum heimi né í hinum komanda.
1233Annaðhvort er tréð gott og ávöxturinn góður eða tréð vont og ávöxturinn vondur. Því af ávextinum þekkist tréð.
1234Þér nöðru kyn, hvernig getið þér, sem eruð vondir, talað gott? Af gnægð hjartans mælir munnurinn.
1235Góður maður ber gott fram úr góðum sjóði, en vondur maður ber vont fram úr vondum sjóði.
1236En ég segi yður: Hvert ónytjuorð, sem menn mæla, munu þeir verða að svara fyrir á dómsdegi.
1237Því af orðum þínum muntu sýknaður, og af orðum þínum muntu sakfelldur verða.``
1238Þá sögðu nokkrir fræðimenn og farísear við hann: ,,Meistari, vér viljum sjá þig gjöra tákn.``
1239Hann svaraði þeim: ,,Vond og ótrú kynslóð heimtar tákn, en eigi verður henni annað tákn gefið en tákn Jónasar spámanns.
1240Jónas var í kviði stórhvelisins þrjá daga og þrjár nætur, og eins mun Mannssonurinn vera þrjá daga og þrjár nætur í skauti jarðar.
1241Nínívemenn munu koma fram í dóminum ásamt kynslóð þessari og sakfella hana, því að þeir gjörðu iðrun við prédikun Jónasar, og hér er meira en Jónas.
1242Drottning Suðurlanda mun rísa upp í dóminum ásamt þessari kynslóð og sakfella hana, því að hún kom frá endimörkum jarðar að heyra speki Salómons, og hér er meira en Salómon.
1243Þegar óhreinn andi fer út af manni, reikar hann um eyðihrjóstur og leitar hælis, en finnur ekki.
1244Þá segir hann: ,Ég vil hverfa aftur í hús mitt, þaðan sem ég fór.` Og er hann kemur og finnur það tómt, sópað og prýtt,
1245fer hann og tekur með sér sjö aðra anda sér verri, og þeir fara inn og setjast þar að, og verður svo hlutur þess manns verri eftir en áður. Eins mun fara fyrir þessari vondu kynslóð.``
1246Meðan hann var enn að tala við fólkið kom móðir hans og bræður. Þau stóðu úti og vildu tala við hann.
1247Einhver sagði við hann: ,,Móðir þín og bræður standa hér úti og vilja tala við þig.``
1248Jesús svaraði þeim, er við hann mælti: ,,Hver er móðir mín, og hverjir eru bræður mínir?``
1249Og hann rétti út höndina yfir lærisveina sína og sagði: ,,Hér er móðir mín og bræður mínir.
1250Hver sem gjörir vilja föður míns, sem er á himnum, sá er bróðir minn, systir og móðir.``
131Sama dag gekk Jesús að heiman og settist við vatnið.
132Svo mikill mannfjöldi safnaðist að honum, að hann varð að stíga í bát og sitja þar. En allt fólkið stóð á ströndinni.
133Hann talaði margt til þeirra í dæmisögum. Hann sagði: ,,Sáðmaður gekk út að sá,
134og þá er hann sáði, féll sumt hjá götunni, og fuglar komu og átu það upp.
135Sumt féll í grýtta jörð, þar sem var lítill jarðvegur, og það rann skjótt upp, því það hafði ekki djúpa jörð.
136Þegar sól hækkaði, visnaði það, og sökum þess að það hafði ekki rætur, skrælnaði það.
137Sumt féll meðal þyrna, og þyrnarnir uxu og kæfðu það.
138En sumt féll í góða jörð og bar ávöxt, sumt hundraðfaldan, sumt sextugfaldan og sumt þrítugfaldan.
139Hver sem eyru hefur, hann heyri.``
1310Þá komu lærisveinarnir til hans og spurðu: ,,Hvers vegna talar þú til þeirra í dæmisögum?``
1311Hann svaraði: ,,Yður er gefið að þekkja leynda dóma himnaríkis, hinum er það ekki gefið.
1312Því að þeim, sem hefur, mun gefið verða, og hann mun hafa gnægð, en frá þeim, sem eigi hefur, mun tekið verða jafnvel það, sem hann hefur.
1313Þess vegna tala ég til þeirra í dæmisögum, að sjáandi sjá þeir ekki og heyrandi heyra þeir ekki né skilja.
1314Á þeim rætist spádómur Jesaja: Með eyrum munuð þér heyra og alls ekki skilja, og sjáandi munuð þér horfa og ekkert sjá.
1315Því að hjarta lýðs þessa er sljótt orðið, og illa heyra þeir með eyrum sínum, og augunum hafa þeir lokað, svo að þeir sjái ekki með augunum né heyri með eyrunum og skilji með hjartanu og snúi sér, og ég lækni þá.
1316En sæl eru augu yðar, að þau sjá, og eyru yðar, að þau heyra.
1317Sannlega segi ég yður: Margir spámenn og réttlátir þráðu að sjá það, sem þér sjáið, en sáu það ekki, og heyra það, sem þér heyrið, en heyrðu það ekki.
1318Heyrið þá hvað dæmisagan um sáðmanninn merkir:
1319Þegar einhver heyrir orðið um ríkið og skilur ekki, þá kemur hinn vondi og rænir því, sem sáð var í hjarta hans. Það sem sáð var við götuna, merkir þetta.
1320Það sem sáð var í grýtta jörð, merkir þann, sem tekur orðinu með fögnuði, um leið og hann heyrir það,
1321en hefur enga rótfestu. Hann er hvikull, og er þrenging verður eða ofsókn vegna orðsins, bregst hann þegar.
1322Það er sáð var meðal þyrna, merkir þann, sem heyrir orðið, en áhyggjur heimsins og tál auðæfanna kefja orðið, svo það ber engan ávöxt.
1323En það er sáð var í góða jörð, merkir þann, sem heyrir orðið og skilur það. Hann er sá, sem ber ávöxt og gefur af sér hundraðfalt, sextugfalt eða þrítugfalt.``
1324Aðra dæmisögu sagði hann þeim: ,,Líkt er um himnaríki og mann, er sáði góðu sæði í akur sinn.
1325En er menn voru í svefni, kom óvinur hans, sáði illgresi meðal hveitisins og fór síðan.
1326Þegar sæðið spratt upp og tók að bera ávöxt, kom illgresið og í ljós.
1327Þá komu þjónar húsbóndans til hans og sögðu við hann: ,Herra, sáðir þú ekki góðu sæði í akur þinn? Hvaðan kemur illgresið?`
1328Hann svaraði þeim: ,Þetta hefur einhver óvinur gjört.` Þjónarnir sögðu við hann: ,Viltu, að vér förum og tínum það?`
1329Hann sagði: ,Nei, með því að tína illgresið, gætuð þér slitið upp hveitið um leið.
1330Látið hvort tveggja vaxa saman fram að kornskurði. Þegar komin er kornskurðartíð, mun ég segja við kornskurðarmenn: Safnið fyrst illgresinu og bindið í bundin til að brenna því, en hirðið hveitið í hlöðu mína.```
1331Aðra dæmisögu sagði hann þeim: ,,Líkt er himnaríki mustarðskorni, sem maður tók og sáði í akur sinn.
1332Smæst er það allra sáðkorna, en nær það vex, er það öllum jurtum meira, það verður tré, og fuglar himins koma og hreiðra sig í greinum þess.``
1333Aðra dæmisögu sagði hann þeim: ,,Líkt er himnaríki súrdeigi, er kona tók og fól í þrem mælum mjöls, uns það sýrðist allt.``
1334Þetta allt talaði Jesús í dæmisögum til fólksins, og án dæmisagna talaði hann ekki til þeirra.
1335Það átti að rætast, sem sagt er fyrir munn spámannsins: Ég mun opna munn minn í dæmisögum, mæla fram það, sem hulið var frá grundvöllun heims.
1336Þá skildi hann við mannfjöldann og fór inn. Lærisveinar hans komu til hans og sögðu: ,,Skýrðu fyrir oss dæmisöguna um illgresið á akrinum.``
1337Hann mælti: ,,Sá er sáir góða sæðinu, er Mannssonurinn,
1338akurinn er heimurinn, góða sæðið merkir börn ríkisins, en illgresið börn hins vonda.
1339Óvinurinn, sem sáði því, er djöfullinn. Kornskurðurinn er endir veraldar og kornskurðarmennirnir englar.
1340Eins og illgresinu er safnað og brennt í eldi, þannig verður við endi veraldar.
1341Mannssonurinn mun senda engla sína, og þeir munu safna úr ríki hans öllum, sem hneykslunum valda og ranglæti fremja,
1342og kasta þeim í eldsofninn. Þar verður grátur og gnístran tanna.
1343Þá munu réttlátir skína sem sól í ríki föður þeirra. Hver sem eyru hefur, hann heyri.
1344Líkt er himnaríki fjársjóði, sem fólginn var í jörðu og maður fann og leyndi. Í fögnuði sínum fór hann, seldi allar eigur sínar og keypti akur þann.
1345Enn er himnaríki líkt kaupmanni, sem leitaði að fögrum perlum.
1346Og er hann fann eina dýrmæta perlu, fór hann, seldi allt, sem hann átti, og keypti hana.
1347Enn er himnaríki líkt neti, sem lagt er í sjó og safnar alls kyns fiski.
1348Þegar það er fullt, draga menn það á land, setjast við og safna þeim góðu í ker, en kasta þeim óætu burt.
1349Svo mun verða, þegar veröld endar: Englarnir munu fara til, skilja vonda menn frá réttlátum
1350og kasta þeim í eldsofninn. Þar verður grátur og gnístran tanna.
1351Hafið þér skilið allt þetta?`` ,,Já,`` svöruðu þeir.
1352Hann sagði við þá: ,,Þannig er sérhver fræðimaður, sem orðinn er lærisveinn himnaríkis, líkur húsföður, sem ber fram nýtt og gamalt úr forðabúri sínu.``
1353Þegar Jesús hafði lokið þessum dæmisögum, hélt hann þaðan.
1354Hann kom í ættborg sína og tók að kenna þeim í samkundu þeirra. Þeir undruðust stórum og sögðu: ,,Hvaðan kemur honum þessi speki og kraftaverkin?
1355Er þetta ekki sonur smiðsins? Heitir ekki móðir hans María og bræður hans Jakob, Jósef, Símon og Júdas?
1356Og eru ekki systur hans allar hjá oss? Hvaðan kemur honum þá allt þetta?``
1357Og þeir hneyksluðust á honum. En Jesús sagði við þá: ,,Hvergi er spámaður minna metinn en í landi sínu og með heimamönnum.``
1358Og hann gjörði þar ekki mörg kraftaverk sökum vantrúar þeirra.
141Um þessar mundir spyr Heródes fjórðungsstjóri tíðindin af Jesú.
142Og hann segir við sveina sína: ,,Þetta er Jóhannes skírari, hann er risinn frá dauðum, þess vegna eru kraftarnir að verki í honum.``
143En Heródes hafði látið taka Jóhannes höndum, fjötra hann og varpa í fangelsi vegna Heródíasar, konu Filippusar bróður síns,
144því Jóhannes hafði sagt við hann: ,,Þú mátt ekki eiga hana.``
145Heródes vildi deyða hann, en óttaðist lýðinn, þar eð menn töldu hann vera spámann.
146En á afmælisdegi Heródesar dansaði dóttir Heródíasar dans frammi fyrir gestunum og hreif Heródes svo,
147að hann sór þess eið að veita henni hvað sem hún bæði um.
148Að undirlagi móður sinnar segir hún: ,,Gef mér hér á fati höfuð Jóhannesar skírara.``
149Konungur varð hryggur við, en vegna eiðsins og gesta sinna bauð hann að veita henni þetta.
1410Hann sendi í fangelsið og lét hálshöggva Jóhannes þar.
1411Höfuð hans var borið inn á fati og fengið stúlkunni, en hún færði móður sinni.
1412Lærisveinar hans komu, tóku líkið og greftruðu, fóru síðan og sögðu Jesú.
1413Þegar Jesús heyrði þetta, fór hann þaðan á báti á óbyggðan stað og vildi vera einn. En fólkið frétti það og fór gangandi á eftir honum úr borgunum.
1414Þegar Jesús steig á land, sá hann þar mikinn mannfjölda, og hann kenndi í brjósti um þá og læknaði þá af þeim, er sjúkir voru.
1415Um kvöldið komu lærisveinarnir að máli við hann og sögðu: ,,Hér er engin mannabyggð og dagur liðinn. Lát nú fólkið fara, að þeir geti náð til þorpanna og keypt sér vistir.``
1416Jesús svaraði þeim: ,,Ekki þurfa þeir að fara, gefið þeim sjálfir að eta.``
1417Þeir svara honum: ,,Vér höfum hér ekki nema fimm brauð og tvo fiska.``
1418Hann segir: ,,Færið mér það hingað.``
1419Og hann bauð fólkinu að setjast í grasið. Þá tók hann brauðin fimm og fiskana tvo, leit upp til himins, þakkaði Guði, braut brauðin og gaf lærisveinunum, en þeir fólkinu.
1420Og þeir neyttu allir og urðu mettir. Og þeir tóku saman brauðbitana, er af gengu, tólf körfur fullar.
1421En þeir, sem neytt höfðu, voru um fimm þúsund karlmenn, auk kvenna og barna.
1422Tafarlaust knúði hann lærisveina sína að fara í bátinn og halda á undan sér yfir um, meðan hann sendi fólkið brott.
1423Og er hann hafði látið fólkið fara, gekk hann til fjalls að biðjast fyrir í einrúmi. Þegar kvöld var komið, var hann þar einn.
1424En báturinn var þegar kominn langt frá landi og lá undir áföllum, því að vindur var á móti.
1425En er langt var liðið nætur kom hann til þeirra, gangandi á vatninu.
1426Þegar lærisveinarnir sáu hann ganga á vatninu, varð þeim bilt við. Þeir sögðu: ,,Þetta er vofa,`` og æptu af hræðslu.
1427En Jesús mælti jafnskjótt til þeirra: ,,Verið hughraustir, það er ég, verið óhræddir.``
1428Pétur svaraði honum: ,,Ef það ert þú, herra, þá bjóð mér að koma til þín á vatninu.``
1429Jesús svaraði: ,,Kom þú!`` Og Pétur sté úr bátnum og gekk á vatninu til hans.
1430En sem hann sá rokið, varð hann hræddur og tók að sökkva. Þá kallaði hann: ,,Herra, bjarga þú mér!``
1431Jesús rétti þegar út höndina, tók í hann og sagði: ,,Þú trúlitli, hví efaðist þú?``
1432Þeir stigu í bátinn, og þá lægði vindinn.
1433En þeir sem í bátnum voru, tilbáðu hann og sögðu: ,,Sannarlega ert þú sonur Guðs.``
1434Þegar þeir höfðu náð yfir um, komu þeir að landi við Genesaret.
1435Fólkið á þeim stað þekkti hann og sendi boð um allt nágrennið, og menn færðu til hans alla þá, er sjúkir voru.
1436Þeir báðu hann að mega rétt snerta fald klæða hans, og allir, sem snertu hann, urðu alheilir.
151Nú komu til Jesú farísear og fræðimenn frá Jerúsalem og sögðu:
152,,Hvers vegna brjóta lærisveinar þínir erfikenning forfeðranna? Þeir taka ekki handlaugar, áður en þeir neyta matar.``
153Hann svaraði þeim: ,,Hvers vegna brjótið þér sjálfir boðorð Guðs sakir erfikenningar yðar?
154Guð hefur sagt: ,Heiðra föður þinn og móður,` og: ,Hver sem formælir föður eða móður, skal dauða deyja.`
155En þér segið: Hver sem segir við föður sinn eða móður: ,Það sem þér hefði getað orðið til styrktar frá mér, er musterisfé,`
156hann á ekki að heiðra föður sinn [eða móður]. Þér ógildið orð Guðs með erfikenning yðar.
157Hræsnarar, sannspár var Jesaja um yður, er hann segir:
158Lýður þessi heiðrar mig með vörunum, en hjarta þeirra er langt frá mér.
159Til einskis dýrka þeir mig, er þeir kenna þá lærdóma, sem eru mannasetningar einar.``
1510Og hann kallaði til sín mannfjöldann og sagði: ,,Heyrið og skiljið.
1511Ekki saurgar það manninn, sem inn fer í munninn, hitt saurgar manninn, sem út fer af munni.``
1512Þá komu lærisveinar hans og sögðu við hann: ,,Veistu, að farísearnir hneyksluðust, þegar þeir heyrðu orð þín?``
1513Hann svaraði: ,,Sérhver jurt, sem faðir minn himneskur hefur eigi gróðursett, mun upprætt verða.
1514Látið þá eiga sig! Þeir eru blindir, leiðtogar blindra. Ef blindur leiðir blindan, falla báðir í gryfju.``
1515Þá sagði Pétur við hann: ,,Skýrðu fyrir oss líkinguna.``
1516Hann svaraði: ,,Eruð þér líka skilningslausir ennþá?
1517Skiljið þér ekki, að allt sem inn kemur í munninn, fer í magann og lendir síðan í safnþrónni?
1518En það sem út fer af munni, kemur frá hjartanu. Og slíkt saurgar manninn.
1519Því að frá hjartanu koma illar hugsanir, manndráp, hórdómur, saurlifnaður, þjófnaður, ljúgvitni, lastmælgi.
1520Þetta er það, sem saurgar manninn. En að eta með óþvegnum höndum saurgar engan mann.``
1521Þaðan hélt Jesús til byggða Týrusar og Sídonar.
1522Þá kom kona nokkur kanversk úr þeim héruðum og kallaði: ,,Miskunna þú mér, herra, sonur Davíðs! Dóttir mín er mjög kvalin af illum anda.``
1523En hann svaraði henni engu orði. Lærisveinar hans komu þá og báðu hann: ,,Láttu hana fara, hún eltir oss með hrópum.``
1524Hann mælti: ,,Ég er ekki sendur nema til týndra sauða af Ísraelsætt.``
1525Konan kom, laut honum og sagði: ,,Herra, hjálpa þú mér!``
1526Hann svaraði: ,,Ekki sæmir að taka brauð barnanna og kasta því fyrir hundana.``
1527Hún sagði: ,,Satt er það, herra, þó eta hundarnir mola þá, sem falla af borðum húsbænda þeirra.``
1528Þá mælti Jesús við hana: ,,Kona, mikil er trú þín. Verði þér sem þú vilt.`` Og dóttir hennar varð heil frá þeirri stundu.
1529Þaðan fór Jesús og kom að Galíleuvatni. Og hann gekk upp á fjall og settist þar.
1530Menn komu til hans hópum saman og höfðu með sér halta menn og blinda, fatlaða, mállausa og marga aðra og lögðu þá fyrir fætur hans, og hann læknaði þá.
1531Fólkið undraðist, þegar það sá mállausa mæla, fatlaða heila, halta ganga og blinda sjá. Og þeir lofuðu Guð Ísraels.
1532Jesús kallaði til sín lærisveina sína og sagði: ,,Ég kenni í brjósti um mannfjöldann. Þeir hafa nú hjá mér verið þrjá daga og hafa ekkert til matar. Ég vil ekki láta þá fara fastandi frá mér, þeir gætu örmagnast á leiðinni.``
1533Lærisveinarnir sögðu: ,,Hvar fáum vér nóg brauð til að metta allt þetta fólk hér í óbyggðum?``
1534Jesús spyr: ,,Hve mörg brauð hafið þér?`` Þeir svara: ,,Sjö, og fáeina smáfiska.``
1535Þá bauð hann fólkinu að setjast á jörðina,
1536tók brauðin sjö og fiskana, gjörði þakkir og braut þau og gaf lærisveinunum, en lærisveinarnir fólkinu.
1537Allir neyttu og urðu mettir. Síðan tóku þeir saman leifarnar, sjö körfur fullar.
1538En þeir, sem neytt höfðu, voru fjórar þúsundir karlmanna auk kvenna og barna.
1539Síðan lét hann fólkið fara, sté í bátinn og kom í Magadanbyggðir.
161Þá komu farísear og saddúkear, vildu freista hans og báðu hann að sýna sér tákn af himni.
162Hann svaraði þeim: ,,Að kvöldi segið þér: ,Það verður góðviðri, því að roði er á lofti.`
163Og að morgni: ,Illviðri í dag, himinninn er rauður og þungbúinn.` Útlit loftsins kunnið þér að ráða, en ekki tákn tímanna.
164Vond og ótrú kynslóð heimtar tákn, en eigi verður henni annað tákn gefið en tákn Jónasar.`` Síðan skildi hann við þá og fór.
165Þegar lærisveinarnir fóru yfir um vatnið, höfðu þeir gleymt að taka með sér brauð.
166Jesús sagði við þá: ,,Gætið yðar, varist súrdeig farísea og saddúkea.``
167En þeir ræddu sín á milli, að þeir hefðu ekki tekið brauð.
168Jesús varð þess vís og sagði: ,,Hvað eruð þér að tala um það, trúlitlir menn, að þér hafið ekki brauð?
169Skynjið þér ekki enn? Minnist þér ekki brauðanna fimm handa fimm þúsundum og hve margar körfur þér tókuð saman?
1610Eða brauðanna sjö handa fjórum þúsundum og hve margar körfur þér tókuð saman?
1611Hvernig má það vera, að þér skynjið ekki, að ég var ekki að tala um brauð við yður. Varist súrdeig farísea og saddúkea.``
1612Þá skildu þeir, að hann hafði ekki talað um að varast súrdeig í brauði, heldur kenningu farísea og saddúkea.
1613Þegar Jesús kom í byggðir Sesareu Filippí, spurði hann lærisveina sína: ,,Hvern segja menn Mannssoninn vera?``
1614Þeir svöruðu: ,,Sumir Jóhannes skírara, aðrir Elía og enn aðrir Jeremía eða einn af spámönnunum.``
1615Hann spyr: ,,En þér, hvern segið þér mig vera?``
1616Símon Pétur svarar: ,,Þú ert Kristur, sonur hins lifanda Guðs.``
1617Þá segir Jesús við hann: ,,Sæll ert þú, Símon Jónasson! Hold og blóð hefur ekki opinberað þér þetta, heldur faðir minn á himnum.
1618Og ég segi þér: Þú ert Pétur, kletturinn, og á þessum kletti mun ég byggja kirkju mína, og máttur heljar mun ekki á henni sigrast.
1619Ég mun fá þér lykla himnaríkis, og hvað sem þú bindur á jörðu, mun bundið á himnum, og hvað sem þú leysir á jörðu, mun leyst á himnum.``
1620Þá lagði hann ríkt á við lærisveinana að segja engum, að hann væri Kristur.
1621Upp frá þessu tók Jesús að sýna lærisveinum sínum fram á, að hann ætti að fara til Jerúsalem, líða þar margt af hendi öldunga, æðstu presta og fræðimanna og verða líflátinn, en rísa upp á þriðja degi.
1622En Pétur tók hann á einmæli og fór að átelja hann: ,,Guð náði þig, herra, þetta má aldrei fyrir þig koma.``
1623Jesús sneri sér við og mælti til Péturs: ,,Vík frá mér, Satan, þú ert mér til ásteytingar, þú hugsar ekki um það, sem Guðs er, heldur það, sem manna er.``
1624Þá mælti Jesús við lærisveina sína: ,,Hver sem vill fylgja mér, afneiti sjálfum sér, taki kross sinn og fylgi mér.
1625Því að hver sem vill bjarga lífi sínu, mun týna því, og hver sem týnir lífi sínu mín vegna, mun finna það.
1626Hvað stoðar það manninn að eignast allan heiminn og fyrirgjöra sálu sinni? Eða hvað gæti maður látið til endurgjalds fyrir sálu sína?
1627Mannssonurinn mun koma í dýrð föður síns með englum sínum, og þá mun hann gjalda sérhverjum eftir breytni hans.
1628Sannlega segi ég yður: Nokkrir þeirra, sem hér standa, munu eigi dauða bíða, fyrr en þeir sjá Mannssoninn koma í ríki sínu.``
171Eftir sex daga tekur Jesús með sér þá Pétur, Jakob og Jóhannes, bróður hans og fer með þá upp á hátt fjall, að þeir væru einir saman.
172Þar ummyndaðist hann fyrir augum þeirra, ásjóna hans skein sem sól, og klæði hans urðu björt eins og ljós.
173Og Móse og Elía birtust þeim, og voru þeir á tali við hann.
174Pétur tók til máls og sagði við Jesú: ,,Herra, gott er, að vér erum hér. Ef þú vilt, skal ég gjöra hér þrjár tjaldbúðir, þér eina, Móse eina og Elía eina.``
175Meðan hann var enn að tala, skyggði yfir þá bjart ský, og rödd úr skýinu sagði: ,,Þessi er minn elskaði sonur, sem ég hef velþóknun á. Hlýðið á hann!``
176Þegar lærisveinarnir heyrðu þetta, féllu þeir fram á ásjónur sínar og hræddust mjög.
177Jesús gekk til þeirra, snart þá og mælti: ,,Rísið upp, og óttist ekki.``
178En er þeir hófu upp augu sín, sáu þeir engan nema Jesú einan.
179Á leiðinni ofan fjallið bauð Jesús þeim og mælti: ,,Segið engum frá sýninni, fyrr en Mannssonurinn er risinn upp frá dauðum.``
1710Lærisveinarnir spurðu hann: ,,Hví segja fræðimennirnir, að Elía eigi fyrst að koma?``
1711Hann svaraði: ,,Víst kemur Elía og færir allt í lag.
1712En ég segi yður: Elía er þegar kominn, og menn þekktu hann ekki, heldur gjörðu honum allt sem þeir vildu. Eins mun og Mannssonurinn píslir þola af hendi þeirra.``
1713Þá skildu lærisveinarnir, að hann hafði talað við þá um Jóhannes skírara.
1714Þegar þeir komu til fólksins, gekk til hans maður, féll á kné fyrir honum
1715og sagði: ,,Herra, miskunna þú syni mínum. Hann er tunglsjúkur og illa haldinn. Oft fellur hann á eld og oft í vatn.
1716Ég fór með hann til lærisveina þinna, en þeir gátu ekki læknað hann.``
1717Jesús svaraði: ,,Ó, þú vantrúa og rangsnúna kynslóð, hversu lengi á ég að vera hjá yður? Hversu lengi á ég að umbera yður? Færið hann hingað til mín.``
1718Og Jesús hastaði á hann og illi andinn fór úr honum. Og sveinninn varð heill frá þeirri stundu.
1719Þá komu lærisveinarnir til Jesú og spurðu hann einslega: ,,Hvers vegna gátum vér ekki rekið hann út?``
1720Hann svaraði þeim: ,,Vegna þess að yður skortir trú. Sannlega segi ég yður: Ef þér hafið trú eins og mustarðskorn, getið þér sagt við fjall þetta: Flyt þig héðan og þangað, og það mun flytja sig. Ekkert verður yður um megn. [
1721En þetta kyn verður eigi út rekið nema með bæn og föstu.]``
1722Þegar þeir voru saman í Galíleu, sagði Jesús við þá: ,,Mannssonurinn verður framseldur í manna hendur,
1723og þeir munu lífláta hann, en á þriðja degi mun hann upp rísa.`` Þeir urðu mjög hryggir.
1724Þá er þeir komu til Kapernaum, gengu menn þeir, sem heimta inn musterisgjaldið, til Péturs og spurðu: ,,Geldur meistari yðar eigi musterisgjaldið?``
1725Hann kvað svo vera. En er hann kom inn, tók Jesús fyrr til máls og mælti: ,,Hvað líst þér, Símon? Af hverjum heimta konungar jarðarinnar toll eða skatt? Af börnum sínum eða vandalausum?``
1726,,Af vandalausum,`` sagði Pétur. Jesús mælti: ,,Þá eru börnin frjáls.
1727En til þess vér hneykslum þá ekki, skaltu fara niður að vatni og renna öngli, taktu síðan fyrsta fiskinn, sem þú dregur, opna munn hans og muntu finna pening. Tak hann og greið þeim fyrir mig og þig.``
181Á þeirri stundu komu lærisveinarnir til Jesú og spurðu: ,,Hver er mestur í himnaríki?``
182Hann kallaði til sín lítið barn, setti það meðal þeirra
183og sagði: ,,Sannlega segi ég yður: Nema þér snúið við og verðið eins og börn, komist þér aldrei í himnaríki.
184Hver sem auðmýkir sjálfan sig eins og barn þetta, sá er mestur í himnaríki.
185Hver sem tekur við einu slíku barni í mínu nafni, tekur við mér.
186En hverjum þeim, sem tælir til falls einn af þessum smælingjum, sem á mig trúa, væri betra að vera sökkt í sjávardjúp með mylnustein hengdan um háls.
187Vei heiminum vegna ginninga hans. Hjá ginningum verður eigi komist, en vei þeim manni, sem veldur.
188Ef hönd þín eða fótur tælir þig til falls, þá sníð hann af og kasta frá þér. Betra er þér handarvana eða höltum inn að ganga til lífsins en hafa báðar hendur og báða fætur og verða kastað í hinn eilífa eld.
189Og ef auga þitt tælir þig til falls, þá ríf það úr og kasta frá þér. Betra er þér eineygðum inn að ganga til lífsins en hafa bæði augu og verða kastað í eldsvítið.
1810Varist að forsmá nokkurn þessara smælingja. Ég segi yður, að englar þeirra á himnum sjá jafnan auglit míns himneska föður. [
1811Því að Mannssonurinn er kominn að frelsa hið týnda.]
1812Hvað virðist yður? Ef einhver á hundrað sauði og einn þeirra villist frá, skilur hann ekki þá níutíu og níu eftir í fjallinu og fer að leita þess, sem villtur er?
1813Og auðnist honum að finna hann, þá segi ég yður með sanni, að hann fagnar meir yfir honum en þeim níutíu og níu, sem villtust ekki frá.
1814Þannig er það eigi vilji yðar himneska föður, að nokkur þessara smælingja glatist.
1815Ef bróðir þinn syndgar [gegn þér], skaltu fara og tala um fyrir honum, og sé það ykkar einna í milli. Láti hann sér segjast, hefur þú unnið bróður þinn.
1816En láti hann sér ekki segjast, skaltu taka með þér einn eða tvo, að ,hvert orð sé staðfest með framburði tveggja eða þriggja vitna.`
1817Ef hann skeytir þeim ekki, þá seg það söfnuðinum, og skeyti hann ekki söfnuðinum heldur, þá sé hann þér sem heiðingi eða tollheimtumaður.
1818Sannlega segi ég yður: Hvað sem þér bindið á jörðu, mun bundið á himni, og hvað sem þér leysið á jörðu, mun leyst á himni.
1819Enn segi ég yður: Hverja þá bæn, sem tveir yðar verða einhuga um á jörðu, mun faðir minn á himnum veita þeim.
1820Því að hvar sem tveir eða þrír eru saman komnir í mínu nafni, þar er ég mitt á meðal þeirra.``
1821Þá gekk Pétur til hans og spurði: ,,Herra, hve oft á ég að fyrirgefa bróður mínum, ef hann misgjörir við mig? Svo sem sjö sinnum?``
1822Jesús svaraði: ,,Ekki segi ég þér sjö sinnum heldur sjötíu sinnum sjö.
1823Því að líkt er um himnaríki og konung, sem vildi láta þjóna sína gjöra skil.
1824Hann hóf reikningsskilin, og var færður til hans maður, er skuldaði tíu þúsund talentur.
1825Sá gat ekkert borgað, og bauð konungur þá, að hann skyldi seldur ásamt konu og börnum og öllu, sem hann átti, til lúkningar skuldinni.
1826Þá féll þjónninn til fóta honum og sagði: ,Haf biðlund við mig, og ég mun borga þér allt.`
1827Og herra þjónsins kenndi í brjósti um hann, lét hann lausan og gaf honum upp skuldina.
1828Þegar þjónn þessi kom út, hitti hann einn samþjón sinn, sem skuldaði honum hundrað denara. Hann greip hann, tók fyrir kverkar honum og sagði: ,Borga það, sem þú skuldar!`
1829Samþjónn hans féll þá til fóta honum og bað hann: ,Haf biðlund við mig, og ég mun borga þér.`
1830En hann vildi ekki, heldur fór og lét varpa honum í fangelsi, uns hann hefði borgað skuldina.
1831Þegar samþjónar hans sáu, hvað orðið var, urðu þeir mjög hryggir og sögðu herra sínum allt, sem gjörst hafði.
1832Konungurinn kallar þá þjóninn fyrir sig og segir við hann: ,Illi þjónn, alla þessa skuld gaf ég þér upp, af því að þú baðst mig.
1833Bar þér þá ekki einnig að miskunna samþjóni þínum, eins og ég miskunnaði þér?`
1834Og konungur varð reiður og afhenti hann böðlunum, uns hann hefði goldið allt, sem hann skuldaði honum.
1835Þannig mun og faðir minn himneskur gjöra við yður, nema hver og einn yðar fyrirgefi af hjarta bróður sínum.``
191Þegar Jesús hafði mælt þessum orðum, fór hann úr Galíleu og hélt til byggða Júdeu handan Jórdanar.
192Fjöldi manna fylgdi honum, og þar læknaði hann þá.
193Þá komu til hans farísear og vildu freista hans. Þeir spurðu: ,,Leyfist manni að skilja við konu sína fyrir hvaða sök sem er?``
194Hann svaraði: ,,Hafið þér eigi lesið, að skaparinn gjörði þau frá upphafi karl og konu
195og sagði: ,Fyrir því skal maður yfirgefa föður og móður og bindast konu sinni, og þau tvö skulu verða einn maður.`
196Þannig eru þau ekki framar tvö, heldur einn maður. Það sem Guð hefur tengt saman, má maður eigi sundur skilja.``
197Þeir segja við hann: ,,Hvers vegna bauð þá Móse að gefa konu skilnaðarbréf og skilja svo við hana?``
198Hann svarar: ,,Vegna harðúðar hjartna yðar leyfði Móse yður að skilja við konur yðar, en frá upphafi var þetta eigi þannig.
199Ég segi yður: Sá sem skilur við konu sína nema sakir hórdóms og kvænist annarri, drýgir hór.``
1910Þá sögðu lærisveinar hans: ,,Fyrst svo er háttað stöðu karls gagnvart konu, þá er ekki vænlegt að kvænast.``
1911Hann svaraði þeim: ,,Þetta er ekki á allra færi, heldur þeirra einna, sem það er gefið.
1912Sumir eru vanhæfir til hjúskapar frá móðurlífi, sumir eru vanhæfir gjörðir af manna völdum, sumir hafa sjálfir gjört sig vanhæfa vegna himnaríkis. Sá höndli, sem höndlað fær.``
1913Þá færðu menn til hans börn, að hann legði hendur yfir þau og bæði fyrir þeim, en lærisveinar hans átöldu þá.
1914En Jesús sagði: ,,Leyfið börnunum að koma til mín, varnið þeim eigi, því að slíkra er himnaríki.``
1915Og hann lagði hendur yfir þau og fór þaðan.
1916Þá kom til hans maður og spurði: ,,Meistari, hvað gott á ég að gjöra til þess að öðlast eilíft líf?``
1917Jesús sagði við hann: ,,Hví spyr þú mig um hið góða? Einn er sá hinn góði. Ef þú vilt inn ganga til lífsins, þá haltu boðorðin.``
1918Hann spurði: ,,Hver?`` Jesús sagði: ,,Þú skalt ekki morð fremja, þú skalt ekki drýgja hór, þú skalt ekki stela, þú skalt ekki bera ljúgvitni,
1919heiðra föður þinn og móður, og þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig.``
1920Þá sagði ungi maðurinn: ,,Alls þessa hef ég gætt. Hvers er mér enn vant?``
1921Jesús sagði við hann: ,,Ef þú vilt vera fullkominn, skaltu fara, selja eigur þínar og gefa fátækum, og munt þú fjársjóð eiga á himnum. Kom síðan, og fylg mér.``
1922Þegar ungi maðurinn heyrði þessi orð, fór hann brott hryggur, enda átti hann miklar eignir.
1923En Jesús sagði við lærisveina sína: ,,Sannlega segi ég yður: Torvelt verður auðmanni inn að ganga í himnaríki.
1924Enn segi ég: Auðveldara er úlfalda að fara gegnum nálarauga en auðmanni að komast inn í Guðs ríki.``
1925Þegar lærisveinarnir heyrðu þetta, urðu þeir steini lostnir og sögðu: ,,Hver getur þá orðið hólpinn?``
1926Jesús horfði á þá og sagði: ,,Fyrir mönnum eru engin ráð til þessa, en Guð megnar allt.``
1927Þá sagði Pétur við hann: ,,Vér yfirgáfum allt og fylgdum þér. Hvað munum vér hljóta?``
1928Jesús sagði við þá: ,,Sannlega segi ég yður: Þegar allt er orðið endurfætt og Mannssonurinn situr í dýrðarhásæti sínu, munuð þér, sem fylgið mér, einnig sitja í tólf hásætum og dæma tólf ættkvíslir Ísraels.
1929Og hver sem hefur yfirgefið heimili, bræður eða systur, föður eða móður, börn eða akra sakir nafns míns, mun fá margfalt aftur og öðlast eilíft líf.
1930En margir hinir fyrstu munu verða síðastir og hinir síðustu fyrstir.
201Líkt er um himnaríki og húsbónda einn, sem gekk út árla morguns að ráða verkamenn í víngarð sinn.
202Hann samdi við verkamennina um denar í daglaun og sendi þá í víngarð sinn.
203Síðan gekk hann út um dagmál og sá aðra menn standa á torginu iðjulausa.
204Hann sagði við þá: ,Farið þér einnig í víngarðinn, og ég mun greiða yður sanngjörn laun.`
205Þeir fóru. Aftur gekk hann út um hádegi og nón og gjörði sem fyrr.
206Og síðdegis fór hann enn út og sá menn standa þar. Hann spyr þá: ,Hví hímið þér hér iðjulausir allan daginn?`
207Þeir svara: ,Enginn hefur ráðið oss.` Hann segir við þá: ,Farið þér einnig í víngarðinn.`
208Þegar kvöld var komið, sagði eigandi víngarðsins við verkstjóra sinn: ,Kalla þú á verkamennina og greið þeim kaupið. Þú skalt byrja á þeim síðustu og enda á þeim fyrstu.`
209Nú komu þeir, sem ráðnir voru síðdegis, og fengu hver sinn denar.
2010Þegar þeir fyrstu komu, bjuggust þeir við að fá meira, en fengu sinn denarinn hver.
2011Þeir tóku við honum og fóru að mögla gegn húsbónda sínum.
2012Þeir sögðu: ,Þessir síðustu hafa unnið aðeins eina stund, og þú gjörir þá jafna oss, er höfum borið hita og þunga dagsins.`
2013Hann sagði þá við einn þeirra: ,Vinur, ekki gjöri ég þér rangt til, sömdum við ekki um einn denar?
2014Taktu þitt og farðu leiðar þinnar. Ég vil gjalda þessum síðasta eins og þér.
2015Er ég ekki sjálfur fjár míns ráðandi? Eða sérðu ofsjónum yfir því, að ég er góðgjarn?`
2016Þannig verða hinir síðustu fyrstir og hinir fyrstu síðastir.``
2017Jesús hélt nú upp til Jerúsalem, og á leiðinni tók hann þá tólf afsíðis og sagði við þá:
2018,,Nú förum vér upp til Jerúsalem. Þar verður Mannssonurinn framseldur æðstu prestum og fræðimönnum. Þeir munu dæma hann til dauða
2019og framselja hann heiðingjum, að þeir hæði hann, húðstrýki og krossfesti. En á þriðja degi mun hann upp rísa.``
2020Þá kom til hans móðir þeirra Sebedeussona með sonum sínum, laut honum og vildi biðja hann bónar.
2021Hann spyr hana: ,,Hvað viltu?`` Hún segir: ,,Lát þú þessa tvo syni mína sitja þér við hlið í ríki þínu, annan til hægri handar þér og hinn til vinstri.``
2022Jesús svarar: ,,Þið vitið ekki, hvers þið biðjið. Getið þið drukkið þann kaleik, sem ég á að drekka?`` Þeir segja við hann: ,,Það getum við.``
2023Hann segir við þá: ,,Kaleik minn munuð þið drekka. En mitt er ekki að veita, hver situr mér til hægri handar eða vinstri. Það veitist þeim, sem það er fyrirbúið af föður mínum.``
2024Þegar hinir tíu heyrðu þetta, gramdist þeim við bræðurna tvo.
2025En Jesús kallaði þá til sín og mælti: ,,Þér vitið, að þeir, sem ráða fyrir þjóðum, drottna yfir þeim, og höfðingjar láta menn kenna á valdi sínu.
2026En eigi sé svo meðal yðar, heldur sé sá, sem mikill vill verða meðal yðar, þjónn yðar.
2027Og sá er vill fremstur vera meðal yðar, sé þræll yðar,
2028eins og Mannssonurinn er ekki kominn til þess að láta þjóna sér, heldur til að þjóna og gefa líf sitt til lausnargjalds fyrir marga.``
2029Þegar þeir fóru frá Jeríkó, fylgdi honum mikill mannfjöldi.
2030Tveir menn blindir sátu þar við veginn. Þegar þeir heyrðu, að þar færi Jesús, hrópuðu þeir: ,,Herra, miskunna þú okkur, sonur Davíðs!``
2031Fólkið hastaði á þá, að þeir þegðu, en þeir hrópuðu því meir: ,,Herra, miskunna þú okkur, sonur Davíðs!``
2032Jesús nam staðar, kallaði á þá og sagði: ,,Hvað viljið þið að ég gjöri fyrir ykkur?``
2033Þeir mæltu: ,,Herra, lát augu okkar opnast.``
2034Jesús kenndi í brjósti um þá og snart augu þeirra. Jafnskjótt fengu þeir sjónina og fylgdu honum.
211Þegar þeir nálguðust Jerúsalem og komu til Betfage við Olíufjallið, sendi Jesús tvo lærisveina
212og sagði við þá: ,,Farið í þorpið hér framundan ykkur, og jafnskjótt munuð þið finna ösnu bundna og fola hjá henni. Leysið þau og færið mér.
213Ef einhver hefur orð um, þá svarið: ,Herrann þarf þeirra við,` og mun hann jafnskjótt senda þau.``
214Þetta varð, svo að rættist það, sem sagt er fyrir munn spámannsins:
215Segið dótturinni Síon: Sjá, konungur þinn kemur til þín, hógvær er hann og ríður asna, fola undan áburðargrip.
216Lærisveinarnir fóru og gjörðu sem Jesús hafði boðið þeim,
217komu með ösnuna og folann og lögðu á þau klæði sín, en hann steig á bak.
218Fjöldamargir breiddu klæði sín á veginn, en aðrir hjuggu lim af trjánum og stráðu á veginn.
219Og múgur sá, sem á undan fór og eftir fylgdi, hrópaði: ,,Hósanna syni Davíðs! Blessaður sé sá sem kemur, í nafni Drottins! Hósanna í hæstum hæðum!``
2110Þegar hann kom inn í Jerúsalem, varð öll borgin í uppnámi, og menn spurðu: ,,Hver er hann?``
2111Fólkið svaraði: ,,Það er spámaðurinn Jesús frá Nasaret í Galíleu.``
2112Þá gekk Jesús í helgidóminn og rak út alla, sem voru að selja þar og kaupa, hratt um borðum víxlaranna og stólum dúfnasalanna
2113og mælti við þá: ,,Ritað er: ,Hús mitt á að vera bænahús,` en þér gjörið það að ræningjabæli.``
2114Blindir og haltir komu til hans í helgidóminum, og hann læknaði þá.
2115Æðstu prestarnir og fræðimennirnir sáu dásemdarverkin, sem hann gjörði, og heyrðu börnin hrópa í helgidóminum: ,,Hósanna syni Davíðs!`` Þeir urðu gramir við
2116og sögðu við hann: ,,Heyrir þú, hvað þau segja?`` Jesús svaraði þeim: ,,Já, hafið þér aldrei lesið þetta: ,Af barna munni og brjóstmylkinga býrðu þér lof.```
2117Og hann fór frá þeim og úr borginni til Betaníu og hafði þar náttstað.
2118Árla morguns hélt hann aftur til borgarinnar og kenndi hungurs.
2119Hann sá fíkjutré eitt við veginn og gekk að því, en fann þar ekkert nema blöðin tóm. Hann segir við það: ,,Aldrei framar vaxi ávöxtur á þér að eilífu.`` En fíkjutréð visnaði þegar í stað.
2120Lærisveinarnir sáu þetta, undruðust og sögðu: ,,Hvernig gat fíkjutréð visnað svo fljótt?``
2121Jesús svaraði þeim: ,,Sannlega segi ég yður: Ef þér eigið trú og efist ekki, getið þér ekki aðeins gjört slíkt sem fram kom við fíkjutréð. Þér gætuð enda sagt við fjall þetta: ,Lyft þér upp, og steyp þér í hafið,` og svo mundi fara.
2122Allt sem þér biðjið í bæn yðar, munuð þér öðlast, ef þér trúið.``
2123Hann gekk í helgidóminn. Þá komu æðstu prestarnir og öldungar lýðsins til hans, þar sem hann var að kenna, og spurðu: ,,Með hvaða valdi gjörir þú þetta? Hver gaf þér þetta vald?``
2124Jesús svaraði þeim: ,,Ég vil og leggja eina spurningu fyrir yður. Ef þér svarið mér, mun ég segja yður, með hvaða valdi ég gjöri þetta.
2125Hvaðan var skírn Jóhannesar? Frá himni eða frá mönnum?`` Þeir ráðguðust hver við annan og sögðu: ,,Ef vér svörum: ,Frá himni,` spyr hann: ,Hví trúðuð þér honum þá ekki?`
2126Ef vér segjum: ,Frá mönnum,` megum vér óttast lýðinn, því að allir telja Jóhannes spámann.``
2127Og þeir svöruðu Jesú: ,,Vér vitum það ekki.`` Hann sagði við þá: ,,Ég segi yður þá ekki heldur, með hvaða valdi ég gjöri þetta.
2128Hvað virðist yður? Maður nokkur átti tvo sonu. Hann gekk til hins fyrra og sagði: ,Sonur minn, far þú og vinn í dag í víngarði mínum.`
2129Hann svaraði: ,Það vil ég ekki.` En eftir á sá hann sig um hönd og fór.
2130Þá gekk hann til hins síðara og mælti á sömu leið. Hann svaraði: ,Já, herra,` en fór hvergi.
2131Hvor þeirra tveggja gjörði vilja föðurins?`` Þeir svara: ,,Sá fyrri.`` Þá mælti Jesús: ,,Sannlega segi ég yður: Tollheimtumenn og skækjur verða á undan yður inn í Guðs ríki.
2132Því að Jóhannes kom til yðar og vísaði veg réttlætis, og þér trúðuð honum ekki, en tollheimtumenn og skækjur trúðu honum. Það sáuð þér, en snerust samt ekki síðar og trúðuð honum.
2133Heyrið aðra dæmisögu: Landeigandi nokkur plantaði víngarð. Hann hlóð garð um hann, gróf fyrir vínþröng og reisti turn, seldi hann síðan vínyrkjum á leigu og fór úr landi.
2134Þegar ávaxtatíminn nálgaðist, sendi hann þjóna sína til vínyrkjanna að fá ávöxt sinn.
2135En vínyrkjarnir tóku þjóna hans, börðu einn, drápu annan og grýttu hinn þriðja.
2136Aftur sendi hann aðra þjóna, fleiri en þá fyrri, og eins fóru þeir með þá.
2137Síðast sendi hann til þeirra son sinn og sagði: ,,Þeir munu virða son minn.
2138Þegar vínyrkjarnir sáu soninn, sögðu þeir sín á milli: ,Þetta er erfinginn. Förum og drepum hann, og náum arfi hans.`
2139Og þeir tóku hann, köstuðu honum út fyrir víngarðinn og drápu hann.
2140Hvað mun nú eigandi víngarðsins gjöra við vínyrkja þessa, þegar hann kemur?``
2141Þeir svara: ,,Þeim vondu mönnum mun hann vægðarlaust tortíma og selja víngarðinn öðrum vínyrkjum á leigu, sem gjalda honum ávöxtinn á réttum tíma.``
2142Og Jesús segir við þá: ,,Hafið þér aldrei lesið í ritningunum: Sá steinn, sem smiðirnir höfnuðu, er orðinn hyrningarsteinn. Þetta er verk Drottins, og undursamlegt er það í augum vorum.
2143Þess vegna segi ég yður: Guðs ríki verður frá yður tekið og gefið þeirri þjóð, sem ber ávexti þess. [
2144Sá sem fellur á þennan stein, mun sundur molast, og þann sem hann fellur á, mun hann sundur merja.]``
2145Þegar æðstu prestarnir og farísearnir heyrðu dæmisögur hans, skildu þeir, að hann átti við þá.
2146Þeir vildu taka hann höndum, en óttuðust fólkið, þar eð menn töldu hann vera spámann.
221Þá tók Jesús enn að tala við þá í dæmisögum og mælti:
222,,Líkt er um himnaríki og konung einn, sem gjörði brúðkaup sonar síns.
223Hann sendi þjóna sína að kalla til brúðkaupsins þá, sem boðnir voru, en þeir vildu ekki koma.
224Aftur sendi hann aðra þjóna og mælti: ,Segið þeim, sem boðnir voru: Veislu mína hef ég búið, uxum mínum og alifé er slátrað, og allt er tilbúið, komið í brúðkaupið.`
225En þeir skeyttu því ekki. Einn fór á akur sinn, annar til kaupskapar síns,
226en hinir tóku þjóna hans, misþyrmdu þeim og drápu.
227Konungur reiddist, sendi út her sinn og lét tortíma morðingjum þessum og brenna borg þeirra.
228Síðan segir hann við þjóna sína: ,Brúðkaupsveislan er tilbúin, en hinir boðnu voru ekki verðugir.
229Farið því út á vegamót, og bjóðið í brúðkaupið hverjum þeim sem þér finnið.`
2210Þjónarnir fóru út á vegina og söfnuðu öllum, sem þeir fundu, vondum og góðum, svo að brúðkaupssalurinn varð alskipaður gestum.
2211Konungur gekk þá inn að sjá gestina og leit þar mann, sem var ekki búinn brúðkaupsklæðum.
2212Hann segir við hann: ,Vinur, hvernig ert þú hér kominn og ert ekki í brúðkaupsklæðum?` Maðurinn gat engu svarað.
2213Konungur sagði þá við þjóna sína: ,Bindið hann á höndum og fótum og varpið honum í ystu myrkur. Þar verður grátur og gnístran tanna.`
2214Því að margir eru kallaðir, en fáir útvaldir.``
2215Þá gengu farísearnir burt og tóku saman ráð sín, hvernig þeir gætu flækt hann í orðum.
2216Þeir senda til hans lærisveina sína ásamt Heródesarsinnum, og þeir segja: ,,Meistari, vér vitum, að þú ert sannorður og kennir Guðs veg í sannleika, þú hirðir ekki um álit neins, enda gjörir þú þér engan mannamun.
2217Seg oss því, hvað þér líst? Leyfist að gjalda keisaranum skatt eða ekki?``
2218Jesús þekkti illsku þeirra og sagði: ,,Hví freistið þér mín, hræsnarar?
2219Sýnið mér peninginn, sem goldinn er í skatt.`` Þeir fengu honum denar.
2220Hann spyr: ,,Hvers mynd og yfirskrift er þetta?``
2221Þeir svara: ,,Keisarans.`` Hann segir: ,,Gjaldið þá keisaranum það, sem keisarans er, og Guði það, sem Guðs er.``
2222Þegar þeir heyrðu þetta, undruðust þeir, og þeir yfirgáfu hann og gengu burt.
2223Sama dag komu til hans saddúkear, en þeir neita því, að upprisa sé til, og sögðu við hann:
2224,,Meistari, Móse segir: ,Deyi maður barnlaus, þá skal bróðir hans ganga að eiga konu bróður síns og vekja honum niðja.`
2225Hér voru með oss sjö bræður. Sá fyrsti kvæntist og dó. Hann átti engan niðja og eftirlét því bróður sínum konuna.
2226Eins varð um næsta og þriðja og þá alla sjö.
2227Síðast allra dó konan.
2228Kona hvers þeirra sjö verður hún í upprisunni? Allir höfðu þeir átt hana.``
2229En Jesús svaraði þeim: ,,Þér villist, því að þér þekkið ekki ritningarnar né mátt Guðs.
2230Í upprisunni kvænast menn hvorki né giftast. Þeir eru sem englar á himni.
2231En um upprisu dauðra hafið þér ekki lesið það sem Guð segir við yður:
2232,Ég er Guð Abrahams, Guð Ísaks og Guð Jakobs.` Ekki er hann Guð dauðra, heldur lifenda.``
2233En mannfjöldinn hlýddi á og undraðist mjög kenningu hans.
2234Þegar farísear heyrðu, að hann hafði gjört saddúkea orðlausa, komu þeir saman.
2235Og einn þeirra, sem var lögvitringur, vildi freista hans og spurði:
2236,,Meistari, hvert er hið æðsta boðorð í lögmálinu?``
2237Hann svaraði honum: ,,,Elska skalt þú Drottin, Guð þinn, af öllu hjarta þínu, allri sálu þinni og öllum huga þínum.`
2238Þetta er hið æðsta og fremsta boðorð.
2239Annað er þessu líkt: ,Þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig.`
2240Á þessum tveimur boðorðum hvílir allt lögmálið og spámennirnir.``
2241Meðan farísearnir voru saman komnir, spurði Jesús þá:
2242,,Hvað virðist yður um Krist? Hvers son er hann?`` Þeir svara: ,,Davíðs.``
2243Hann segir: ,,Hvernig getur þá Davíð, innblásinn andanum, kallað hann drottin? Hann segir:
2244Drottinn sagði við minn drottin: Set þig mér til hægri handar, þangað til ég gjöri óvini þína að fótskör þinni.
2245Fyrst Davíð kallar hann drottin, hvernig getur hann þá verið sonur hans?``
2246Enginn gat svarað honum einu orði, og frá þeim degi þorði enginn að spyrja hann neins framar.
231Þá talaði Jesús til mannfjöldans og lærisveina sinna:
232,,Á stóli Móse sitja fræðimenn og farísear.
233Því skuluð þér gjöra og halda allt, sem þeir segja yður, en eftir breytni þeirra skuluð þér ekki fara, því þeir breyta ekki sem þeir bjóða.
234Þeir binda þungar byrðar og leggja mönnum á herðar, en sjálfir vilja þeir ekki snerta þær einum fingri.
235Öll sín verk gjöra þeir til að sýnast fyrir mönnum, þeir breikka minnisborða sína og stækka skúfana.
236Ljúft er þeim að skipa hefðarsæti í veislum og æðsta bekk í samkundum,
237láta heilsa sér á torgum og kallast meistarar af mönnum.
238En þér skuluð ekki láta kalla yður meistara, því einn er yðar meistari og þér allir bræður.
239Þér skuluð ekki kalla neinn föður yðar á jörðu, því einn er faðir yðar, sá sem er á himnum.
2310Þér skuluð ekki heldur láta kalla yður leiðtoga, því einn er leiðtogi yðar, Kristur.
2311Sá mesti meðal yðar sé þjónn yðar.
2312Hver sem upp hefur sjálfan sig, mun auðmýktur verða, en sá sem auðmýkir sjálfan sig, mun upp hafinn verða.
2313Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér læsið himnaríki fyrir mönnum. Sjálfir gangið þér ekki þar inn, og þeim, sem inn vilja ganga, leyfið þér eigi inn að komast. [
2314Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér etið upp heimili ekkna og flytjið langar bænir að yfirskini. Þér munuð fá því þyngri dóm.]
2315Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér farið um láð og lög til að snúa einum til yðar trúar, og þegar það tekst, gjörið þér hann hálfu verra vítisbarn en þér sjálfir eruð.
2316Vei yður, blindir leiðtogar! Þér segið: ,Ef einhver sver við musterið, þá er það ógilt, en sverji menn við gullið í musterinu, þá er það gildur eiður.`
2317Blindu heimskingjar, hvort er meira gullið eða musterið, sem helgar gullið?
2318Þér segið: ,Ef einhver sver við altarið, þá er það ógilt, en sverji menn við fórnina, sem á því er, þá er það gildur eiður.`
2319Blindu menn, hvort er meira fórnin eða altarið, sem helgar fórnina?
2320Sá sem sver við altarið, sver við það og allt, sem á því er.
2321Sá sem sver við musterið, sver við það og við þann, sem í því býr.
2322Og sá sem sver við himininn, sver við hásæti Guðs og við þann, sem í því situr.
2323Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér gjaldið tíund af myntu, anís og kúmeni, en hirðið ekki um það, sem mikilvægast er í lögmálinu, réttlæti, miskunn og trúfesti. Þetta ber að gjöra og hitt eigi ógjört að láta.
2324Blindu leiðtogar, þér síið mýfluguna, en svelgið úlfaldann!
2325Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér hreinsið bikarinn og diskinn utan, en innan eru þeir fullir yfirgangs og óhófs.
2326Blindi farísei, hreinsaðu fyrst bikarinn innan, að hann verði líka hreinn að utan.
2327Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér líkist hvítum kölkuðum gröfum, sem sýnast fagrar utan, en innan eru fullar af dauðra manna beinum og alls kyns óþverra.
2328Þannig eruð þér, sýnist hið ytra réttlátir í augum manna, en eruð hið innra fullir hræsni og ranglætis.
2329Vei yður, fræðimenn og farísear, hræsnarar! Þér hlaðið upp grafir spámannanna og skreytið leiði hinna réttlátu
2330og segið: Ef vér hefðum lifað á dögum feðra vorra, hefðum vér ekki átt hlut með þeim í lífláti spámannanna.
2331Þannig vitnið þér sjálfir um yður, að þér eruð synir þeirra, sem myrtu spámennina.
2332Nú skuluð þér fylla mæli feðra yðar.
2333Höggormar og nöðru kyn, hvernig fáið þér umflúið helvítisdóm?
2334Þess vegna sendi ég til yðar spámenn, spekinga og fræðimenn. Suma þeirra munuð þér lífláta og krossfesta, aðra húðstrýkja í samkundum yðar og ofsækja borg úr borg.
2335Þannig kemur yfir yður allt saklaust blóð, sem úthellt hefur verið á jörðinni, frá blóði Abels hins réttláta til blóðs Sakaría Barakíasonar, sem þér drápuð milli musterisins og altarisins.
2336Sannlega segi ég yður: Allt mun þetta koma yfir þessa kynslóð.
2337Jerúsalem, Jerúsalem! Þú sem líflætur spámennina og grýtir þá, sem sendir eru til þín! Hversu oft vildi ég safna börnum þínum, eins og hænan safnar ungum sínum undir vængi sér, og þér vilduð eigi.
2338Hús yðar verður í eyði látið.
2339Ég segi yður: Héðan af munuð þér eigi sjá mig, fyrr en þér segið: ,Blessaður sé sá sem kemur, í nafni Drottins.```
241Jesús gekk út úr helgidóminum og hélt brott. Þá komu lærisveinar hans og vildu sýna honum byggingar helgidómsins.
242Hann sagði við þá: ,,Þér sjáið allt þetta? Sannlega segi ég yður, hér mun ekki eftir látinn steinn yfir steini, er eigi sé niður brotinn.``
243Þá er hann sat á Olíufjallinu, gengu lærisveinarnir til hans og spurðu hann einslega: ,,Seg þú oss, hvenær verður þetta? Og hvert mun tákn komu þinnar og endaloka veraldar?``
244Jesús svaraði þeim: ,,Varist að láta nokkurn leiða yður í villu.
245Margir munu koma í mínu nafni og segja: ,Ég er Kristur!` og marga munu þeir leiða í villu.
246Þér munuð spyrja hernað og ófriðartíðindi. Gætið þess, að skelfast ekki. Þetta á að verða, en endirinn er ekki þar með kominn.
247Þjóð mun rísa gegn þjóð og ríki gegn ríki, þá verður hungur og landskjálftar á ýmsum stöðum.
248Allt þetta er upphaf fæðingarhríðanna.
249Þá munu menn framselja yður til pyndinga og taka af lífi, og allar þjóðir munu hata yður vegna nafns míns.
2410Margir munu þá falla frá og framselja hver annan og hata.
2411Fram munu koma margir falsspámenn og leiða marga í villu.
2412Og vegna þess að lögleysi magnast, mun kærleikur flestra kólna.
2413En sá sem staðfastur er allt til enda, mun hólpinn verða.
2414Og þetta fagnaðarerindi um ríkið verður prédikað um alla heimsbyggðina öllum þjóðum til vitnisburðar. Og þá mun endirinn koma.
2415Þegar þér sjáið viðurstyggð eyðingarinnar, sem Daníel spámaður talar um, standa á helgum stað,`` _ lesandinn athugi það _
2416,,þá flýi þeir, sem í Júdeu eru, til fjalla.
2417Sá sem er uppi á þaki, fari ekki ofan að sækja neitt í hús sitt.
2418Og sá sem er á akri, skal ekki hverfa aftur að taka yfirhöfn sína.
2419Vei þeim sem þungaðar eru eða börn hafa á brjósti á þeim dögum.
2420Biðjið, að flótti yðar verði ekki um vetur eða á hvíldardegi.
2421Þá verður sú mikla þrenging, sem engin hefur þvílík verið frá upphafi heims allt til þessa og mun aldrei verða.
2422Ef dagar þessir hefðu ekki verið styttir, kæmist enginn maður af. En vegna hinna útvöldu munu þeir dagar styttir verða.
2423Ef einhver segir þá við yður: ,Hér er Kristur` eða ,þar`, þá trúið því ekki.
2424Því að fram munu koma falskristar og falsspámenn, og þeir munu gjöra stór tákn og undur til að leiða afvega jafnvel hina útvöldu, ef orðið gæti.
2425Sjá, ég hef sagt yður það fyrir.
2426Ef þeir segja við yður: ,Sjá, hann er í óbyggðum,` þá farið ekki þangað. Ef þeir segja: ,Sjá, hann er í leynum,` þá trúið því ekki.
2427Eins og elding sem leiftrar frá austri til vesturs, svo mun verða koma Mannssonarins.
2428Þar munu ernirnir safnast, sem hræið er.
2429En þegar eftir þrenging þessara daga mun sólin sortna og tunglið hætta að skína. Stjörnurnar munu hrapa af himni og kraftar himnanna bifast.
2430Þá mun tákn Mannssonarins birtast á himni, og allar kynkvíslir jarðarinnar hefja kveinstafi. Og menn munu sjá Mannssoninn koma á skýjum himins með mætti og mikilli dýrð.
2431Hann mun senda út engla sína með hvellum lúðri, og þeir munu safna hans útvöldu úr áttunum fjórum, himinskauta milli.
2432Nemið líkingu af fíkjutrénu. Þegar greinar þess fara að mýkjast og laufið að springa út, þá vitið þér, að sumar er í nánd.
2433Eins skuluð þér vita, þegar þér sjáið allt þetta, að hann er í nánd, fyrir dyrum.
2434Sannlega segi ég yður: Þessi kynslóð mun ekki líða undir lok, uns allt þetta er komið fram.
2435Himinn og jörð munu líða undir lok, en orð mín munu aldrei undir lok líða.
2436En þann dag og stund veit enginn, hvorki englar á himnum né sonurinn, enginn nema faðirinn einn.
2437Eins og var á dögum Nóa, svo mun verða við komu Mannssonarins.
2438Dagana fyrir flóðið átu menn og drukku, kvæntust og giftust allt til þess dags, er Nói gekk í örkina.
2439Og þeir vissu ekki, fyrr en flóðið kom og hreif þá alla burt. Eins verður við komu Mannssonarins.
2440Þá verða tveir á akri, annar mun tekinn, hinn eftir skilinn.
2441Tvær munu mala á kvörn, önnur verður tekin, hin eftir skilin.
2442Vakið því, þér vitið eigi, hvaða dag Drottinn yðar kemur.
2443Það skiljið þér, að húsráðandi vekti og léti ekki brjótast inn í hús sitt, ef hann vissi á hvaða stundu nætur þjófurinn kæmi.
2444Verið þér og viðbúnir, því að Mannssonurinn kemur á þeirri stundu, sem þér ætlið eigi.
2445Hver er sá trúi og hyggni þjónn, sem húsbóndinn hefur sett yfir hjú sín að gefa þeim mat á réttum tíma?
2446Sæll er sá þjónn, er húsbóndinn finnur breyta svo, er hann kemur.
2447Sannlega segi ég yður: Hann mun setja hann yfir allar eigur sínar.
2448En ef illur þjónn segir í hjarta sínu: ,Húsbónda mínum dvelst,`
2449og hann tekur að berja samþjóna sína og eta og drekka með svöllurum,
2450þá mun húsbóndi þess þjóns koma á þeim degi, sem hann væntir ekki, á þeirri stundu, sem hann veit ekki,
2451höggva hann og láta hann fá hlut með hræsnurum. Þar verður grátur og gnístran tanna.
251Þá er líkt um himnaríki og tíu meyjar, sem fóru til móts við brúðgumann með lampa sína.
252Fimm þeirra voru fávísar, en fimm hyggnar.
253Þær fávísu tóku lampa sína, en höfðu ekki olíu með sér,
254en hinar hyggnu tóku olíu með á könnum ásamt lömpum sínum.
255Nú dvaldist brúðgumanum, og urðu þær allar syfjaðar og sofnuðu.
256Um miðnætti kvað við hróp: ,Sjá, brúðguminn kemur, farið til móts við hann.`
257Þá vöknuðu meyjarnar allar og tóku til lampa sína.
258En þær fávísu sögðu við þær hyggnu: ,Gefið oss af olíu yðar, það er að slokkna á lömpum vorum.`
259Þær hyggnu svöruðu: ,Nei, hún nægir aldrei handa öllum. Farið heldur til kaupmanna og kaupið handa yður.`
2510Meðan þær voru að kaupa, kom brúðguminn, og þær sem viðbúnar voru, gengu með honum inn til brúðkaupsins, og dyrum var lokað.
2511Seinna komu hinar meyjarnar og sögðu: ,Herra, herra, ljúk upp fyrir oss.`
2512En hann svaraði: ,Sannlega segi ég yður, ég þekki yður ekki.`
2513Vakið því, þér vitið ekki daginn né stundina.
2514Svo er um himnaríki sem mann, er ætlaði úr landi. Hann kallaði þjóna sína og fól þeim eigur sínar.
2515Einum fékk hann fimm talentur, öðrum tvær og þeim þriðja eina, hverjum eftir hæfni. Síðan fór hann úr landi.
2516Sá sem fékk fimm talentur, fór þegar, ávaxtaði þær og græddi aðrar fimm.
2517Eins gjörði sá er tvær fékk. Hann græddi aðrar tvær.
2518En sá sem fékk eina, fór og gróf fé húsbónda síns í jörð og faldi það.
2519Löngu síðar kom húsbóndi þessara þjóna og lét þá gjöra skil.
2520Sá með fimm talenturnar gekk þá fram, færði honum aðrar fimm og sagði: ,Herra, fimm talentur seldir þú mér í hendur, hér hef ég grætt aðrar fimm.`
2521Húsbóndi hans sagði við hann: ,Gott, þú góði og trúi þjónn. Yfir litlu varstu trúr, yfir mikið mun ég setja þig. Gakk inn í fögnuð herra þíns.`
2522Þá gekk fram sá með tvær talenturnar og mælti: ,Herra, tvær talentur seldir þú mér í hendur, hér hef ég grætt aðrar tvær.`
2523Og húsbóndi hans sagði við hann: ,Gott, þú góði og trúi þjónn, yfir litlu varstu trúr, yfir mikið mun ég setja þig. Gakk inn í fögnuð herra þíns.`
2524Loks kom sá er fékk eina talentu, og sagði: ,Herra, ég vissi, að þú ert maður harður, sem uppsker þar, sem þú sáðir ekki, og safnar þar, sem þú stráðir ekki.
2525Ég var hræddur og fól talentu þína í jörð. Hér hefur þú þitt.`
2526Og húsbóndi hans sagði við hann: ,Illi og lati þjónn, þú vissir, að ég uppsker þar, sem ég sáði ekki, og safna þar, sem ég stráði ekki.
2527Þú áttir því að leggja fé mitt í banka. Þá hefði ég fengið það með vöxtum, þegar ég kom heim.
2528Takið af honum talentuna, og fáið þeim, sem hefur tíu talenturnar.
2529Því að hverjum sem hefur, mun gefið verða, og hann mun hafa gnægð, en frá þeim, sem eigi hefur, mun tekið verða jafnvel það, sem hann hefur.
2530Rekið þennan ónýta þjón út í ystu myrkur. Þar verður grátur og gnístran tanna.`
2531Þegar Mannssonurinn kemur í dýrð sinni og allir englar með honum, þá mun hann sitja í dýrðarhásæti sínu.
2532Allar þjóðir munu safnast frammi fyrir honum, og hann mun skilja hvern frá öðrum, eins og hirðir skilur sauði frá höfrum.
2533Sauðunum skipar hann sér til hægri handar, en höfrunum til vinstri.
2534Og þá mun konungurinn segja við þá til hægri: ,Komið þér, hinir blessuðu föður míns, og takið að erfð ríkið, sem yður var búið frá grundvöllun heims.
2535Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta, þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka, gestur var ég, og þér hýstuð mig,
2536nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín.`
2537Þá munu þeir réttlátu segja: ,Herra, hvenær sáum vér þig hungraðan og gáfum þér að eta eða þyrstan og gáfum þér að drekka?
2538Hvenær sáum vér þig gestkominn og hýstum þig, nakinn og klæddum þig?
2539Og hvenær sáum vér þig sjúkan eða í fangelsi og komum til þín?`
2540Konungurinn mun þá svara þeim: ,Sannlega segi ég yður, það allt, sem þér gjörðuð einum minna minnstu bræðra, það hafið þér gjört mér.`
2541Síðan mun hann segja við þá til vinstri handar: ,Farið frá mér, bölvaðir, í þann eilífa eld, sem búinn er djöflinum og árum hans.
2542Því hungraður var ég, en þér gáfuð mér ekki að eta, þyrstur var ég, en þér gáfuð mér ekki að drekka,
2543gestur var ég, en þér hýstuð mig ekki, nakinn, en þér klædduð mig ekki, ég var sjúkur og í fangelsi, en ekki vitjuðuð þér mín.`
2544Þá munu þeir svara: ,Herra, hvenær sáum vér þig hungraðan eða þyrstan, gestkominn eða nakinn, sjúkan eða í fangelsi, og hjálpuðum þér ekki?`
2545Hann mun þá svara þeim: ,Sannlega segi ég yður: Það allt sem þér gjörðuð ekki einum hinna minnstu bræðra minna, það hafið þér ekki heldur gjört mér.`
2546Og þeir munu fara til eilífrar refsingar, en hinir réttlátu til eilífs lífs.``
261Þegar Jesús hafði lokið öllum þessum orðum, sagði hann við lærisveina sína:
262,,Þér vitið, að eftir tvo daga eru páskar. Þá verður Mannssonurinn framseldur til krossfestingar.``
263Æðstu prestarnir og öldungar lýðsins söfnuðust nú saman í höll æðsta prestsins, er Kaífas hét,
264og réðu með sér að handsama Jesú með svikum og taka hann af lífi.
265En þeir sögðu: ,,Ekki á hátíðinni, annars verður uppþot með lýðnum.``
266En Jesús var í Betaníu, í húsi Símonar líkþráa.
267Kom þá til hans kona og hafði alabastursbuðk með dýrum smyrslum og hellti yfir höfuð honum, þar sem hann sat að borði.
268Við þessa sjón urðu lærisveinarnir gramir og sögðu: ,,Til hvers er þessi sóun?
269Þetta hefði mátt selja dýru verði og gefa fátækum.``
2610Jesús varð þess vís og sagði við þá: ,,Hvað eruð þér að angra konuna? Gott verk gjörði hún mér.
2611Fátæka hafið þér jafnan hjá yður, en mig hafið þér ekki ávallt.
2612Þegar hún hellti þessum smyrslum yfir líkama minn, var hún að búa mig til greftrunar.
2613Sannlega segi ég yður: Hvar sem fagnaðarerindi þetta verður flutt, um heim allan, mun þess og getið verða, sem hún gjörði, til minningar um hana.``
2614Þá fór einn þeirra tólf, Júdas Ískaríot að nafni, til æðstu prestanna
2615og sagði: ,,Hvað viljið þér gefa mér fyrir að framselja yður Jesú?`` En þeir greiddu honum þrjátíu silfurpeninga.
2616Upp frá þessu leitaði hann færis að framselja hann.
2617Á fyrsta degi ósýrðu brauðanna komu lærisveinarnir til Jesú og sögðu: ,,Hvar vilt þú, að vér búum þér páskamáltíðina?``
2618Hann mælti: ,,Farið til ákveðins manns í borginni, og segið við hann: ,Meistarinn segir: Minn tími er í nánd, hjá þér vil ég halda páska með lærisveinum mínum.```
2619Lærisveinarnir gjörðu sem Jesús bauð þeim og bjuggu til páskamáltíðar.
2620Um kvöldið sat hann til borðs með þeim tólf.
2621Og er þeir mötuðust, sagði hann: ,,Sannlega segi ég yður: Einn af yður mun svíkja mig.``
2622Þeir urðu mjög hryggir og sögðu við hann, einn af öðrum: ,,Ekki er það ég, herra?``
2623Hann svaraði þeim: ,,Sá sem dýfði hendi í fatið með mér, mun svíkja mig.
2624Mannssonurinn fer að sönnu héðan, svo sem um hann er ritað, en vei þeim manni, sem því veldur, að Mannssonurinn verður framseldur. Betra væri þeim manni að hafa aldrei fæðst.``
2625En Júdas, sem sveik hann, sagði: ,,Rabbí, ekki er það ég?`` Jesús svaraði: ,,Þú sagðir það.``
2626Þá er þeir mötuðust, tók Jesús brauð, þakkaði Guði, braut það og gaf lærisveinunum og sagði: ,,Takið og etið, þetta er líkami minn.``
2627Og hann tók kaleik, gjörði þakkir, gaf þeim og sagði: ,,Drekkið allir hér af.
2628Þetta er blóð mitt, blóð sáttmálans, úthellt fyrir marga til fyrirgefningar synda.
2629Ég segi yður: Héðan í frá mun ég eigi drekka af þessum vínviðar ávexti til þess dags, er ég drekk hann nýjan með yður í ríki föður míns.``
2630Þegar þeir höfðu sungið lofsönginn, fóru þeir til Olíufjallsins.
2631Þá segir Jesús við þá: ,,Á þessari nóttu munuð þér allir hneykslast á mér, því að ritað er: ,Ég mun slá hirðinn, og sauðir hjarðarinnar munu tvístrast.`
2632En eftir að ég er upp risinn, mun ég fara á undan yður til Galíleu.``
2633Þá segir Pétur: ,,Þótt allir hneykslist á þér, skal ég aldrei hneykslast.``
2634Jesús sagði við hann: ,,Sannlega segi ég þér: Á þessari nóttu, áður en hani galar, muntu þrisvar afneita mér.``
2635Pétur svarar: ,,Þótt ég ætti að deyja með þér, þá mun ég aldrei afneita þér.`` Eins töluðu allir lærisveinarnir.
2636Þá kemur Jesús með þeim til staðar, er heitir Getsemane, og hann segir við lærisveinana: ,,Setjist hér, meðan ég fer og biðst fyrir þarna.``
2637Hann tók með sér þá Pétur og báða sonu Sebedeusar. Og nú setti að honum hryggð og angist.
2638Hann segir við þá: ,,Sál mín er hrygg allt til dauða. Bíðið hér og vakið með mér.``
2639Þá gekk hann lítið eitt áfram, féll fram á ásjónu sína, baðst fyrir og sagði: ,,Faðir minn, ef verða má, þá fari þessi kaleikur fram hjá mér. Þó ekki sem ég vil, heldur sem þú vilt.``
2640Hann kemur aftur til lærisveinanna og finnur þá sofandi. Þá sagði hann við Pétur: ,,Þér gátuð þá ekki vakað með mér eina stund?
2641Vakið og biðjið, að þér fallið ekki í freistni. Andinn er reiðubúinn, en holdið veikt.``
2642Aftur vék hann brott annað sinn og bað: ,,Faðir minn, ef eigi verður hjá því komist, að ég drekki þennan kaleik, þá verði þinn vilji.``
2643Þegar hann kom aftur, fann hann þá enn sofandi, því drungi var á augum þeirra.
2644Þá fór hann enn frá þeim og baðst fyrir þriðja sinn með sömu orðum og fyrr.
2645Og hann kom til lærisveinanna og sagði við þá: ,,Sofið þér enn og hvílist? Sjá, stundin er komin og Mannssonurinn er framseldur í hendur syndugra manna.
2646Standið upp, förum! Í nánd er sá, er mig svíkur.``
2647Meðan hann var enn að tala, kom Júdas, einn þeirra tólf, og með honum mikill flokkur frá æðstu prestunum og öldungum lýðsins, og höfðu þeir sverð og barefli.
2648Svikarinn hafði sagt þeim þetta til marks: ,,Sá sem ég kyssi, hann er það. Takið hann höndum.``
2649Hann gekk beint að Jesú og sagði: ,,Heill, rabbí!`` og kyssti hann.
2650Jesús sagði við hann: ,,Vinur, hví ertu hér?`` Þá komu hinir, lögðu hendur á Jesú og tóku hann.
2651Einn þeirra, sem með Jesú voru, greip til sverðs og brá því, hjó til þjóns æðsta prestsins og sneið af honum eyrað.
2652Jesús sagði við hann: ,,Slíðra sverð þitt! Allir, sem sverði bregða, munu fyrir sverði falla.
2653Hyggur þú, að ég geti ekki beðið föður minn að senda mér nú meira en tólf sveitir engla?
2654Hvernig ættu þá ritningarnar að rætast, sem segja, að þetta eigi svo að verða?``
2655Á þeirri stundu sagði Jesús við flokkinn: ,,Eruð þér að fara að mér með sverðum og bareflum eins og gegn ræningja til að handtaka mig? Daglega sat ég í helgidóminum og kenndi, og þér tókuð mig ekki höndum.
2656En allt verður þetta til þess, að ritningar spámannanna rætist.`` Þá yfirgáfu hann lærisveinarnir allir og flýðu.
2657Þeir sem tóku Jesú höndum, færðu hann til Kaífasar, æðsta prests, en þar voru saman komnir fræðimennirnir og öldungarnir.
2658Pétur fylgdi honum álengdar, allt að garði æðsta prestsins. Þar gekk hann inn og settist hjá þjónunum til að sjá, hver yrði endir á.
2659Æðstu prestarnir og allt ráðið leituðu ljúgvitnis gegn Jesú til að geta líflátið hann,
2660en fundu ekkert, þótt margir ljúgvottar kæmu. Loks komu tveir
2661og sögðu: ,,Þessi maður sagði: ,Ég get brotið niður musteri Guðs og reist það aftur á þrem dögum.```
2662Þá stóð æðsti presturinn upp og sagði: ,,Svarar þú því engu, sem þessir vitna gegn þér?``
2663En Jesús þagði. Þá sagði æðsti presturinn við hann: ,,Ég særi þig við lifandi Guð, segðu oss: Ertu Kristur, sonur Guðs?``
2664Jesús svarar honum: ,,Þú sagðir það. En ég segi yður: Upp frá þessu munuð þér sjá Mannssoninn sitja til hægri handar máttarins og koma á skýjum himins.``
2665Þá reif æðsti presturinn klæði sín og sagði: ,,Hann guðlastar, hvað þurfum vér nú framar votta við? Þér heyrðuð guðlastið.
2666Hvað líst yður?`` Þeir svöruðu: ,,Hann er dauðasekur.``
2667Og þeir hræktu í andlit honum og slógu hann með hnefunum, en aðrir börðu hann með stöfum
2668og sögðu: ,,Spáðu nú, Kristur, hver var að slá þig?``
2669En Pétur sat úti í garðinum. Þar kom að honum þerna ein og sagði: ,,Þú varst líka með Jesú frá Galíleu.``
2670Því neitaði hann svo allir heyrðu og sagði: ,,Ekki veit ég, hvað þú ert að fara.``
2671Hann gekk út í fordyrið. Þar sá hann önnur þerna og sagði við þá, sem þar voru: ,,Þessi var með Jesú frá Nasaret.``
2672En hann neitaði sem áður og sór þess eið, að hann þekkti ekki þann mann.
2673Litlu síðar komu þeir, er þar stóðu, og sögðu við Pétur: ,,Víst ertu líka einn af þeim, enda segir málfæri þitt til þín.``
2674En hann sór og sárt við lagði, að hann þekkti ekki manninn. Um leið gól hani.
2675Og Pétur minntist þess, er Jesús hafði mælt: ,,Áður en hani galar, muntu þrisvar afneita mér.`` Og hann gekk út og grét beisklega.
271Að morgni gjörðu allir æðstu prestarnir og öldungar lýðsins samþykkt gegn Jesú, að hann skyldi af lífi tekinn.
272Þeir létu binda hann og færa brott og framseldu hann Pílatusi landshöfðingja.
273Þegar Júdas, sem sveik hann, sá, að hann var dæmdur sekur, iðraðist hann og skilaði æðstu prestunum og öldungunum silfurpeningunum þrjátíu
274og mælti: ,,Ég drýgði synd, ég sveik saklaust blóð.`` Þeir sögðu: ,,Hvað varðar oss um það? Það er þitt að sjá fyrir því.``
275Hann fleygði þá silfrinu inn í musterið og hélt brott. Síðan fór hann og hengdi sig.
276Æðstu prestarnir tóku silfrið og sögðu: ,,Ekki má láta það í guðskistuna, því þetta eru blóðpeningar.``
277Og þeir urðu ásáttir um að kaupa fyrir þá leirkerasmiðs akurinn til grafreits handa útlendingum.
278Þess vegna kallast hann enn í dag Blóðreitur.
279Þá rættist það, sem sagt var fyrir munn Jeremía spámanns: ,,Þeir tóku silfurpeningana þrjátíu, það verð, sem sá var metinn á, er til verðs var lagður af Ísraels sonum,
2710og keyptu fyrir þá leirkerasmiðs akurinn eins og Drottinn hafði fyrir mig lagt.``
2711Jesús kom nú fyrir landshöfðingjann. Landshöfðinginn spurði hann: ,,Ert þú konungur Gyðinga?`` Jesús svaraði: ,,Þú segir það.``
2712Æðstu prestarnir og öldungarnir báru á hann sakir, en hann svaraði engu.
2713Þá spurði Pílatus hann: ,,Heyrir þú ekki, hve mjög þeir vitna gegn þér?``
2714En hann svaraði honum ekki, engu orði hans, og undraðist landshöfðinginn mjög.
2715Á hátíðinni var landshöfðinginn vanur að gefa lýðnum lausan einn bandingja, þann er þeir vildu.
2716Þá var þar alræmdur bandingi í haldi, Barabbas að nafni.
2717Sem þeir nú voru saman komnir, sagði Pílatus við þá: ,,Hvorn viljið þér, að ég gefi yður lausan, Barabbas eða Jesú, sem kallast Kristur?``
2718Hann vissi, að þeir höfðu fyrir öfundar sakir framselt hann.
2719Meðan Pílatus sat á dómstólnum, sendi kona hans til hans með þessi orð: ,,Láttu þennan réttláta mann vera, þungir hafa draumar mínir verið í nótt hans vegna.``
2720En æðstu prestarnir og öldungarnir fengu múginn til að biðja um Barabbas, en að Jesús yrði deyddur.
2721Landshöfðinginn spurði: ,,Hvorn þeirra tveggja viljið þér, að ég gefi yður lausan?`` Þeir sögðu: ,,Barabbas.``
2722Pílatus spyr: ,,Hvað á ég þá að gjöra við Jesú, sem kallast Kristur?`` Þeir segja allir: ,,Krossfestu hann.``
2723Hann spurði: ,,Hvað illt hefur hann þá gjört?`` En þeir æptu því meir: ,,Krossfestu hann!``
2724Nú sér Pílatus, að hann fær ekki að gjört, en ólætin aukast. Hann tók vatn, þvoði hendur sínar frammi fyrir fólkinu og mælti: ,,Sýkn er ég af blóði þessa manns! Svarið þér sjálfir fyrir!``
2725Og allur lýðurinn sagði: ,,Komi blóð hans yfir oss og yfir börn vor!``
2726Þá gaf hann þeim Barabbas lausan, en lét húðstrýkja Jesú og framseldi hann til krossfestingar.
2727Hermenn landshöfðingjans fóru nú með hann inn í höllina og söfnuðu um hann allri hersveitinni.
2728Þeir afklæddu hann og færðu hann í skarlatsrauða kápu,
2729fléttuðu þyrnikórónu og settu á höfuð honum, en reyrsprota í hægri hönd hans. Síðan féllu þeir á kné fyrir honum og höfðu hann að háði og sögðu: ,,Heill þú, konungur Gyðinga!``
2730Og þeir hræktu á hann, tóku reyrsprotann og slógu hann í höfuðið.
2731Þegar þeir höfðu spottað hann, færðu þeir hann úr kápunni og í hans eigin klæði. Þá leiddu þeir hann út til að krossfesta hann.
2732Á leiðinni hittu þeir mann frá Kýrene, er Símon hét. Hann neyddu þeir til að bera kross Jesú.
2733Og er þeir komu til þess staðar, er heitir Golgata, það þýðir hauskúpustaður,
2734gáfu þeir honum vín að drekka, galli blandað. Hann bragðaði það, en vildi ekki drekka.
2735Þá krossfestu þeir hann. Og þeir köstuðu hlutum um klæði hans og skiptu með sér,
2736sátu þar svo og gættu hans.
2737Yfir höfði hans festu þeir sakargift hans svo skráða: ÞESSI ER JESÚS, KONUNGUR GYÐINGA.
2738Þá voru krossfestir með honum tveir ræningjar, annar til hægri, hinn til vinstri.
2739Þeir, sem fram hjá gengu, hæddu hann, skóku höfuð sín
2740og sögðu: ,,Þú sem brýtur niður musterið og reisir það á þrem dögum. Bjarga nú sjálfum þér, ef þú ert sonur Guðs, og stíg niður af krossinum!``
2741Eins gjörðu æðstu prestarnir gys að honum og fræðimennirnir og öldungarnir og sögðu:
2742,,Öðrum bjargaði hann, sjálfum sér getur hann ekki bjargað. Hann er konungur Ísraels, stígi hann nú niður af krossinum, þá skulum vér trúa á hann.
2743Hann treystir Guði. Nú ætti Guð að frelsa hann, ef hann hefur mætur á honum. Eða sagði hann ekki: ,Ég er sonur Guðs`?``
2744Einnig ræningjarnir, sem með honum voru krossfestir, smánuðu hann á sama hátt.
2745En frá hádegi varð myrkur um allt land til nóns.
2746Og um nón kallaði Jesús hárri röddu: ,,Elí, Elí, lama sabaktaní!`` Það þýðir: ,,Guð minn, Guð minn, hví hefur þú yfirgefið mig?``
2747Nokkrir þeirra, er þar stóðu, heyrðu þetta og sögðu: ,,Hann kallar á Elía!``
2748Jafnskjótt hljóp einn þeirra til, tók njarðarvött og fyllti ediki, stakk á reyrstaf og gaf honum að drekka.
2749Hinir sögðu: ,,Sjáum til, hvort Elía kemur að bjarga honum.``
2750En Jesús hrópaði aftur hárri röddu og gaf upp andann.
2751Þá rifnaði fortjald musterisins í tvennt, ofan frá og niður úr, jörðin skalf og björgin klofnuðu,
2752grafir opnuðust og margir líkamir helgra látinna manna risu upp.
2753Eftir upprisu Jesú gengu þeir úr gröfum sínum og komu í borgina helgu og birtust mörgum.
2754Þegar hundraðshöfðinginn og þeir, sem með honum gættu Jesú, sáu landskjálftann og atburði þessa, hræddust þeir mjög og sögðu: ,,Sannarlega var þessi maður sonur Guðs.``
2755Þar voru og margar konur, sem álengdar horfðu á, þær höfðu fylgt Jesú frá Galíleu og þjónað honum.
2756Meðal þeirra var María Magdalena, María, móðir þeirra Jakobs og Jósefs, og móðir Sebedeussona.
2757Um kvöldið kom auðugur maður frá Arímaþeu, Jósef að nafni, er sjálfur var orðinn lærisveinn Jesú.
2758Hann gekk til Pílatusar og bað hann um líkama Jesú. Pílatus bauð þá að fá Jósef hann.
2759Jósef tók líkið, sveipaði það hreinu línklæði
2760og lagði í nýja gröf, sem hann átti og hafði látið höggva í klett, velti síðan stórum steini fyrir grafarmunnann og fór burt.
2761María Magdalena var þar og María hin, og sátu þær gegnt gröfinni.
2762Næsta dag, daginn eftir aðfangadag, gengu æðstu prestarnir og farísearnir saman fyrir Pílatus
2763og sögðu: ,,Herra, vér minnumst þess, að svikari þessi sagði í lifanda lífi: ,Eftir þrjá daga rís ég upp.`
2764Bjóð því, að grafarinnar sé vandlega gætt allt til þriðja dags, ella gætu lærisveinar hans komið og stolið honum og sagt fólkinu: ,Hann er risinn frá dauðum.` Þá verða síðari svikin verri hinum fyrri.``
2765Pílatus sagði við þá: ,,Hér hafið þér varðmenn, farið og búið svo tryggilega um sem best þér kunnið.``
2766Þeir fóru og gengu tryggilega frá gröfinni og innsigluðu steininn með aðstoð varðmannanna.
281Að liðnum hvíldardegi, þegar lýsti af fyrsta degi vikunnar, komu þær María Magdalena og María hin til að líta á gröfina.
282Þá varð landskjálfti mikill, því engill Drottins sté niður af himni, kom og velti steininum og settist á hann.
283Hann var sem elding ásýndum og klæðin hvít sem snjór.
284Varðmennirnir skulfu af hræðslu við hann og urðu sem örendir.
285En engillinn mælti við konurnar: ,,Þér skuluð eigi óttast. Ég veit, að þér leitið að Jesú hinum krossfesta.
286Hann er ekki hér. Hann er upp risinn, eins og hann sagði. Komið og sjáið staðinn, þar sem hann lá.
287Farið í skyndi og segið lærisveinum hans: ,Hann er upp risinn frá dauðum, sjá hann fer á undan yður til Galíleu. Þar munuð þér sjá hann.` Þetta hef ég sagt yður.``
288Og þær fóru í skyndi frá gröfinni, með ótta og mikilli gleði, og hlupu að flytja lærisveinum hans boðin.
289Og sjá, Jesús kemur á móti þeim og segir: ,,Heilar þið!`` En þær komu, féllu fram fyrir honum og föðmuðu fætur hans.
2810Þá segir Jesús við þær: ,,Óttist ekki, farið og segið bræðrum mínum að halda til Galíleu. Þar munu þeir sjá mig.``
2811Meðan þær voru á leiðinni komu nokkrir varðmenn til borgarinnar og sögðu æðstu prestunum allt, sem gjörst hafði.
2812En þeir kvöddu saman öldungana og tóku það ráð með þeim að bera mikið fé á hermennina og mæltu við þá:
2813,,Segið þetta: ,Lærisveinar hans komu á næturþeli, meðan vér sváfum, og stálu honum.`
2814Og ef þetta berst landshöfðingjanum til eyrna, skulum vér sefa hann, svo að þér getið verið áhyggjulausir.``
2815Þeir tóku við fénu og gjörðu sem þeim var sagt. Þessi sögusögn hefur verið borin út meðal Gyðinga allt til þessa dags.
2816En lærisveinarnir ellefu fóru til Galíleu, til fjallsins, sem Jesús hafði stefnt þeim til.
2817Þar sáu þeir hann og veittu honum lotningu. En sumir voru í vafa.
2818Og Jesús gekk til þeirra, talaði við þá og sagði: ,,Allt vald er mér gefið á himni og jörðu.
2819Farið því og gjörið allar þjóðir að lærisveinum, skírið þá í nafni föður, sonar og heilags anda,